NAGMINNE ZAPALENIE ŚLINIANKI PRZYUSZNEJ, ŚWINKA
(parotitis epidemia, mumps)
ETIOLOGIA
- RNA paramyksowirus
- zakaża wyłącznie ludzi
EPIDEMIOLOGIA
- droga kropelkowa
- okres wylęgania: 16-18 dni
- zaraźliwość - zaczyna się na 2-7 dni przed objawami choroby i trwa około 5-9 dni po chorobie
- chorują głównie dzieci za szczytem zachorowań w wieku 10-14 lat ale również nieuodporniona młodzież i dorośli
OBJAWY
wysoka gorączka
bolesny obrzęk okolicy ślinianki przyusznej 1- lub 2-stronnie, rzadko naprzemiennie
ból stawu żuchwowego i wrażliwość na kwaśny smak (objawy dodatkowe)
POWIKŁANIA
I. Zapalenie trzustki
- ostry ból brzucha
- podwyższone enzymy trzustkowe (amylaza i lipaza) w moczu i krwi
II. Neuroinfekcja z objawami oponowymi (meningitis parotidea aseptica)
- przebieg łagodny, o pomyślnym rokowaniu
- płyn m-r: przejrzysty lub opalizujący, nieznacznie podwyższone białko, glukoza i Cl w N, pleocytoza umiarkowanie podwyższona z przewagą komórek jednojądrzastych
III. Meningoencephalitis z zab.świadomości (rzadko)
IV. Zap.jąder i najądrzy
- 1- lub 2-stronne
- u 30% chorych w wieku pokwitania lub późniejszym
V. Głuchota ośrodkowa
VI. Inne (zap.jajnika, tarczycy, cukrzyca)
ROZPOZNANIE ROŻNICOWE
# nawracające bakteryjne zap.ślinianki
# obrzęk w przebiegu cytomegalii
# zakażenie HIV u dziecka
# zatkanie kanału ślinowego
# inne wirusowe zap.opon m-r
LECZENIE
!!! objawowe
okłady rozgrzewające na śliniankę
leki p/gorączkowe
leki p/bólowe
NLPZ (w zap.jąder)