ZAPALENIE PŁUC
(pneumonia)
jest ostrą chorobą obejmującą głównie pęcherzyki płucne i tkankę śródmiąższową ale również oskrzeliki i drobne oskrzela
PODZIAŁ ZAPALEŃ PŁUC
Okolicznościowy - domowe / szpitalne
Kliniczny - ostre / przewlekłe
Stopień ciężkości - lekkie / ciężkie
Anatomopatologiczny - jednoogniskowe / wieloogniskowe / z zajęciem opłucnej / z przewagą zmian miąższowych / z przewagą zmian śródmiąższowych (= atypowe)
Etiologiczny - wirusowe / bakteryjne / grzybicze / pierwotniakowe / zachłystowe / inne (popromienne, eozynofilowe, aspiracja węglowodorów - nafta, benzyna)
WIEK PACJENTA A ETIOLOGIA
Noworodki - Streptococcus agalactiae, Staphylococcus epidermidis i aureus, Chlamydia trachomatis, Listeria
Niemowlęta i dzieci < 5 rż. - wirusy pneumotropowe, Streptococcus pneumoniae, Heamophilus influenzae, Mycoplasma, Chlamydia pneumoniae
Dzieci > 5 rż. - Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis, j.w.
LECZENIE
Noworodki
początkowo - piperacyklina lub ampicylina + aminoglikozyd (Gentamycyna, Kanamycyna, Neomycyna)
alternatywnie - cefalosporyny III generacji (cefotaksim, cefoksytyna) + aminoglikozyd
Typowe zapalenie płuc
początkowo - cefuroksim axetil
alternatywnie - amoksycylina z inh. B-laktamaz (Augmentin)
etiologia niejednoznaczna - cefuroksim axetil + makrolid
Atypowe zapalenie płuc
początkowo - makrolid (azytromycyna, klarytromycyna)
alternatywnie - doksycyklina (> 12 rż.), fluorochinolon (> 16 rż.)
wspomagająco - fizykoterapia, aerozoloterapia, tlenoterapia
PORÓWNANIE TYPOWEGO I ATYPOWEGO ZAPALENIA PŁUC
|
Typowe |
Atypowe |
Początek choroby |
ostry |
łagodny |
Okres wylęgania |
1-2 dni |
7-20 dni |
Gorączka |
wysoka |
umiarkowana |
Wydzielina ropna |
obecna + |
brak - |
Zmiany osłuchowe |
mocno wyrażone |
słabo wyrażone (mogą być furczenia) |
Inne |
|
↓ OB średniowysoka leukocytoza |
WIRUSOWE ZAPALENIE PŁUC
etiologia - wirus RS (niemowlęta i młodsze dzieci), wirus grypy (starsze)
okres jesienno-zimowy
patomorfologia - nacieki z komórek jednojądrzastych w zrębie płuc i wokół oskrzelików, pęcherzyki płucne i oskrzeliki wypełnione są wysiękiem zapalnym
objawy:
nieżyt nosa, gardła i spojówek
suchy kaszel
osłuchowo - dźwięczne rzężenia i trzeszczenia w okolicach międzyłopatkowych 1- lub 2-stronnie
diagnostyka:
RTG klp - zagęszczenia
Badania wirusologiczne
leczenie - rybawiryna, amantadyna i rymantadyna (na grypy)
GRONKOWCOWE ZAPALENIE PŁUC
etiologia - Staphylococcus aureus
niemowlęta i młodsze dzieci
chłopcy
patomorfologia - odoskrzelowe zapalenie płuc występuje częściej 1-stronnie lub jest bardziej nasilone po jednej stronie; liczne ropnie zawierające bakterie, leukocyty, erytrocyty i martwiczą tkankę płucną
przebicie ropnia - ropniak i odma opłucnej
objawy kliniczne:
wysoka gorączka
kaszel
przyspieszony, stękający oddech
poruszanie skrzydełkami nosa
zaciąganie mostka i międzyżebrzy
duszność
sinica
osłuchowo - rozlane rzężenia i furczenia
opukowo - stłumienie odgłosu opukowego
zniesienie drżenia piersiowego
diagnostyka:
Morfologia krwi - leukocytoza z przewagą granulocytów, niedokrwistość
Materiał do badania bakteriologicznego (tchawica, oskrzela, płyn opłucnowy) - obecność gronkowców
Posiew
RTG klp - nacieki zapalne (ogniska w środkowych i górnych obszarach płuc; wkrótce całe płuco; wysięk w opłucnej)
ATYPOWE ZAPALENIA PŁUC
Mycoplasma pneumoniae
suchy, męczący kaszel z odkrztuszaniem skąpej, śluzowej wydzieliny
ból głowy, katar
mierna gorączka < 38,5C
wywołują (do 6 m-cy) nadreaktywność oskrzeli
osłuchowo - brak
badania serologiczne - IgM i IgG (dłużej)
Chlamydia pneumoniae
spastyczne zapalenie oskrzeli i płuc
duszność
nawroty przypominające astmę