1. WYMIEŃ I SCHARAKTERYZUJ PROCESY WSPÓŁCZESNOŚCI.
-globalizacja Fukuyama pojmuje jako integrację świata dzięki rozwojowi technologii, handlu i inwestycji, dzięki wymianie pomysłów, która pobudza wzrost gospodarczy i umożliwia rozprzestrzenianie się demokracji, tam gdzie rozwija się gospodarka, demokracja idzie w jej ślady, globalizacja nie ma końca, bo nikt jej nie kontroluje, to interakcja milionów ludzi na całym świecie. Realizują oni własne cel, współtworząc system kreujący innowacje, służące z kolei ich prywatnym celom. Globalizacja jest tak zróżnicowana jak zróżnicowani są uczestniczący w niej ludzie.
-integracja europejska to wielowymiarowy, sterowany, wielosferowy i wieloetapowy proces kreowania jednego społeczeństwa Europejczyków, należących na ówczesnym etapie integracji do różnorodnych społeczeństw.
- transformacja to przede wszystkim proces zmian systemowo- ustrojowych przekształcających społeczeństwo jednego rodzaju w społeczeństwo innego rodzaju. Dziś w przypadku Polski chodzi przede wszystkim o proces zastępowania struktur społeczeństwa realno- socjalistycznego (totalitarnego) strukturami społeczeństwa kapitalistycznego (demokratycznego), właśnie w okresie transformacji postsocjalistycznej.
- procesy integracji cywilizacyjnej mają szczególny charakter, ich aktorami są uwikłani jednocześnie w inne role ci sami aktorzy. ich możliwości w zakresie podmiotowości i przedmiotowości są pochodnymi kondycji wewnątrzstrukturalnych jak i natury samych procesów (makro, mezo i mikro)
2. WYMIEŃ I SCHARAKTERYZUJ AKTORÓW PROCESÓW WSPÓŁCZESNOŚCI NA MEGAPOZIOMIE.
Aktorami są zarówno wielkie całości społeczne: społeczeństwa, segmenty „większościowe” i „mniejszościowe”; ruchy społeczne, masy, tłumy, jak i jednostki (w tym wybitne). Mega-poziomowi aktorzy to: cywilizacje, religie światowe, plemiona globalne, supermocarstwo („społeczeństwo narodów” - USA), tzw. grupa G-7, mega-korporacje, ONZ, NATO, UE... oraz przywódcy-liderzy wyszczególnionych całości. Na makro-poziomie aktorami są zwłaszcza: społeczeństwa narodowe i narodowo-obywatelskie oraz budujące je makro-segmenty, tj. grupy „większościowe” i „mniejszościowe”, ujmowane według różnych wymiarów strukturalnych: etnicznego, wyznaniowego, zawodowego, klasowego, stratyfikacyjnego, politycznego, ekologicznego, pokrewieństwa i innych. Aktorzy mezo-poziomu to: społeczności regionalne i lokalne (w tym miejskie, wiejskie; „euro-regionalne”, trans-graniczne). Na mikro-poziomie aktorami są małe grupy i ich członkowie (pełniący role grupowe), a także samotnie działające jednostki, na rzecz zaspokajania swoich potrzeb.
-mega-korporacje - uwolnione od narodowo-obywatelskich systemów kontroli demokratycznej - usiłują przejąć dotychczasowe funkcje społeczeństw narodowych i narodowo-obywatelskich.
-cywilizacje- wyrastają na szczególnych aktorów, rolę w tym mają okoliczności wpływające na degradację państw narodowych, słowo cywilizacja jest instrumentem mobilizującym świadomość społeczną społeczeństw i energię zasobów społecznych, ten poziom jest poziomem wolnej gry
-religia jako potencjał wg Huntingtona
*Chrześcijaństwo zachodnie 29,9%
*Islam 19,2%
*Areligijni (niereligijni) 17,1%
*Hinduizm 13,7%
*Buddyzm 5,7%
*Ateiści 4,2%
*Wierzenia ludowe 2,4%
*Kulty plemienne 1,6%
-ruchy społeczne- pojawiają się rzadko, mogą zaistnieć w sytuacji gdy w życiu społeczeństw są problemy z którymi inni aktorzy nie są w stanie się uporać (np. państwo, organ. międzynarodowe) jeżeli awantury uliczne nie przynoszą efektów, wtedy pojawia się ruch społ. jako aktor o wysokim stopniu determinacji na rzecz realizacji celu, który definiuje i gromadzi specjalistów
-masy- wg. Sztompki- cicha większość która poszukuje spektaklu a nie sensu, niezdolne do działań politycznych czy rewolucyjnych, następuje zlanie się różnic klasowych i ekonomicznych, stosunki między ludzkie bezpośrednie rozpływają się w świecie, w ten sposób może dojść do destrukcji podmiotów w życiu społ.,
masy są taką formą strukturalną bezosobową, skupioną, którą można kreować i wykorzystywać za jej pośrednictwem, zatomizowana masa nic nie znaczy
3. PRZEDSTAW SEKWENCJE INSTYTUCJONALIZACYJNĄ W SFERZE MILITARNEJ.
Model sekwencji instytucjonalnej
-wewnętrzny
*potrzeby- to naród jako społeczeństwo narodowe, jest konsekwencją ekspansyjności narodu, jego składnikiem są też mniejszości, w związku z tym mówi się o bezpieczeństwie narodowym (kategoria odnosząca się do bezpieczeństwa społecznego jako systemu), potrzeba to napięcie występujące w obrębie systemu w związku z brakiem, deficytem a nawet nadmiarem składnika, brak który określamy potencjałem militarnego społeczeństwa który gwarantował by bezpieczeństwo systemu społ., powoduje podjęcie przedsięwzięć złagodzenia deficytu, dziś nie ma społ. które zapewni sobie same bezpieczeństwo militarne (bezpieczeństwo narodowe, bezpieczeństwo militarne narodu)
*normy- obejmują też kobiety jeżeli chodzi o udział w wojsku (obowiązkiem zdolnych do noszenia broni jest służba wojskowa, by naród mógł zaspokoić potrzebę bezpieczeństwa)
*instytucje- zobiektywizowany wzór zachowania, wiadomo kto pracuje a kto pełni funkcje wojskową, same wyróżniają się grupy dyspozycyjno-mundurowe, obsługują odpowiednie urządzenie instytucyjne (służba wojskowa)
*urządzenia instytucyjne (armia, SZPR- Siły Zbrojne RP)
*związki instytucyjne- to personel, rodzaj grupy hybrydowej w przypadku obsługi armii, struktury społ. zaspokajają potrzeby militarne (personel grupy hybrydowej, obsługa armii- wojsko, cywile, rezerwa)
*segmenty (grupy dyspozycyjne narodu- wojsko)
-zewnętrzny
*potrzeby (bezpieczeństwo zbiorowe)
*normy (obowiązek uczestnictwa sojusznika w misjach stabilizacyjnych)
*instytucje (misja stabilizacyjna)
*urządzenia instytucyjne (siły zbrojne, ONZ, NATO, Europejski kontyngent wojskowy)
*związki instytucyjne (personel- wojska narodowe, cywilne, ochroniarze)
*segmenty (grupy dyspozycyjne sojusznicze)
4.PRZEDSTAW I UZASADNIJ HIPOTEZE O POLARYZACJI STRUKTURY KLASOWO- WARSTWOWEJ SPOŁ. POSTKOMUNISTYCZNEGO.
W toku transformacji postkomunistycznej zwłaszcza zaś w fazie integracji po-lizbońskiej mamy do czynienia z polaryzacją struktury społ. polskiego i innych społ. europy środkowo- wsch.. Z jednej strony rośnie zamożność klas prywatno- własnościowych zwłaszcza tych które wytrzymują konkurencje rynkową przy jednoczesnej redukcji tych klas. Z drugiej strony rośnie udział bezrobotnych i ubogich, w znacznym stopniu sferę ubóstwa i biedy redukuje jednak emigracja zarobkowa szczególnie młodych polaków czy mieszkańców europy środkowo- wsch.
Kategorie społeczno- zawodowe wg europ. sondażu społ.
-wyżsi specjaliści i kierownicy
-pracownicy umysłowi średniego szczebla
-pracownicy biurowi
-szeregowi pracownicy handlu i usług
-właściciele
-robotnicy wykwalifikowani
-robotnicy nie wykwalifikowani
-robotnicy rolni
-farmerzy
-chłopi
Struktura społeczno- zawodowa nie jest dobrym instrumentem identyfikacji i poznania segmentów struktury społeczeństw postkomunistycznych jako społ. przejściowych które odznaczają się istnieniem znaczących segmentów hybrydowych (mieszanych) oraz istnieniem segmentów będących pochodną działania rozmaitych systemów zabezpieczeń społ., socjalnych czy konsumpcyjnych, jak społ. kapitalistyczne, ale także systemów osobliwych jako pochodnych złożonych form reglamentacji scentralizowanych. W związku z tym poza obszarem możliwej identyfikacji za pośrednictwem modelu społ.- zawodowego pozostają emeryci, renciści, bezrobotni, studenci, gospodynie domowe, warstwy więzienne i inne w tym warstwy dyspozycyjne. Zatem model czy schemat społ.-zawodowy jest schematem ograniczonym, ogranicza pełne poznanie struktury społ.
Wyniki badań mają ograniczony walor poznawczy, gubi te segmenty które są najistotniejsze. Struktura społ. polskiego i innych społ. europy środkowo- wsch. jest bardziej złożona, potencjalnie może w sobie kryć większe możliwości konstruktywne w budowie nowego ładu społ.
Raport z badań pod hasłem diagnoza społ. z 2007 roku ujmuje te kategorie struktury które zostały pominięte w europ. sondażu społ. zwłaszcza lokujące się w sferze ubóstwa. Mianowicie wg diagnozy'07 poniżej granicy ubóstwa żyło w Polsce w lutym'07 4,8% gospodarstw domowych wg ujęcia obiektywnego i aż 52,7% wg ujęcia subiektywnego. Tendencja do głębokości ubóstwa w ujęciu obiektywnym wynosi 23% a w subiektywnym 33% co oznacza że ubóstwo w Polsce nie jest zbyt głębokie, co oznacza że ubóstwo gosp. domowych spadło o 3% w ujęciu obiektywnym, a w ujęciu subiektywnym wzrosło o 9%. W tej strefie lokują się zarówno bezrobotni jak i biernie zawodowo kategorie różnego rodzaju zawłaszcza w większym stopniu kobiety.