3. Rejestracja dla celów VAT
Przedsiębiorcy mają obowiązek przed dniem wykonania pierwszej czynności opodatkowanej złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne dla celów podatku od towarów i usług. Dokonuje się go na formularzu VAT-R, gdzie poza danymi identyfikacyjnymi należy podać okoliczności określające obowiązek podatkowy oraz dane dotyczące składania deklaracji.
Podatnikami VAT są:
- osoby prawne
- jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej
- osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bz względu na cel lub rezultat działalności
Każda zmiana w formularzu musi zostać zgłoszona naczelnikowi w ciągu siedmiu dni, licząc od dnia, w którym ona nastąpiła. Następnie po złożeniu zgłoszenia podatnik zostaje rejestrowany jako podatnik VAT-U czynnego lub zwolnionego.
W przypadku osób fizycznych, które prowadzą wyłącznie gospodarstwo rolne, leśne lub rybackie i prowadzących wyłącznie działalność rolniczą zgłoszenia może dokonać tylko jedna z osób, na którą będą wystawiane faktury przy dokonywaniu zakupów towarów bądź usług oraz która będzie wystawiała faktury przy sprzedaży produktów rolnych.
Ci podatnicy, którzy są zwolnieni z tego podatku lub wykonują czynności, które są od niego zwolnione mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne.
Zobowiązani są do tego zaś, w przypadku kiedy:
- rozpoczną dokonywanie sprzedaży opodatkowanej
- utracą zwolnienie od podatku
- zrezygnują z niego
Także podatnicy zarejestrowani jako zwolnieni muszą je zaktualizować w terminach:
- przed dniem dokonania pierwsze sprzedaży towaru lub usługi, innych niż zwolnione
- przed dniem, w którym podatnik traci prawo do zwolnienia
- przed początkiem miesiąca, w którym podatnik rezygnuje ze zwolnienia
- przed dniem wykonania pierwszej czynności opodatkowanej VAT
Podatnik może zostać wykreślony z rejestru podatników VAT w przypadku:
- kiedy zaprzestanie wykonywania czynności, która podlega opodatkowaniu musi zgłosić to naczelnikowi urzędu skarbowego
- gdy nie zostanie ono zgłoszone, wówczas naczelnik sam wykreśla podatnika z rejestru ( może to zrobić także bez zawiadamiania go o tym fakcie )
- gdy okaże się, że podatnik nie istnieje lub mimo udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z nim bądź z jego pełnomocnikiem
Status podatnika czynnego VAT jest konieczny w przypadku kiedy wykazujemy odliczenie, nie jest wymagany w dniu kiedy miały miejsce czynności opodatkowane podlegające odliczeniu. Na wszystkich fakturach oraz ofertach musi być umieszczany numer identyfikacji podatkowej czyli NIP.
VAT EU
Zawiadomienie naczelnika urzędu skarbowego musi mieć miejsce także w przypadku kiedy podatnicy VAT czynni dokonują pierwszej wewnątrzwspólnotowej dostawy lub wewnątrzwspólnotowego nabycia ( dzień przed ). Takiego zawiadomienia dokonuje się na formularzu VAT-R/EU. Osoby, takie są zobowiązane posługiwać się numerem identyfikacji podatkowe, który poprzedzony jest kodem PL.
Podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT UE musi złożyć aktualizację zgłoszenia rejestracyjnego przed dniem dokonania pierwszej dostawy wewnątrzwspólnotowej gdy tego wcześniej nie zrobił.
Podatnik może zostać wykreślony z rejestru podatników VAT UE w przypadku:
- gdy zaprzestanie wykonywania wyżej opisanych dostaw lub nabycia, musi to zgłosić naczelnikowi urzędu skarbowego ( w terminie 15 dni od zaistnienia okoliczności )
- gdy podmiot za 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały deklaracji podatkowej
Wykreślenie podatnika z rejestru jako podatnika VAT jest równoznaczne z wykreśleniem go jako podatnika VAT EU.
Zarówno biuro wymiany informacji o VAT jak i naczelnik urzędu może na wniosek zainteresowanego potwierdzić zidentyfikowanie określonego podmiotu lub też nie na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju. Osobą zainteresowaną może być sam podatnik jak i osoba prawna, która ma prawny interes w złożeniu wniosku.
Może być on złożony na piśmie, faksem, telefonicznie lub pocztą elektroniczną. Odpowiedź biura informacji podatkowej lub naczelnika także jest udzielana w ten sposób.
4. Zwolnienia
Przedsiębiorca, który rozpoczyna działalność gospodarczą jest podatnikiem VAT ale nie wszyscy muszą rozliczać VAT wraz z jej rozpoczęciem. Istnieje limit zwolnienia, który obowiązuje podatników chyba, że złożą oni zgłoszenie rejestracyjne VAT-R, wybierając rozliczenie VAT jako podatnicy VAT czynni.
Limit zwolnienia:
Wynosi on 10 tys. Euro, podatnicy, których wartość sprzedaży opodatkowanej w poprzednim roku podatkowym odpowiadała tej kwocie są zwolnieni z podatku. Nie wlicza się tu:
- kwoty podatku
- odpłatnej dostawy towarów
- odpłatnego świadczenia usług zwolnionych od podatku
- towarów, które są zaliczane przed podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji
- przypadku prowadzenia przez rolnika ryczałtowego korzystającego ze Zwolenia z VAT także działalności innej niż rolnicza nie wlicza się sprzedaży produktów rolnych pochodzących z prowadzonej przez niego działalności rolniczej.
Natomiast dla przedsiębiorstw maklerskich, funduszy inwestycyjnych, agentów lub zleceniobiorców itp. Kwotę zwolnienia podmiotowego określono trochę inaczej. Tutaj zwalnia się od podatku czynności wynikające z umowy agencyjnej lub zlecenia, pośrednictwa lub innej umowy o podobnym charakterze. ( wartość sprzedaży nie może przekraczać 10 tys. euro). Zwolnienia tego nie stosuje się do podatników:
- zarejestrowanych jako podatnicy VAT czynni
- wykonujących też inne czynności opodatkowane
- wykonujących czynności wyłączone ze zwolnienia
- którzy zrezygnowali z prawa do zwolnień lub utracili je i nie upłynęły od tego 3 lata
Mniejszy limit posiadają podatnicy rozpoczynający działalność w ciągu roku, jest on proporcjonalny do okresu prowadzonej działalności.
Podatnicy mogą utracić zwolnienie w przypadku:
- gdy sami zrezygnują ze zwolnienia podmiotowego
- gdy wartość sprzedaży przekroczy 10 tys. Euro lub kwotę proporcjonalną dla rozpoczynających działalność w ciągu roku ( opodatkowaniu podlega nadwyżka sprzedaży ponad tę wartość )
- sanacyjnej utraty zwolnienia, gdy podatnicy tak układają swoje interesy by uzyskać znacznie niższą wartość sprzedaży
4) Odliczenie VAT
Podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z dokumentów celnych, zapłaconą od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub z faktur dokumentujących zakupy dokonane przed dniem utraty Zwolenia gdy:
- sporządzi spis z natury zapasów tych towarów posiadanych w dniu, w którym nastąpiło przekroczenie limitu
- przedłoży spis w terminie 14 dni licząc od dnia utraty zwolnienia
5) Zwolnienie podmiotowe nie obejmuje:
- import towarów i usług
- wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów
- dostawy towarów, dla których podatnikiem jest ich nabywca
- podatników dokonujących dostaw opodatkowanych podatkiem akcyzowym ( jest tu mnóstwo wyjątków od tej reguły )
Zaliczamy tu też podatników, którzy:
- sprzedają wyroby z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali
- sprzedają nowe środki transportu
- zajmują się dostawą terenów budowlanych oraz przeznaczonych pod zabudowę
- wykonują usługi prawnicze, w zakresie doradztwa i jubilerskie
- nie mają siedziby lub miejsca zamieszkania na terytorium kraju
6) Podatnicy VAT są zobowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne do 25 dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu lub kwartale. ( bez osób zwolnionych podmiotowo chyba, że przysługuje im zwrot różnicy podatku lub zwrot podatku naliczonego ). Podatnicy także muszą prowadzić ewidencję sprzedaży na dany dzień
7) Usługi zwolnione od podatku:
- w zakresie wynajmowania lub dzierżawienia nieruchomości o charakterze mieszkalnym na własny rachunek
- w zakresie edukacji
- ochrony zdrowia
- opieki społecznej
Korzyści ze zwolnienia:
- nie trzeba składać deklaracji VAT
- nie trzeba rozliczać podatku
- nie trzeba prowadzić ewidencji VAT
- nie trzeba wystawiać faktur VAT