Oceany i Morza właściwości wód oceanicznych i ruchy wód oceanicznych

Nagromadzenie wszystkich wód morskich na kuli ziemskiej dają Wszechocean, inaczej to Ocean Światowy. Obszar Wszechoceanu wynosi 361 milionów. km2 , a to stanowi aż 71% powierzchni całej Ziemi. Średnia głębokość wód morskich i oceanicznych wynosi 3800 m. Obszar wód morskich oddzielają kontynenty bądź granica umowna, są to trzy duże oceany: Ocean Atlantycki, Ocean Spokojny i Ocean Indyjski.

Wszystkie wody Wszechoceanu razem dają prawie 94% objętości wszystkich elementów hydrosfery.

Podział mórz uwzględniając ich położenie :

- morza przybrzeżne a więc wydzielone od wód oceanicznych łańcuchami wysp albo półwyspami, na przykład Morze Ochockie, Morze Japońskie, Morze Celebes.

- morza otwarte czyli takie, które mają szerokie połączenie z wodami oceanicznymi, na przykład. Morze Północne

- morza międzywyspowe takie, które zostało oddzielone od wód oceanicznych grupami wysp(archipelagami), na przykład Morze Jawajskie

- morza śródziemne międzykontynentalne takie które są położone między kontynentami, na przykład Morze Śródziemne, Morze Czerwone.

- morza śródziemne wewnątrzkontynentalne takie które są połączone z oceanem poprzez cieśniny albo też morza znajdujące się w obrębie tylko jednego cokołu kontynentalnego, na przykład Morze Bałtyckie.

Właściwościami wody morskiej są:

- to zasolenie, które średnio to 35 promili, natomiast w otwartym zbiorniku oceanicznym wynosi miedzy 32 a 38 promili. Najwyższe zasolenia jest odnotowane w wodach Morza Czerwonego i wynosi aż 43 promile, a najmniejsze jest w wodach Morza Bałtyckiego i wynosi 4 promile. Zasolenie wód jest tym większe gdy parowanie jest duże , a do tego formuje się lód, a zasolenie zmniejsza się wskutek opadów albo spływu wody z rzek.

- w morskiej wodzie spotykamy różne pierwiastki, które raz mają większe stężenie a raz mniejsze, na przestrzeni czasu. Najwięcej w wodzie morskiej jest chlorków bo aż 78% ( tutaj największa zawartość chlorku sodu, dzięki czemu woda ma słony smak). Inna duża grupa pierwiastków to siarczany magnezu oraz wapnia.

- temperatura jest bardzo zróżnicowana w zależności od położenia w odpowiedniej szerokości geograficznej. I tak średnia temperatura wód morskich to 17.4 stopni. Zaś najwyższe temperatury wód są w strefie gorącej-równikowej, zaś temperatury najniższe w strefach podbiegunowych.

Ruchy wód oceanicznych:

falowanie – to pionowy ruch cząstek wody. Średnia wysokość fali wynosi ok. 6m, w okolicy wybrzeży może sięgać kilkudziesięciu metrów. Falowanie może też być spowodowane wstrząsem sejsmicznym lub wybuchem podmorskiego wulkanu. Takie fale nazywamy tsunami.

pływy morskie – to podnoszenie i opadanie wody dwa razy w ciągu doby, związane z przyciąganiem Księżyca. W miejscach zwróconych bezpośrednio do Księżyca, jak również znajdujących się po przeciwnej stronie globu następuje przypływ – zbierający wody z pozostałych obszarów, na których powstaje odpływ.

prądy morskie – to potężne „słone rzeki”, płynące na powierzchni oceanów i mórz, przemieszczające części wód oceanicznych na znaczne odległości. Są one zależne od charakteru wybrzeży, siły Coriolisa i od wiatru. Prędkość wody dochodzi do 10 km/h.

a) prądy ciepłe – to wody o wyższej temp. od wód otaczających. Tworzą się w obszarze cyrkulacji pasatów strefy okołorównikowej. Wywołują opady, wzrost temp i parowania. Są to np. prąd północnorównikowy, równikowy wsteczny, mozambicki, gwinejski, brazylijski, zatokowy, północnoatlantycki.

b) prądy zimne – to wody chłodniejsze od wód otaczających. Wpływają na obniżenie temp, osłabienie parowania podwyższenie ciśnienia. Powstają przy udziale wiatrów wschodnich, wiejących w wyży południowych. Są to np. prąd bengalskie, kanadyjski, grenlandzki, labradorski, antarktyczny, okołobiegunowy, Dryf Wiatrów Zachodnich

Wpływ prądów morskich na klimat jest ogromny, są one bowiem o wiele lepszymi transmiterami energii pomiędzy szerokościami geograficznymi niż wiatry, które je tworzą. Prądy morskie wpływają bardzo efektywnie na dotlenienie wód oceanicznych.