Wiek XIX początek cywilizacji przemysłowej
Europa
Wojny napoleońskie
Od kongresu wiedeńskiego [1841] na znacznej części kontynentu rozpoczyna się prawie stuletni okres intensywnego rozwoju gospodarczego.
1825 rok – Anglia
pierwsze pociągi posażerskie
trzydzieści lat później – Ameryka
skonstruowano wagon restauracyjny i sypialny
1885
Carl benz dzięki wynalazkowi parowego automobilu i silnika benzynowego skonstruował samochód
1888
wynaleziono….
1831
Angielski uczony Michael Faraday skonstruował prądnice. Jej zastosowanie umożliwiało powstanie telegrafu.
1876
prawdziwym przełomem w komunikowaniu się na odległość okazało się wynalezienie telefonu, a w ostatnich latach wieku radia
Elektryczne oświetlenie wyparło lampy gazowe, dorożki zastąpiono elektrycznymi tramwajami (pierwsze w 1881 r. w Berlinie)
Życie religijne osiągalo nowy stopień intensyfikacji. Parafie przekształcały się w ośrodki działalności społecznej, charytatywnej.
Podstawowym modelem rodziny europejskiej nadal była rodzina patriarchalna,wielkopokoleniowa.
Opieka nad dzieckiem i wychowanie przedszkolne w XIX wiek
Środowiska zamożne
Wychowanie powierzano prywatnie najmowanym nauczycielom i coraz częściej szkołom
Środowiska mniej zamożne
ochronki
Twórcą pierwszej instytucji wychowawczej dla małych dzieci był ewangelicki pastor Jan Fryderyk Oberlin (zorganizował pierwsze kursy wychowawcze)
Na ziemiach polskich pierwsze ochronki powstały w pierwszej połowie XIX wieku, w Królestwie Polskim z inicjatywy Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności. (w tych ochronkach zajmowano się po prostu dziećmi [po mojemu tak jak przedszkole], utrzymywały się też z datków, miały charakter filantropijnych).
RÓŻA I KAROLINA AGAZZI
1892 rok powołały Dom Dziecięcy w Mompiano
główną zasadą w tym Domu była wzajemna pomoc świadczona sobie przez dzieci.
Maria Montessori (1870- 1952)
zastosowała oryginalny system pedagogiczny, który opisała w pracy pt. Domy dziecięce. Metoda pedagogiki naukowej stosowana w wychowaniu najmłodszych dzieci. Urodziła nieślubne dziecko, które musiała zostawić, bo pokrzyżowało by jej to plany. Oryginalny system pedagogiczny opracowała dla najmłodszych dzieci który opierał się na psychofizycznym rozwoju dziecka. Usunęła wszelka fikcję czyli zabawki. Rozwinęła zasadę współpracy przedszkola z domem rodzinnym dziecka – zapewniała ona jednolitość kierunku wychowawczego.
Pedagogika filozoficzna Jana fryderyka Herberta (1776-1841)
Twórca pedagogiki naukowej opartej na dwóch fundamentach:
Etyka – wyznaczała i uzasadniała cel wychowania
Psychologia miała dostarczyć cel do ich realizacji.
Wg Herberta pedagogika zawiera się w trzech głównych srodkach wychowujących:
Kierownictwo – zawierało się w tym wszystko to co służyło do utrzymania dyscypliny, groźby, nagrody, zachęty , kary, nakazy , zakazy
Nauczanie – miało być osadzone na prawach psychologii
Wychowanie w węższym znaczeniu- odnosiło się bezpośrednio do umysłu wychowanka czyli na ile on jest w stanie wykorzystując swój intelekt wpływać też na wychowanie (samowychowanie)
Swoją filozofie wychowania Herberta zawarł w słowach:
Nauka stwarza zakres myślenia, wychowanie charakter – charakter nie może istnieć bez nauki.
Utopia pedagogiczna Roberta Owena (1771 – 1858)
Na osiedlu fabrycznym w Manchesterze otworzył zakład wychowawczy, a wkrótce w New Lanark urządził izbę przeznaczoną dla dzieci, organizując w niej elementarną naukę i zajęcia praktyczne.
W 1816 roku otworzył zakład Kształcenia Charakteru dla najmłodszych dzieci czyli pierwsze w historii przedszkole.
„wychowanie może wszystko. Może tak przebudować życie społeczne aby wydobyć ludzkość z kajdan przesadów fałszywych wyobrażeń upadku moralnego a także zmienić poglądy i upodobania”.
Wychowanie przedszkolne Fryderyka Frobla (1782 -1852)
Pedagog, stworzył koncepcje ogródków dziecięcych, które nazywamy do dziś Freblówkami.
Wypracował system wychowania przedszkolnego. Przedstawił go w pracy pt. „ wychowanie człowieka, sztuka chowania, nauczania i uczenia się”.
Wychodził z założenia, że osobowość dorosłego człowieka zależy od rozwoju naturalnych skłonności w okresie dziecięcym ( w wieku od 3 do 6 lat).
Głosił tezę że człowiek i przyroda stanowią jednolity świat, zaś wytwory kultury ludzkiej są przedużeniem przyrody. Istotny wpływ na wytwory kultury ma wewnetrzna siła człowieka.
Wewnętrzna sieła tkwiąca w człowieku realizuje się w oparciu o cztery zasadnicze instynkty:
Instynkt pracy
Instynkt wiedzy
Instynkt artystyczny
Instynkt religijny
Instynkty dziecka najpewniej(najlepiej) realizuje się w zabawie.
Frobel opracował teorię i metodykę zabawy.
podstawowymi elementami, które mają łączyć w sobie zabawki, aby kształtować myślenie i osobowość dziecka, były KULA (uosabia ruch), sześcian (spoczynek) i Walec (łączy te obie cechy).
Pedagogika pozytywistyczna Herberta Spencera (1820-1903)- był zwolennikiem teorii rewolucji Karola Darwina.
Napisał książkę pt. „ o wychowaniu umysłowym moralnym i fizycznym”.
Twierdził że tylko wiedza ścisła i przyrodnicza posiada wartość wychowawczą.
Cel wychowania
dążenie do pełnego życia, na które składało się :
Zycie fizyczne –wiedza o fizjologii i higienie
Zarobkowe – ekonomia, fizyka, matematyka
Rodzinne – psychologia, pedagogika
Obywatelski – socjologia,
Estetyczne- nauki przyrodnicze.
System Wychowania prewencyjnego św. Jana Bosko (1815 – 1888)
Wypracował oryginalny system wychowania – nazywany systemem prewencyjnym.
Całe swoje życie poświecił opuszczonej młodzieży i dlatego tez bazując na tych doświadczeniach taki system wypracował. Fundamentem tego systemu były 3 zasady:
Zasada rozumności – nie odnosi się tylko do edukacji, ale do krytycznego osądu własnego życia i wychowanka. Wychowanek musi wiedzieć co jest dobre a co złe i oceniac swoje czyny
Religijności –miała motywować,
Miłości – synteza rozumu i religii, wychowanka trzeba szanować , rozumieć, dbać o jego potrzeby
Z zasady miłości wychowawczej wynikała stała współpraca wychowawcy z wychowankiem, czyli asystencja, która stanowiła istotę wychowawczego systemu prewencyjnego. On stawiał na rozmowy indywidualne.