Temat: Organizm człowieka jako funkcjonalna całość

Data: 15.09.2015 r.

Klasa: 2A gimnazjum

Prowadząca: Paulina Pytel

Czas trwania: 45 min

Zakres treści:

• Dziedziny biologii zajmujące się budową i funkcjonowaniem ciała człowieka

• Miejsce człowieka w przyrodzie

• Współdziałanie układów narządów w organizmie człowieka

• Funkcje układów narządów

• Stopnie uorganizowania budowy organizmu człowieka (komórka, tkanka, narząd, układ narządów)

• Pojęcie homeostazy

Cele. Uczeń:

• Wymienia dziedziny biologii zajmujące się budową i funkcjonowaniem człowieka

• Wskazuje komórkę jako element budulcowy ciała człowieka

• Wyjaśnia pojęcia anatomia i fizjologia

• Klasyfikuje człowieka do królestwa zwierząt

• Opisuje podstawowe funkcje poszczególnych układów

• Wylicza układy narządów człowieka

• Wyjaśnia na czym polega homeostaza

• Wykazuje na podstawie dotychczasowych wiadomości współzależność poszczególnych układów
  w organizmie człowieka.

Środki dydaktyczne:

• Podręcznik do biologii dla klasy 2 gimnazjum- Małgorzata Jefimow, „Puls życia”, wyd. Nowa Era

• Zeszyt ćwiczeń do biologii dla klasy 2 gimnazjum – A. Kasińska, E. Niemczewska-Borowczak, J. Pawłowski, „Puls życia”, wyd. Nowa Era.

• Karty pracy

• Rozsypanka wyrazowa

• Film edukacyjny (1:17) – płyta do podręcznika „Puls życia

Metody:

• Pogadanka

• Krzyżówka

• Praca z filmem

• Rozsypanka

• Praca z tekstem

Formy pracy:

• Indywidualna

• Cała klasa

• W parach

Przebieg zajęć:

Faza wprowadzająca:

1. Czynności organizacyjne

2. Zapisanie tematu oraz zapoznanie uczniów z celami lekcji.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel zapisuje na tablicy pojęcia „anatomia” oraz „fizjologia”. Zadaniem uczniów jest powiedzieć co oznaczają dane pojęcia.

2. Praca z zeszytem ćwiczeń oraz film. Uczniowie zapoznają się z treścią zadań w zeszycie ćwiczeń. Nauczyciel wyświetla krótki film dotyczący miejsca człowieka w świecie zwierząt oraz charakterystycznych cech, które odróżniają go od innych zwierząt. Na podstawie filmu uczniowie wykonują zad. 2 i 3 str.5 w zeszycie ćwiczeń. Sprawdzenie poprawności wykonania zadania.

3. Pogadanka. Nauczyciel zadaje uczniom pytania pomocnicze dotyczące komplikacji budowy organizmu człowieka. Uczniowie wykonują zadanie 1 z karty pracy. Sprawdzenie zadania.

4. Burza mózgów. Nauczyciel zadaje uczniom pytanie: Jakie znają układy narządów? Podane przez uczniów układy zapisuje na tablicy.

5. Nauczyciel rozdaje uczniom koperty z rozsypanką. Zadaniem uczniów jest prawidłowe przydzielenie nazwy układu do pełnionej przez niego funkcji – praca w parach. Czas na wykonanie zadania to 5 min. Sprawdzenie zadania. Osoby, które wykonają zadanie jako pierwsze otrzymują „+” za aktywność.

6. Krzyżówka i praca z podręcznikiem. Wprowadzenie pojęcia homeostazy. Uczniowie uzupełniają zadanie 3 z karty pracy (krzyżówka). Po uzupełnieniu krzyżówki odczytują hasło. Następnie przy pomocy tekstu z podręcznika str. 9 wyjaśniają co to jest homeostaza.

Faza podsumowująca:

1. Pytania kontrolne:

• Czym zajmuje się anatomia?

• Do jakiego królestwa należy człowiek?

• Wymień cechy odróżniające człowieka od innych zwierząt.

• Co to jest homeostaza?

• Wymień kolejno komplikację budowy organizmu człowieka.

1. Zadanie domowe – zeszyt ćwiczeń str. 5 zad. 1, 4 i 5.

2. Ocena aktywności uczniów na zajęciach.

Karta pracy – Organizm człowieka jako funkcjonalna całość.

Zad. 1. Uporządkuj i podpisz rysunki według hierarchicznej budowy człowieka. Wyjaśnij znaczenie pojęć.

Rysunek	Nazwa	Opis

Zad.2 Rozsypanka.

Układ szkieletowy	Stanowi rusztowanie organizmu
Układ pokarmowy	Odpowiada za pobieranie i trawienie pokarmu
Układ mięśniowy	Poruszanie się, praca narządów wewnętrznych
Układ oddechowy	Odpowiada za wymianę gazową
Skóra	Ochrona organizmu, udział w regulacji temperatury ciała, odbieranie bodźców ze środowiska zewnętrznego
Układ krwionośny	Transportuje substancje do komórek ciała i od nich
Układ limfatyczny	Wymiana składników między osoczem a tkankami, udział w obronie przed szkodliwymi czynnikami
Układ wydalniczy	Usuwa z organizmu zbędne i szkodliwe produkty przemiany materii
Układ hormonalny	Regulacja procesów, które zachodzą w organizmie
Układ nerwowy i narządy zmysłów	Odbiera bodźce i reaguje na nie
Układ rozrodczy	Produkuje komórki jajowe i plemniki

Zad. 3 Rozwiąż krzyżówkę i wyjaśnij hasło.

1. Układ który reguluje procesy w organizmie człowieka to układ…….

2. Podstawowa jednostka strukturalna i funkcjonalna organizmu to…….

3. Wzrok, słuch smak, węch i dotyk to narządy ……

4. Układ odpowiedzialny za pobieranie tlenu i wydalanie CO₂ to układ ………

5. Nauka zajmująca się budową organizmu człowieka to …….

6. Człowiek należy do gromady ……

7. Zespół komórek mających wspólne pochodzenie, podobną budowę i spełniających tę samą funkcję nazywamy …….

8. ……. tworzy zewnętrzną ochronę organizmu. Bierze udział w regulacji temperatury ciała.

9. Zespół tkanek tworzy …..

10. Narządy, które uczestniczą w wykonywaniu konkretnych czynności życiowych tworzą ………

HASŁO: .............................................................. to……………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………………..