MIKROEKONOMIA – WYKŁADY.

Wykład z dnia 7.11.2010 r.

Temat: Elastyczność popytu i podaży.

Paradoksy popytu:

1. Giffena – cena rośnie i popyt też rośnie

2. Veblena – cena biżuterii rosła i popyt też rósł

3. Spekulacyjny – wraz ze wzrostem ceny rośnie popyt.

Elastyczność popytu i podaży – reakcja zmiany popytu i podaży do zmiany czynnika, którą tą zmianę wywołał.

Elastyczność popytu:

• Elastyczność cenowa popytu ( jest to procentowa zmiana popytu do procentowej zmiany ceny).

Np.:

• Elastyczność dochodowa popytu

Np.:

• Elastyczność mieszana popytu (jest to procentowa zmiana popytu jednego dobra do procentowej zmiany ceny drugiego dobra).

Popyt:

1. Popyt elastyczny.

Niewielka zmiana ceny , duża zmiana popytu.

E _CPt > 1

Wykres:

1a) Popyt doskonale elastyczny.

E _CPt = nieskończoność

Wykres:

1. Popyt nieelastyczny.

Duża zmiana ceny , niewielka zmiana popytu.

E_CPt < 1

Wykres:

2a . Popyt doskonale nieelastyczny (sztywny).

E_CPt = 0

Wykres:

1. Popyt proporcjonalny (jednostkowy).

E _CPt = 1

Wykres:

Zadanie 1 .

Cena wynosiła 20 zł a jest teraz 22 zł , przychodziło 100 osób a obecnie przychodzi 50 osób . Oblicz elastyczność i określ popyt.

22 – 20 = 2 , 2/20 = 10 %

100 – 50 = 50 , = 50 %

E_CPt =

POPYT ELASTYCZNY

Zadanie 2.

Cena wynosiła 4 zł a jest teraz 2 zł , przychodziło 200 osób a obecnie przychodzi 240 osób. Oblicz elastyczność i określ popyt.

4 – 2 =2 , 2/4 = 50 %

240 – 200 = 40 , 40/200 = 20 %

POPYT NIEELASTYCZNY.

- Jeżeli popyt jest elastyczny to wzrost cen powoduje:

zmniejszenie przychodów całkowitych.

- Jeżeli popyt jest elastyczny to spadek cen powoduje:

Rośnięcie popytu , zwiększenie przychodów całkowitych.

- Jeżeli popyt jest nieelastyczny to wzrost cen powoduje:

Zwiększenie przychodów całkowitych.

- Jeżeli popyt jest nieelastyczny to spadek cen powoduje:

Zwiększenie przychodów całkowitych.

Dlaczego popyt na jedne dobra jest bardziej a na drugie mniej elastyczny?

1. Obecność substytutów

Jeżeli dane dobro nie ma substytutów to popyt jest mniej elastyczny natomiast jeśli dobro ma substytuty to popyt jest bardziej elastyczny.

1. Dobra od których konsekwentnie się przyzwyczaił.

Popyt mniej elastyczny.

1. Dobra luksusowe i niezbędne.

Popyt jest bardziej elastyczny na dobra luksusowe a mniej elastyczny na dobra niezbędne.

1. Procentowy udział w wydatku na zakup dobra w dochodach.

2. Używki w określonej grupie konsumenckiej.

Elastyczność łukowa popytu dotyczy dużych zmian cen i oblicza się ją dla określonego odcinka (łuku) na krzywej popytu aby określić czy ustalić elastyczność przeciętną danego łuku . Cenę i wielkość popytu wyrażamy jako średnie arytmetyczne ich skrajnych wielkości . W przypadku elastyczności popytu i elastyczności łukowej popytu można sformułować następującą prawidłowość:

W miarę posuwania się wzdłuż krzywej popytu elastyczność maleje.

Im bardziej stroma jest krzywa popytu tym szybciej spadają współczynniki elastyczności.

Przy łagodniejszym nachyleniu krzywej popytu tempo spadku elastyczności jest mniejsze.

Rodzaje elastyczności dochodowej popytu:

1. Elastyczność dochodowa popytu > 1

Dochody wzrastają , wydatki rosną szybciej.

1. Elastyczność dochodowa popytu < 1

Dochody wzrastają , wydatki rosną proporcjonalnie.

1. Elastyczność dochodowa popytu = 1

Proporcjonalnie rosną wydatki i dochody.

1. Elastyczność dochodowa popytu = 0

Dochody rosną , wydatki są stałe ,nie ulegają zmianie.

1. Elastyczność dochodowa popytu < 0

Dochody rosną , wydatki maleją.

Prawo Engela.

W miarę wzrostu dochodów maleje procentowy udział wydatków na żywność a rośnie procentowy udział wydatków na dobra trwałego użytku.

Np.:

Wydatki na dobra trwałego użytku	Wydatki na żywność
500	100 %
5000	50 %
50000	5 %
500000	0,5 %

Elastyczność mieszana popytu.

Jeżeli reakcje popytu na zmianę ceny mają charakter jednokierunkowy to mamy do czynienia z dobrami substytucyjnymi a jeżeli reakcje mają charakter przeciwny to mamy do czynienia z dobrami komplementarnymi.

Współczynnik mieszanej elastyczności cenowej przyjmuje wartości identyczne jak w przypadku współczynnika elastyczności cenowej popytu.

Wyróżniamy 5 elastyczności mieszanej popytu:

1. Popyt proporcjonalny.

2. Popyt elastyczny.

3. Popyt nieelastyczny.

4. Popyt doskonale elastyczny.

5. Popyt doskonale nieelastyczny.

Wielkość popytu oznacza konkretną ilość dobra jaką konsument chce i może nabyć przy konkretnej cenie , niezależnie od wpływu innych czynników nie cenowych .

Wyróżniamy popyt:

• Indywidualny – popyt na określone dobro MIKROEKONOMIA

• Rynkowy – suma popytów indywidualnych

• Globalny – określony ze strony wszystkich nabywców – stanowi on skomasowany popyt, które ujmuje wartościowe wszystkie potrzeby przy określonym poziomie ceny , jest kategorią makroekonomiczną.

Popyt na dane dobro jest funkcją ceny tego dobra ale także funkcją innych czynników nie cenowych.

Podaż – to relacja między ilością dóbr i usług dostarczonych na rynek w określonym czasie.

Wielkość podaży – to konkretna ilość dóbr i usług jakie producent jest w stanie wyprodukować i skierować do sprzedaży w określonym czasie przy konkretnej cenie.

Istnieje funkcyjna zależność pomiędzy poziomem cen a wielkością podaży danego dobra.

Elastyczność cenowa podaży.

Reakcja zmiany procentowej wielkości podaży na procentową zmianę ceny.

Rodzaje elastyczności cenowej podaży:

1. Elastyczność cenowa podaży > 1

Zmiana ceny o 1 % powoduje zmianę podaży o więcej niż o 1 %.

1. Elastyczność cenowa podaży < 1

Zmiana ceny o 1 % powoduje zmianę podaży o mniej niż 1 %.

1. Elastyczność cenowa podaży = 1 %

Zmiana ceny o 1 % powoduje zmianę podaży o 1 %

1. Elastyczność cenowa podaży = nieskończoność

Podaż doskonale elastyczna – następuje nieskończona wielkość podaży.

1. Elastyczność cenowa podaży = 0

Wzrost i spadek cen nie wywołuje zmiany podaży.

Elastyczność punktowa podaży określa poziom elastyczności w każdym punkcie krzywej podaży przy założeniu że zmiany cen są niewielkie.

Elastyczność ruchowa podaży dotyczy zmiany wielkości podaży zawartej w pewnym przedziale ruchu na krzywej podaży wskutek zmian cen o więcej niż o 1 %.

Zadanie 1.

Cena wzrosła z 10 zł do 11 . Podaż wzrosła z 1000 do 1300 .Oblicz elastyczność i określ podaż.

11 – 10 = 1 , 1/10 = 10 %

1300 - 1000 = 300 , 300/1000 = 30 %

PODAŻ ELASTYCZNA

Zadanie 2.

Cena zmniejszyła się z 5 zł do 4 zł . Podaż zmalała z 200 do 180 .

PODAŻ NIEELASTYCZNA

Podaż jest elastyczna jeśli poziom zmiany podaży jest większy od poziomu zmiany ceny .

Dlaczego dla jednych dóbr podaż jest bardziej a dla innych mniej elastyczna ?

1. Istnieją rezerwy zasobów ,czynników wytwórczych (surowce , siła robocza).

Podaż mniej elastyczna.

1. Istnieje poziom zapasów .

Podaż mniej elastyczna , sprzedajemy niezależnie od zmiany ceny.

1. Dobra przemysłowe , rolnicze.

Podaż bardziej elastyczna na dobra przemysłowe a mniej elastyczna na dobra rolnicze.

1. Podaż jest bardziej elastyczna gdy ilość towarów zaoferowanych na sprzedaż może być łatwo i szybko dostosowana do zmiany ceny.

2. W długim okresie czasu podaż w większości dóbr jest bardziej elastyczna.

W celu spełnienia równowagi rynkowej muszą być uwzględnione następujące zasady wynikające z mechanizmu działania rynku :

1. Wielkość popytu zmienia się z reguły w odwrotnym kierunku niż ceny.

2. Wielkość podaży zmienia się na ogół w tym samym kierunku co ceny .

3. Każda nadwyżka wielkości popytu nad wielkością podaży powoduje wzrost cen.

4. Każda nadwyżka wielkości podaży nad wielkością popytu powoduje spadek cen.