1.Wyjaśnij pojęcie -osobowość społeczna.

OSOBOWOŚĆ SPOŁECZNA (naukowa definicja)-to zinternalizowana w człowieku kultura, dynamiczna organizacja idei, postaw, nawyków nadbudowanych nad naturą biologiczną.

OSOBOWOŚĆ SPOŁECZNA-to zespół trwałych cech jednostki wpływających na jej postępowanie, wyrastających na podbudowie cech:

- biologicznych (fizyczna budowa naszego ciała;

- psychologicznych;

- i społecznych;

- a kształtowanych przez wpływ kultury;

-i struktury zbiorowości, w których jednostka uczestniczy.

2. Proces socjalizacji-charakterystyka, mechanizmy.

TWÓRCA SOCJOLOGICZNEJ KONCEPCJI SOCJALIZACJI- to Georg Herbert Mead (1863-1931). Twierdził on, że dziecko nie rodzi się człowiekiem, tylko zwierzęciem. Człowiek jest wtedy, gdy pojawi się uśmiech społeczny, czyli wtedy, gdy dziecko nabędzie umiejętności komunikacji symbolicznej i może wtedy rozpocząć proces socjalizacji, który trwa przez całe życie. Według Georga Meada najpierw jest KOMUNIKACJA SYMBOLICZNA (uśmiech, gesty), później PROCES SOCJALIZACJI, który dzieli się na:

1.socjalizacje pierwotną (faza zabawy), istotny „znaczący inny”, czyli naśladowanie, odgrywanie ról dorosłych,

TOŻSAMOŚĆ-suma wiedzy na swój temat, gdy znamy swoją tożsamość to przechodzimy do socjalizacji wtórnej.

2.socjalizację wtórną (faza gry), „uogólniony inny”, grupa odniesienia-czyli wszyscy do których się porównujemy (rówieśnicy). Socjalizacja wtórna uczy współpracy, empatii i współodczuwania, trwa przez całe życie.

MECHANIZMY PROCESY SOCJALIZACJI:

1.wzmacnianie (pozytywne, negatywne;

2.naśladowanie;

3.przekaz symboliczny.

3.Wyjaśnij kim jest znaczący inny, uogólniony inny.

Znaczący inny, osoba znacząca – osoba, która w procesie socjalizacji odgrywa istotną rolę przy kształtowaniu się osobowości jednostki społecznej i wpływa na jej zachowania. Pojęcie to zostało wprowadzone do nauk społecznych przez George'a Herberta Meada. W socjalizacji pierwotnej są to rodzice lub rzadziej opiekunowie. Dziecko nie ma możliwości wyboru znaczących innych, przez co świat społeczny rodziców jest jedynym danym jednostce światem z narzuconymi przez rodziców definicjami.

Uogólniony inny to termin używany w socjologii i psychologii społecznej, określający ogólne reguły społeczne, normy i wartości, które jednostka społeczna zaczyna dostrzegać w procesie socjalizacji wtórnej i pojmować, że reguły, według których działa, nie są regułami tylko jej znaczących innych, czyli bliskich osób, z którymi się utożsamia, ale są one ogólnie przyjęte w społeczeństwie.

4.Etapy procesu socjalizacji.

PROCES SOCJALIZACJI, który dzieli się na:

1.socjalizacje pierwotną (faza zabawy), istotny „znaczący inny”, czyli naśladowanie, odgrywanie ról dorosłych,

TOŻSAMOŚĆ-suma wiedzy na swój temat, gdy znamy swoją tożsamość to przechodzimy do socjalizacji wtórnej.

2.socjalizację wtórną (faza gry), „uogólniony inny”, grupa odniesienia-czyli wszyscy do których się porównujemy (rówieśnicy). Socjalizacja wtórna uczy współpracy, empatii i współodczuwania, trwa przez całe życie.

5.Gender-wyjaśnij pojęcie.

GENDER DROGA DO KOBIECOŚCI LUB MĘSKOŚCI.

GENDER- płeć społeczna, płeć kulturowa (w odróżnieniu od płci biologicznej, którą obecnie określa się po angielsku jako sex). Gender oznacza tworzony w sposób per formatywny zespół cech i zachowań, ról płciowych i stereotypów przypisywanych kobietom i mężczyznom przez społeczeństwo i kulturę. Inaczej, gender nazywa się społeczno-kulturową tożsamość płci.

WHO definiuje gender jako „stworzone przez społeczeństwo role, zachowania, aktywności i atrybuty jakie dane społeczeństwo uznaje za odpowiednie dla mężczyzn i kobiet”.

WPŁYW JĘZYKA NA PRZYSWAJANIE RÓL PŁCIOWYCH: język jest elementem kształtowania się tożsamości kulturowej jednostki, czyli gender.

6.Na jakich zjawiskach opiera się proces socjalizacji-opisz.

PROCES SOCJALIZACJI OPIERA SIĘ NA TRZECH ZJAWISKACH:

1.Proces internalizacji-przyswojenie, wyuczenie się określonego zachowania, określonych norm, wartości;

2.Proces interioryzacji-to narzucanie dziecku określonego sposobu zachowania, postępowania określonych czynności;

3.Proces eksternalizacji - uzewnętrznienie przyswojonego (zinternalizowanego) systemu norm i wartości, który jednostce został narzucony, czyli zinterioryzowany.

7. Proces wychowania i jego główny cel.

PROCES WYCHOWANIA- to planowa, świadoma działalność ukierunkowana na kształcenie osobowości człowieka według założonego w różnym stopniu określonego wzoru. Proces ten oparty jest na stosunku wychowawczym pomiędzy wychowankiem a wychowawcą, którego celem jest wywołanie zamierzonych zmian osobowości.

GŁÓWNY CEL PROCESU WYCHOWANIA-to doprowadzenie osobowości jednostki do apogeum jej możliwości rozwojowych.

8. Rodzaje wychowania, agendy wychowania, etapy wychowania.

RODZAJE WYCHOWANIA:

1.Wychowanie naturalne-proces ten występuje pod wpływem środowiska w którym funkcjonuje jednostka (np. rodzina);

2.wychowanie instytucjonalne (przedszkola, szkoły harcerstwo, itp.);

3.samowychowanie.

AGENDY WYCHOWANIA (czyli kto wychowuje):

1.szkoły (uczeń-nauczyciel),

2.grupa rówieśnicza,

3.rodzina,

4.środki masowego przekazu,

5.kościół.

ETAPY WYCHOWANIA (według Maurice Debesse):

1.wiek dziecinnego pokoju,

2.wiek koziołka,

3.wiek szkolny,

4.wiek niepokojów dojrzewania,

5.wiek młodzieńczego entuzjazmu.

9. Psychologiczne modele wspomagania jednostki w rozwoju.

1.model medyczny-wychowanek nie odpowiada za swoje trudności, ani za ich rozwiązywanie, czyli dziecko jest nie samodzielne, nieodpowiedzialne, w związku z tym jego głównym zadaniem jest stosowanie się do zaleceń i instrukcji wychowawcy.

2.model kompensacyjny-wychowanek nie odpowiada za swoje trudności, ale odpowiada za ich rozwiązanie. Zadaniem wychowawcy jest stworzenie warunków wychowankowi do kompensacji jego własnych niedostatków.

3.model oświatowy-wychowanek odpowiada za pojawiające się trudności, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich rozwiązanie. Wychowanek ma się podporządkować zaleceniom wychowawcy.

4.model moralny-wychowanek ponosi odpowiedzialność za trudności jakich doświadcza i za ich rozwiązywanie. Wychowawca wierzy, że dziecko jest leniem i trzeba go zmotywować do nauki.

5.model humanistyczny-wychowanek i wychowawca pozostają ze sobą w osobowej relacji. Współpracują ze sobą, by osiągnąć określony cel wychowawczy.

10. Dramaturgiczna koncepcja życia społecznego.

-życie codzienne to teatr,

-epizody interakcyjne........................................

-występy zbiorowe i indywidualne,

-występ inauguracyjny (czyli pierwsze wrażenie),

-wrażenia przekazywane-to symbole werbalne i/lub ich substytuty (mowa w tradycyjnym rozumieniu). Stosujemy je by przekazać określone informacje,

-wrażenia wywołane-to działania jednostki charakterystyczne dla niej samej,

-interakcja.

RODZAJE AKTORSTWA:

-aktor cyniczny (ten, który świadomie udaje);

-aktor szczery (naturszczyk).

11. Co pomaga w wystąpieniach publicznych?

1.fasada osobista (powierzchowność i sposób bycia)-to środki wyrazu związane z aktorem i przemieszczające się wraz z nim. Insygnia związane z władzą, płeć (inaczej odnosimy się do mężczyzny, inaczej do kobiety, wiek, postura, wygląd, sposób mówienia, gesty);

2.fasada społeczna (fasada osobista, dekoracja i używane przedmioty)-to fasada osobista i rekwizyty, które pomagają nam podczas występu.

3.instytucjonalizacja fasady- Goffman mówi, że :

-ludzie mają sekrety,

-idealizacja siebie,

-ciało nas zdradza,

-maskarada,

-fałszywa prezentacja.

12.Co to jest piętno?

PIĘTNO (znamię, stygmat)-to cechy fizyczne jednostki, jej niedoskonałości, zdarzenia i sytuacje życiowe, które są rozpoznawane i definiowane przez otoczenie jako dewiacyjne, co w konsekwencji prowadzi do zmiany samoakceptacji społecznej jednostki.

13. Rodzaje stygmatów.

1.stygmaty fizyczne-różnorodne defekty w fizycznej budowie naszego ciała.

2.stygmaty osobowości (charakteru)-związane z zachowaniem jednostki (zaburzenia psychiczne, słaba wola, wszelkie wady charakteru jednostki, narkomania, dewiacja seksualna, alkoholizm, bezrobocie, próby samobójcze, radykalne polityczne postępowanie).

3.stygmaty plemienne-nabywane na podstawie przynależności do określonej rasy, narodowości czy wyznawanej religii dotyczące całej rodziny.

14. Aktorzy procesu stygmatyzacji.

1.naznaczeni-wszyscy Ci, których otoczenie uznało za dewiantów.

2.:normalsi”-wszyscy Ci, którzy nie dysponują dyskredytującą cechą.

3.profesjonaliści-to ludzie, którzy dysponują piętnem i wiedzą jak Radzic sobie z nim (praktycy) oraz osoby zawodowo przygotowane do pracy z naznaczonymi (teoretycy, np. psychologowie, lekarze, terapeuci, pracownicy socjalni).

Społeczeństwo nie lubi by tacy ludzie byli w przestrzeni publicznej, w związku z tym wymyśliło szczególny rodzaj instytucji, w których umieszcza się nonkonformistów. Według Goffmana to system totalny.

15. Co to jest agresja ?

AGRESJA- każda forma zachowania, której celem jest wyrządzenie szkody lub spowodowanie obrażeń innej żywej istocie, motywowanej do uniknięcia takiego zachowania.

AGRESJA - w psychologii jest definiowana jako każde zamierzone działanie - w formie otwartej lub symbolicznej - mające na celu wyrządzenie komuś lub czemuś szkody, bólu fizycznego lub cierpienia moralnego.

ETIOLOGIA AGRESJI

1. perspektywa biologiczna - przedstawiciel K. Lorenz – agresja pozwalająca przeżyć (agresja w pozytywnym znaczeniu.(badał ptaki, obserwując je dokonał odkrycia że ptaki też są agresywne)
   
   Człowiek kumuluje w sobie agresję a później ją eksponuje.
   
   * sukces genetyczny - dopiero zachodzi gdy będą wnuki.
   
   - tylko agresywne jednostki zdołają przeżyć.

2. perspektywa psychologiczna - przedstawiciel Zygmunt  Freud
   
   instynkt
   - życia
   - śmierci
   eros - zaspokajanie pragnień, przyjemności
   thanatos - skłania nas ku autodestrukcji (  samozniszczenia )
   
   Nasze agresywne zachowanie to ujawnianie tej destrukcyjnej energii.
   
   ekstrawertyk - wyrzucenie negatywnych mocji.

perspektywa społeczno – kulturowa.
Każda kultura, społeczeństwo uczy się jak być agresywnym i jak sobie z tą agresją radzić.
perspektywa społeczno-kulturowa mówi nam że zachowanie agresywne jest wynikiem społecznego uczenia się.

16. Postacie agresji

POSTACIE AGRESJI

1. Agresja instrumentalna ( inaczej proaktywna)- Takie zachowanie agresywne które służy aby osiągnąć dany cel. Ma przedmiotowy charakter.
2. Agresja wroga ( inaczej reaktywna, autoteliczna, agresja w relacji )

Zachowanie agresora jest nakierowane na to aby skrzywdzić kogoś. Ma na celu wyrządzenie szkody ,krzywdy, przykrości emocjonalnej, fizycznej, psychicznej.
17. Drugie Zycie w szkole

DRUGIE ŻYCIE

1.Życie sztucznej, choć rygorystycznie przestrzeganej stratyfikacji społecznej. Zepchnięcie kogoś na niższą pozycję w hierarchii tej stratyfikacji jest karą, wywyższenie się w tej hierarchii nagrodą.
2. nieoficjalne struktury zachowania i zwyczaje panujące w niektórych szkołach i placówkach opiekuńczo -wychowawczych.
Jest to przechodzenie z jednego stanu w drugi.   (przykład. oczepiny na weselu, tzw. kocenie gimnazjalistów)

AKTORZY DRUGIEGO ŻYCIA

1. - Koty - uczniowie młodszych klas - ten wobec którego stosowana jest przemoc

2. - Dziadki - uczniowie starszych roczników - ten który tą przemoc stosuje

18. Co to jest mobbing?

MOBBING( bulling, harassment )

- dręczenie, nękanie, molestowanie, terror psychiczny dokonywany przez osobę lub grupę dysponującą przewagą wobec jednostki słabszej i co ważne trwający w czasie.
Ze zjawiskiem tym mamy do czynienia:

1. gdy dręczenie występuje przez kilka miesięcy,

2. gdy ma ono powtarzający charakter ( co najmniej 3 razy w tygodniu ),

3. gdy występuje nierównowaga sił pomiędzy dręczonym a dręczącym,

4. gdy pojawia się negatywne zdrowotne konsekwencje dla ofiary. 

Ofiary agresywnego zachowania się uczniów:

1. uczniowie - ofiary pasywne,

2. uczniowie - ofiary prowokujące

Sposoby radzenia sobie z przemocą w szkole:

1. identyfikacja uczniów

2. diagnoza

3. uruchamianie pomocy

4. wsparcie i kontrola

19. Przyczyny powstania subkultur

przyczyny powstania subkultur:

1. wojna a Wietnamie

2. niechęć młodych do podejmowania ról dorosłych

3. bogacenie się społeczeństw

4. pojawianie się czasu wolnego

5. wydłużenie wieku aktywności szkolnej - przesunięcie czasu wchodzenia w dorosłość

6. rozwój muzyki młodzieżowej

7. rozwój mody młodzieżowej

8. rozwój środków masowej komunikacji

9. przyspieszenie cywilizacyjne

10. boom demograficzny - odmłodzenie społeczeństw

20. Etapy rozwoju kultury młodzieżowej

ETAPY ROZWOJU KULTURY MŁODZIEŻOWEJ:

1. Okres subkultury młodzieżowej- to grupy młodzieżowe wyróżniające się od reszty społeczeństwa, próbują zmienić świat.

2. Okres kontrkultury młodzieżowej- Całe pokolenie powiedziało NIE!
   mają wizję świata - JEDNĄ - wszyscy taką samą
   mamy pomysł na nowe życie
   ( tylko raz był okres kontrkultury )

3. Okres kultury alternatywnej- W niego właśnie wchodzimy. Akceptujemy zastały porządek, ale usiłujemy wzbogacić jego kulturę.
   CECHY SUBKULTUR MŁODZIEŻOWYCH :

1. założenia ideologiczne, np. hasła

2. obyczajowość- w jaki sposób się zachowują

3. image (wygląd)

4. aktywność twórcza- gazetki, graffiti.