Funkcje budżetu:redystrybucyjną, stabilizacyjną, fiskalną, alokacyjna. Zasady budżetowe: zupełności, jedności, równowagi, jawności. Bezrobotni: ludzie, zdolni do pracy i gotowi jej podjęcia w ramach stosunku pracy w pełnym wymiarze czasu pracy, pozostający bez pracy, lub czasowo zwolnieni. Wady:Mniejsza produkcja, niż możliwości, Uszczuplenie budżetu państwa, Niewykorzystany, nieproduktywny potencjał ludzki, Emigracja ludzi bezrobotnych Zalety:Zwiększony szacunek do pracy, Zwiększenie motywacji, szczególnie u ludzi młodych, do dalszego kształcenia, Podnoszenie swoich kwalifikacji poprzez kursy itp., Ludzie są bardziej skłonni do zakładania własnych przedsiębiorstw. b=B/(Z+B)*100% - stopa bezrobocia. Obliczanie deflatora: deflator= PKBnominalne/ PKBrealne *100%. Polityka monetarna: restrykcyjna realizowana jest poprzez podwyżkę stóp procentowych, podwyższenie wskaźnika rezerw obowiązkowych, sprzedaż lub emisję papierów wartościowych. Prowadzi to do obniżenia podaży pieniądza, spadku popytu oraz wzrostu bezrobocia, a także zahamowania inflacji. ekspansywna jej celem jest zwiększenie podaży pieniądza. Realizowana jest przez obniżenie stóp procentowych: lombardowej i redyskontowej, zakup papierów wartościowych na otwartym rynku, obniżenie wskaźnika rezerw obowiązkowych. Kiedy łatwiej jest zaciągnąć kredyt na potrzeby produkcyjne lub konsumpcyjne, ludzie wydają więcej pieniędzy i popyt wzrasta, co może prowadzić do wzrostu produkcji i spadku bezrobocia. Model ekonomiczny: jest to uproszczony obraz rzeczywistości ekonomicznej. Model ekonomiczny stosuje się, aby uzyskać uproszczony, ale przejrzysty obraz rzeczywistości. Próba przedstawienia całej rzeczywistości gospodarczej jest bezcelowa i z góry skazana na niepowodzenie ze względu na nieskończoną ilość szczegółów. Założenia upraszczające modelu ekonomicznego mogą dotyczyć każdej kwestii. Przykładem najprostszego ekonomicznego modelu matematycznego może być model popytu na dobro. PNB= C+I+G+En+Dn PNN= PNB- amortyzacja PKB= C+J+G+X PKBc.cz.p= C+J+G+X-Te+Su PKN= PKB- amortyzacja Literki: C- konsumpcja I- inwenstycje G- wydatki rządowe X-eksport En- esksport-inport Dn- dochód netto za granicą Te-podatki pośrednie Su-subsydia. Zasoby czynników produkcji: Ziemia oraz naturalne surowce posiadane przez ludzi. Ceną ziemi jest renta gruntowa. Praca to wysiłek ludzki włożony w wytworzenie danego dobra, ceną pracy jest płaca. Kapitał to dobra wytworzone uprzednio przez ludzi używane do produkcji innych dóbr. Są to budynki, narzędzia i maszyny. Ceną kapitału są odsetki. Dochody budżetu państwa: ekonomiczne, prawne i organizacyjne. Wydatki budżetu państwa: wydatki bieżące i inwestycyjne, wydatki bieżące i inwestycje, podział po między poszczególne budżety. Stopa bezrobocia: 12,1% Wzrost PKB: 3,9%