Doświadczenia na zwierzętach a postęp w medycynie
- wykrycie antygenów (koniec XIX w.) droga do przeszczepów
- 50% nagród Nobla w dziedzinie medycyny to za badania z wykorzystaniem zwierząt laboratoryjnych
Mysie modele nowotworów ludzkich – USA – komitet zatwierdzający te modele.
Kryteria zatwierdzania mysich modeli:
przydatność danego modelu do badania określonego nowotworu
biologia (genom) modelu
cechy modelu odpowiadające ludzkiemu nowotworowi
Nowotwory człowieka
- gruczołu mlecznego – około 100 mysich modeli
- prostaty – kilka
- szyjki macicy – jeden
- układu krwiotwórczego – myszy AKR
Bioetyka obejmuje szerokie spektrum problemów wyłaniających się w związku z dynamicznym rozwojem biologii, genetyki, biotechnologii i medycyny.
Bioetyka to część biologii, która zajmuje się wykorzystaniem nauk biologicznych w celu uzyskania – przy właściwym użyciu – lepszej jakości życia. Omawia rozmaite sytuacje związane z ingerencją człowieka w fenomen życia.
Źródła norm etycznych w stosunku do zwierząt
- przekonanie o podobieństwie ludzi i zwierząt
- pragmatyzm (jakość zwierząt ma wpływ na wyniki badań)
- bezpośrednie nastawienie człowieka
Tezy etyki w odniesieniu do zwierząt
życie jest wartością samą w sobie – każda istota żywa ma prawo do życia, godnego bytu i właściwego traktowania
bogactwo form życia jest wartością samą w sobie – nikt nie upoważnił ludzi do tego by decydować kto ma żyć, a kogo tego życia pozbawić
zwierzą odczuwa ból i stres
zwierzę odczuwa lęk przed człowiekiem
Powody uśmiercania zwierząt laboratoryjnych
- na końcu doświadczenia
- w celu pozyskania krwi lub innych tkanek w celach badawczych
- kiedy ból, dyskomfort i cierpienie zbliżają się do niedopuszczalnego poziomu
- gdy zagrożone jest zdrowie lub dobry stan zwierząt
- kiedy nie są już dłużej zdolne do rozmnażania
- gdy dana grupa zwierząt nie posiada wymaganych przez eksperymentatora cech np. płeć, ciężar ciała
Eutanazja = dobra śmierć
Kryteria wyboru metody eutanazji
- minimalizacja bólu
- błyskawiczna nieprzytomność i śmierć
- ograniczenie do minimum braku swobody i zdenerwowania
- ograniczenie do minimum niepokoju i stresu
- wiek, gatunek i stan zdrowia zwierząt
- metoda łatwa do wykonania, skuteczna, powtarzalna
Oznaki bólu i stresu
- wydawanie odgłosów
- walka, próba ucieczki
- obrona lub ukierunkowana agresja
- bezruch
- dyszenie, ślinotok, pocenie się
- zbyt częste oddawanie moczu i kału
- rozszerzenie źrenic
- częstoskurcz serca
- odruchowe skurcze mięśni szkieletowych powodujące dreszcze, drżenie lub inne reakcje spazmatyczne
Metody fizyczne
- zastrzelenie – wolnym pociskiem lub zablokowanym bolcem
- ogłuszenie
- porażenie prądem (prąd zmienny, 2 elektrody – na głowie i grzbiecie)
- dyslokacja kręgów szyjnych
- dekapitacja
- maceracja – urządzenie z ostrzami obrotowymi
- promieniowanie mikrofalowe
Metody chemiczne
- środki wziewne – tlenek węgla, dwutlenek węgla (stęż. 60% - usypania, stęż. 90% - śmierć), halotan, izofuran
- iniekcje – barbiturany (pentobarbituran sodu)
Metody eutanazji
- ryby – ogłuszenie, dyslokacja
- płazy – ogłuszenie, promieniowanie mikrofalowe, porażenie, dekapitacja, barbiturany
- gady – strzał, ogłuszenie, dekapitacja, barbiturany
- ptaki – dyslokacja, maceracja, ogłuszenie, promieniowanie, skrwawianie, dekapitacja, barbituran, CO2, CO
- ssaki -