Pedagogika Religii

DATA: powstanie pedagogiki religii datuje się na przełom XIX/XX wieku w Niemczech

na świecie:

- XIX w. - tendencje do łączenia refleksji pedagogicznej i teologicznej reprezentowane przez Friedricha
Daniela Ernsta Schleiermachera, Tuiskona Zillera
- lata 30 XX wieku- zahamowanie procesu świadomości pedagogiczno-religijnej przez ówczesną sytuację polityczną i materialną reorganizację katechetyki
- lata 50- ponowne podjęcie dialogu między teologią i pedagogiką
- lata 70- instytucjonalizacja dyscypliny w Niemczech- na wydziałach teolog. uniwersytetów zaczęto oficjalnie używać nazwy „ewangelicka pedagogika religii”
- istotny wpływ na poszerzenie dociekań katechetycznych ma Sobór Watykański I
- lata 80- pedagogika religii coraz częściej pokonuje konfesjonalizm, rozpoznaje swój wymiar ekumeniczny
- 70/80 lata- zaczyna się umiędzynarodowienie pedagogiki religijnej- z nauki niemieckiej na europejską
- 1906 (Chicago) czasopismo Religous Education

w Polsce

- pojęcie pedagogika religii przyjęło się dopiero w latach 90 XX w
- na początku XX wieku salezjanin Walenty Gadowski postulował metodyczne pogłębianie katechezy
- lata 30- Karol Banszel domaga się utworzenia katedry pedagogiki religii na wydz. Teologii ewangelickiej
- po II wojnie świat. Teoria nauczania i wychowania religijnego była rozwijana prawie wyłącznie na uczelniach katolickich
- Stefan Kunowski (KUL) inspiracja doktryną wychowawczą Kościoła i dorobkiem pedagogiki humanistycznej .
- po II Soborze Watykański powstaje program tzw. Dydaktyki katechetycznej, opracowany m.in. przez Władysława Kubika i Jana Szpeta
- w latach 90 uwidaczniają się trzy nurty
I nurt wiązał się z wizją uprawiania katechetyki jako subdyscypliny teologii pastoralnej, otwartej na dorobek innych nauk
II nurt-podejmowanie zagadnień edukacji religijnej w kontekście analiz teoretycznych podstaw pedagogiki i wychowania
III nurt- w 1990 W. Kubik utworzył sekcję pedagogiki religijnej w Wyższej Szkole Filozoficznej Towarzystwa Jezusowego w Krakowie.

PRZEDSTAWICIELE:

zagraniczni:
- Jacques Maritain (Francja)
- Max Reischle (Niemcy)

w Polsce:
- Karol Wojtyła
- Marian Finke
- Władysław Kubik
- Jerzy Bagrowicz ( Uniwersytet w Toruniu)
- Bogusław Milerski (Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie)
- Romuald Niparko (Uniwersytet w Poznaniu)
- Cyprian Rogowski ( Uniwersytet w Olsztynie)
- Jan Supet

CHARAKTERYSTYKA: Jest nauka zorientowaną praktycznie, ma charakter interdyscyplinarny.
Nauczanie i wychowanie oparte na wynikach takich nauk jak: psychologia,
socjologia, pedagogika, studia kulturologiczne. Ma charakter nauki
normatywnej, jak i zorientowanej empirycznie. Uprawia się w kręgach
protestanckich, katolickich i anglikańskich w Niemczech, Austrii, Szwajcarii,
Wielkiej Brytanii, USA, krajach Skandynawskich, w Polsce. Zyskuje pierwszych
przedstawicieli w środowiskach prawosławnych np. Grecji. Uważa, że życie
duchowe i samostanowienie o sobie przez jednostkę nie jest możliwe bez
religii i Boga. Podkreśla znaczenie Religi dla całościowego wychowania
człowieka. Mówi także, że tylko chrześcijaństwo jest czynnikiem ładu
wewnętrznego w duszy i dostarcza trwałej podstawy do wychowania.
Prawdziwe wychowanie musi być chrześcijańskie. Jest to nauka opierająca się
zarówno na dorobku teologii jak i pedagogiki.

GŁÓWNE CELE: - Jej podstawowym zadaniem jest pomoc w usprawnianiu formacji religijnej
człowieka przez włączenie do refleksji katechetycznej dorobki pedagogiki.

- Celem wychowania religijnego jest kształtowanie moralnego charakteru i na tym
gruncie doprowadzanie człowieka do zbawienia.

- Jedynie wychowanie religijne prowadzi do uczłowieczania kultury, do uwolnienia
od przewagi techniki i do duchowego pogłębiania kultury.

ISTOTA HASŁA: Wskazuje na swoisty przedmiot badań, a więc procesy szeroko pojętej edukacji i
socjalizacji religijnej oraz związane z nimi zadania badawcze. Kierunek badań w ramach teologii i zarazem jej nauka pomocnicza, będąca częścią teologii pastoralnej (praktycznej) i uzupełnieniem katechetyki.

WYCHOWANIE: - Pedagogika ta zakłada istnienie naturalnej relacji między wychowawcą a wychowankiem. Specyfiką tej formy wychowania jest wiara w Boga, który w świadomości wychowawcy nie jest tylko ideą filozoficzną, bądź teologiczną, ale i istniejącą osobą.

- zasady wychowania nie ograniczają się wyłącznie do współpracy wychowawcy z wychowankiem, ale odnoszą się przede wszystkim do relacji jaka istnieje między wychowankiem a Bogiem

METODA BADAWCZA: teoretyczno- praktyczna

Wykonały:

Studentki II roku pedagogiki

Specjalność: Edukacja Przedszkolna i Wczesnoszkolna

Tryb niestacjonarny

Wyższa Szkoła Pedagogiki i Administracji

im. Mieszka I w Poznaniu