Aleksandra_Bachanek

Ilona_Niewęgłowska

OŚ 1

Sprawozdanie z ćwiczeń nr 3

Wrocław, lata 1959-1962

Termiczne pory roku i dni charakterystyczne.

Przebieg temperatur średnich miesięcznych:

	I	II	III	IV	V	VI	VII	VIII	IX	X	XI	XII
Tśrednia	-0,9	-0,6	3,9	9,6	12,4	16,8	17,3	17,2	13,2	9,1	4,4	-0,8

W Polsce zróżnicowanie temperatur w przebiegu rocznym pozwala wydzielić osiem pór roku:

• Zima – temperatura średnia dobowa T < 0°C,

• Przedwiośnie – temperatura średnia dobowa 0°C <T < 5°C,

• Wiosna – temperatura średnia dobowa 5°C < T < 10°C,

• Przedlecie – temperatura średnia dobowa 10°C <T < 15°C,

• Lato – temperatura średnia dobowa T >15°C,

• Polecie – temperatura średnia dobowa 10°C <T < 15°C,

• Jesień – temperatura średnia dobowa 5°C < T < 10°C

• Przedzimie – temperatura średnia dobowa 0°C < T < 5°C.

Wyznaczono termiczne pory roku dla stacji Wrocław w latach 59-62:

L₀ = - T(<0)*30/[T(>0)-T(<0)] L₀ = -(-0,6)*30/[3,9-(-0,6)] = 4

15 lutego + 4 dni = 19 lutego – koniec zimy

L₅= [5-T(<5)]*30/[(T>5)-T(<5)] L₅ = [5-3,9]*30/[9,6-3,9] = 6

15 marca + 6 = 21 marca – koniec przedwiośnia

L₁₀=[10-T(<10)]*30/[T(>10)-T(<10)] L₁₀ = [10-9,6]*30/[12,4-9,6] = 5

15 kwietnia + 5 = 20 maja – koniec wiosny

L₁₅=[15-T(<15)]*30/[T(>15)-T(<15)] L₁₅ = [15-12,4]*30/[16,8-12,4] = 18

15 maja + 18 dni = 2 czerwca – koniec przedlecia

L_15”=[T(>15)-15]*30/[T(>15)-T(<15)] L_15” = [17,2-15]*30/[17,2-13,2] = 17

15 czerwca + 17 dni = 1 września – koniec lata

L_10”=[T(>10-10)]*30/[T(>10)-T(<10)] L_10” = [13,2-10]*30/[13,-9,1] = 24

15 września + 24 dni = 9 października – koniec polecia

L_5”=[T(>5-5)]*30/[T(>5)-T(<5)] L_5” = [9,2-5]*30/[9,2-4,4] = 27

15 października + 27 dni = 11 listopada – koniec jesieni

L_0”=T(>0)*30/[T(>0)-T(<0)] L_0” = 4,4*30/[4,4-(-0,8)] = 26

15 listopada + 26 dni = 12 grudnia – koniec przedzimia, początek zimy

Pora roku	Data początku, data końca	Liczba dni
Zima	13 grudnia, 19 lutego	69
Przedwiośnie	20 lutego, 21 marca	30
Wiosna	22 marca, 20 kwietnia	30
Przedlecie	21 kwietnia, 2 czerwca	43
Lato	3 czerwca, 1 września	91
Polecie	2 września, 9 października	38
Jesień	10 października, 11 listopada	33
Przedzimie	12 listopada, 12 grudnia	31
Razem:	365 dni

Dzięki przedstawionym danym widzimy, że najdłuższą porą roku w latach 1959-1962 we Wrocławiu było lato, które trwało 91 dni. Jest to wynik zbliżony do zamieszczonego w Atlasie Klimatu Polski, gdzie długość lata mieści się w przedziale 90-100 dni. Z tabeli wynika, że jedne z najkrótszych pór roku to przedwiośnie i wiosna (po 30 dni), jesień (33 dni) oraz przedzimie (31 dni).

Długa jest również zima, która trwała ponad 2 miesiące. Wynik ten różni się od danych z Atlasu, gdzie ta pora roku trwa o około 15-20 dni krócej, a rozpoczyna się pomiędzy 20, a 30 grudnia. W latach badanych przez nas początek zimy to 13 grudnia.

Atlas podaje, że od 1971 roku przez 30 lat przedwiośnie we Wrocławiu trwało około 50-60 dni, czyli prawie dwukrotnie więcej niż w zamieszczonych wynikach. Inne są również daty rozpoczęcia ww. pory roku, różnią się około 5-10 dniami. Według danych w Atlasie także wiosna liczy więcej dni niż w latach 1952-1962 (ponad 40 dni).

Kolejna pora roku – przedlecie, trwające 43 dni długością tylko nieznacznie różni się od danych umieszczonych w Atlasie. Z tabeli odczytujemy, że we Wrocławiu rozpoczynało się już 21 kwietnia, jest to data zbliżona do danych w Atlasie. Średnie daty początku lata to 3 czerwca, a 10 lat później 30 maja – 5 czerwca. Widzimy, że jest to niewielka różnica.

Polecie i jesień według Atlasu rozpoczynają się odpowiednio około 5 września i 5 października. Dane z tabeli wskazują, że w latach 1959-1962 jesień rozpoczęła się później. Przedzimie, trwające miesiąc, po 10 latach wydłużyło się do 50-60 lat.

Na podstawie wyników w tabeli i map umieszczonych w Atlasie wnioskujemy, że po 10 latach nastąpiły zauważalne zmiany w długościach pór roku. Widzimy, że wydłużyły się pory roku „pośrednie” pomiędzy porami „głównymi”. Stwierdzić to można na postawie np. przedwiośnia, czy zimy. Być może jest to spowodowane stopniowym ocieplaniem się klimatu. W przyszłości możemy spodziewać się dalszych stopniowych zmian.

Na podstawie przebiegu temperatur minimalnych i maksymalnych określono liczbę dni:

- bardzo mroźnych (T_max < -10^oC)

- mroźnych (T_max < 0^oC)

- przymrozkowych (T_min < 0^oC)

- gorących (T_max >= 25^oC)

- upalnych (T_max >= 30^oC)

Przebieg temperatur minimalnych i maksymalnych:

	I	II	III	IV	V	VI	VII	VIII	IX	X	XI	XII
Tmin.	-4,4	-4,6	-0,4	3,6	6,5	10,4	11,9	11,9	7,5	4,4	1,1	-4,2
Tmax.	2,4	3,6	8,8	15,6	17,9	22,6	22,7	23,2	20,0	15,1	8,1	2,5

Dni przymrozkowe: występują na przełomie marca i kwietnia oraz listopada i grudnia

L₀=-T(<0)*30/[T(>0)-T(<0)] L₀ = -(-0,4)*30/[3,6-(-0,4)] = 3

15 marca + 3 dni = 18 marca

L_0”=T(>0)*30/[T(>0)-T(<0)] L_0” = 1,1*30/[1,1-(-4,2)] = 7

15 listopada + 7dni = 22 listopada

A więc ilość dni przymrozkowch wynosi:

31 dni stycznia + 28 dni lutego + 18 dni marca + 9 dni listopada + 31 dni grudnia = 117 dni przymrozkowych

Dni bardzo mroźne	Dni mroźne	Dni przymrozkowe	Dni gorące	Dni upalne
brak	brak	117 dni	brak	brak

Jak wynika z danych w tabeli, we Wrocławiu w latach 1959-1962 wystąpiło 117 dni przymrozkowych. Dla porównania, jak podaje Atlas Klimatu Polski w latach 1971-2000 było ich już tylko 90-100. Tabela Przebiegu temperatur minimalnych i maksymalnych podaje wartości, z których wynika, że
w badanych przez nas latach nie występują dni bardzo mroźne, mroźne, gorące i upalne. Natomiast według Atlasu po 10 latach we Wrocławiu średnio w ciągu 30 lat było mniej niż 20 dni mroźnych, ponad 40 dni gorących oraz 6 do 8 dni upalnych. Różnice te wynikają zapewne ze zmian klimatycznych zachodzących
w Polsce.

Literatura:

H. Lorenc, Atlas Klimatu Polski, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Warszawa 2005.