ZNOSZENIE BARIER TECHNICZNYCH

Każde państwo ma prawo do ustanawiania norm oraz wymagań technicznych dotyczących produktów dopuszczonych do obrotu wewnętrznego, co ma służyć ochronie zdrowia, środowiska, konsumentów, własności intelektualnej, kultury narodowej. Często środki te bywają nadużywane w celach protekcyjnych w związku z czym producenci muszą dostosowywać standardy do wymogów rynku importera np. Philips 35 różnych wtyczek elektrycznych i 7 wersji każdego telewizora.

Definicja standardu wg Międzynarodowej Organizacji Standaryzacji, Komisji Ekonomicznej ONZ

„Jest to techniczna specyfikacja lub inny dokument dostępny publicznie, opracowany we współpracy i za zgodą wszystkich zainteresowanych, oparty na zespolonych wynikach nauki, technologii i doświadczenia, przyjęty przez uznane instytucje szczebla regionalnego, narodowego i międzynarodowego, którego celem jest przyczynianie się do osiągnięcia optymalnych społecznych korzyści” Te korzyści mają polegać np. na promowaniu jakości produktów, oszczędności w zużyciu materiałów i energii.

Standardy odnoszą się zazwyczaj do charakterystyki produktu, czasami jednak także do usług. TS: ograniczenia ilościowe są zabronione. Sprawa Casis de Dijon: likier porzeczkowy. Niemcy nie chcieli sprzedawać, ponieważ trunek miał 18%, a u nich likier miał 25%. TS: każdy produkt prawnie produkowany i sprzedawany w jednym z krajów członkowskich musi być dopuszczony na rynek innego kraju członkowskiego.

„Zasada wzajemnego uznania standardów”- czasami jednak wymaga się dokumentacji potwierdzającej, że dany produkt spełnia wymogi standardu i regulacji w kraju eksportera, a te są zgodne z podstawowymi normami w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa konsumenta. Rozpoczęto także prace nad ujednoliceniem norm technicznych- to harmonizacja wertykalna- słabe rezultaty, wolny proces. Blokowanie procesu: brak jednomyślności w Radzie, stały dopływ nowych przepisów krajowych, tempo rozwoju technicznego. Państwa nie przyjmowały dyrektyw w latach 80- tych. Wynik: KE przedstawiła propozycję 31 stycznia 1985 roku:

- dyrektywy są fundamentalnym aktem legislacyjnym, określają cele, które mają być osiągnięte, pozostawiają krajom swobodę w sposobie ich osiągania

- organy UE będą określać jedynie podstawowe wymagania pozostawiając opracowanie prywatnym instytucjom

- europejskie standardy powinny być publikowane, produkt musi posiadać odpowiednie zaświadczenie

- produkty odpowiadające standardom mogą być dopuszczone do sprzedaży.

Są dwa podsystemy oceny zgodności produktów: obowiązkowy i dobrowolny. Obowiązkowa ma gwarantować, że zostały dopuszczone tylko produkty bezpieczne dla zdrowia i życia ludzi oraz niezagrażające środowisku. Istnieje 8 modułów, które służą ocenie zgodności. Kolejne litery modułów oznaczają większą złożoność procedury.

Ocena zgodności produktu ze standardem może się składać z trzech faz: pierwsza- deklaracja producenta, że wyrob spełnia jedno wymaganie standardu, druga- przeprowadzenie testu, trzecia- uzyskanie certyfikatu. Istnieją instytucje kontrolujące: RNE, NMAS, TGA GmbH. Produkty otrzymują znak CE- umożliwia swobodny obrót w granicach jednolitego rynku europejskiego. Przed uzyskaniem potwierdzenia zgodności przedsiębiorca przygotowuje dokumentację, którą musi przechowywać przez 10 lat. Jeśli produkt sprzedawany na rynku nie odpowiada podstawowym wymogom określonym w standardzie powinien zostać wycofany z rynku.

Reguły nowego podejścia:

- harmonizacji podlegają wyłącznie podstawowe wymagania związane z bezpieczeństwem, zdrowiem i ochroną środowiska

- produkt z CE może być sprzedawany w UE

- produkt spełnia także wymagania, gdy jest wytwarzany zgodnie z odpowiednimi normami technicznymi zharmonizowanymi na szczeblu europejskim.

Problem ochrony środowiska naturalnego: w połowie lat 80 wypracowano specjalną politykę UE dotyczącą emisji zanieczyszczeń oraz standardy jakości środowiska, które określają dopuszczalną ilość szkodliwych substancji w wodzie np.

Produkty żywnościowe- mają być bezpieczne dla zdrowia, kontroli poddawano cały proces produkcji żywności. Istnieje także system monitorowania producentów żywności- Analiza Zagrożeń i Krytycznych Punktów Kontroli. Np. czekolada musi mieć 35% kakao, porto to nazwa zarezerwowana dla alkoholu z Hiszpanii i Portugalii, ser feta można sprzedawać poza Grecją. Standardy ustanawia się tylko wtedy, gdy jest to konieczne: - gdy występują różnice w narodowym prawodawstwie – standaryzacja jest koniecznym warunkiem osiągnięcia przez przemysł korzyści skali w wytwarzaniu danego produktu.

Obecnie działają 3 miedzynarodowe stowarzyszenia o charakterze non profit: Europejski Komitet Standryzacji Elektrotechniki (CENELEC), Europejski Instytut Standaryzacji Telekomunikacji (ETSI), Europesjki komitet Standaryzacji (CEN)

Standardy europejskie sa oznaczone odpowiednimi kodami, najpierw seria EN, a następnie 1-5 cyfrowy kod. 1-19999 standardy opracowane przez CEN, 20000-39999 na podstawie ISO, 40000-49999 CEN i CENELEC, 50000-69999 CENELEC, seria 60000 obejmuje standardy IEC.

Standardy europejskie obejmują siedem podstawowych reguł:

1) Ogólne bezpieczeństwo produktów: UE opracowuje uniwersalne zasady postępowania ze wszystkimi wyrobami, które mogą być wadliwe, a także prezentuje sposoby na zmniejszenie niebezpieczeństwa ich użytkowania. Produkt jest bezpieczny, gdy nie istnieje ryzyko wyrządzenia szkody w normalnych warunkach jego użytkowania. Czuwa nad tym administracja kraju sprzedaży produktu.

2) Zasady etykietowania: Etykiety muszą zawierać informacje o : wykazie składników, nazwie, wadze netto, terminie przydatności, specjalnych warunków przechowywania lub użycia, nazwy i adresu producenta, miejsca produkcji lub pochodzenia produktu, sposobu przygotowywania do spożycia, mocy alkoholu, cena ma być podana w sposób jawny.

3) Reklama produktów: konsument ma prawo do otrzymania pełnej i kompetentnej informacji, do odpowiedniej ochrony swojego interesu ekonomicznego, producent ma prawo udowodnić prawdziwość publikowanej informacji o produkcie

4) Ograniczenia akwizycji: można zrezygnować z zamówienia

5) Normy zamówień: musi zawierać charakterystykę produktu, warunki dostawy, miejsce i datę zamówienia i dostawy

6) Klauzule nadużycia: konsument może nie resprektować warunków umowy i żądania zwrotu pieniędzy

7) Sprzedaż wysyłkowa

Produkuje się dużo standardów, jednak dalej jest więcej tych narodowych. Jest to system niespotykany w żadnym innym ugrupowaniu integracyjnym.

Zakupy publiczne: dokonywane są przez instytucje rządowe oraz przedsiębiorstwa państwowe. PE sformułował kilka uwag, które mają na celu usprawnienie funkcjonowania systemu zakupów publicznych: niewielki wpływ istniejących dyrektyw na zwiększenie konkurencyjności, niewielki udział małych i średnich przedsiębiorstw w zakupach publicznych, istnienie wielu nieformalnych barier utrudniających działanie mechanizmu konkurencji, nadmierne zbiurokratyzowanie i usztywnienie zakupów publicznych, konieczność uproszczenia i uelastycznienia przepisów oraz rozszerzenia działalności szkoleniowej i informacyjnej, potrzeba uwzględniania aspektu społecznego, potrzeba wzmocnienia i usprawnienia mechanizmów kontrolnych

Migracja ludności: rozciągnięto to na wszystkich obywateli UE oraz na ich rodziny, jeżeli są objęte ubezpieczeniem chorobowym oraz mają odpowiednie zasoby finansowe. Końcowa data ustalona na 1992 rok. Objęło to także osoby podejmujące studia za granicą- coroczne przedłużanie karty pobytu. Wiąże się to z niedyskryminacją, prawem do jednakowych korzyści socjalnych i podatkowych. Bezrobotni otrzymują zasiłek w innym kraju maksymalnie przez 3 miesiące. Nie znajduje to zastosowania dla zatrudnienia w sektorze publicznym.

Usługi: prawo do świadczenia usług i korzystania z nich w innych państwach członkowskich.