Układy wodociągowe – jednostrefowe, wielostrefowe Ukł. Wod jednostrefowe charakteryzują się tym że cały obszar zasilania mieści się w jednej strefie wymaganego ciśnienia które jest dostatecznie wysokie żeby zaopatrzyć w wodę wszystkich użytkowników. Ukł. Wod wielostrefowe – charakteryzują się tym że w celu zaopatrzenia w wodę całego obszaru zasilania jesteśmy zmuszeni utworzyć dwie lub więcej stref ciśnienia. Układy mogą być: grawitacyjne, pompowe, mieszane. Utworzenie dwóch stref ciśnienia jest konieczne gdyż obszar II strefy zalał by się pod zbyt dużym ciśnieniem większym od dopuszczalnego Ukł. Wod. wielostrefowe. Stosuje się wówczas gdy ujęcie jest położone niżej niż obszar zasilania - różnica terenowa między obszarami zasilania wykluczają możliwość zastosowania układu jednostrefowego. Rozróżnia się 3 podstawowe układy strefowe: szeregowy, równoległy, układ na rozległym terenie płaskim jako wariant układu szeregowego. Ten układ nie jest specjalnie korzystny gdyż zaopatrzenie w wodę strefy drugiej zależy bezpośrednio od zaopatrzenia strefy pierwszej i w razie awarii w strefie I może przestać działać wodociąg strefy II System dwustrefowy szeregowy Ukła równoległy II – strefowy charakteryzuje się tym że obie strefy są zaopatrywane w wodę oddzielnie za pomocą niezależnych pompowni strefowych i przewodów tranzytowych. System ten jest korzystniejszy pod względem pewności zaopatrywania w wodę. W systemie tym obie strefy są zaopatrywane w wodę niezależnie od siebie za pomocą pompowni strefowych 3 i 8 Układy sieci wodociągowej doprowadzającej wodę do odbiorców Rozróżnia się dwa typowe układy sieci wodociągowych: - pierścieniowy (zamknięty i obwodowy) którego przewody tworzą obwody zamknięte, doprowadzające wodę do odbiorców z różnych stron - rozgałęzieniowy (promienisty) którego przewody tworzą gałęzie nie łączące się w obwody, doprowadzające wodę do odbiorców z jednego kierunku Przewody wodociągowe Tranzytowy – przemysłowy – przewód wodociągowy bez odgałęzień, przeznaczony do transportu wody na znaczne odległości, łączy najczęściej źródło wody ze zbiornikiem początkowym lub magistralą wodociągową: może być grawitacyjny lub tłoczony. Magistralny - (magistrala wodociągowa) przewód wodociągowy doprowadzający wodę ze stacji wodociągowej do przewodów rozdzielczych Rozdzielczy - przewód wodociągowy doprowadzający wodę z przewodu z przewodu magistralnego do podłączeń domowych i innych punktów czerpalnych. Podłączenie wodociągowe (przyłącze domowe) - przewód wodociągowy z zamontowanym zestawem wodomierzowym, łączy sieć wodociągową rozdzielczą (uliczną) z instalacją wewnętrzną obiektu zasilanego w wodę. Ze względu na różne warunki hydrauliczne pracy, rozróżnia się następujące rodzaje przewodów: - ciśnieniowy – przewód wodociągowy w którym przepływ wody następuje wskutek ciśnienia wytworzonego przez pompę - grawitacyjny ciśnieniowy- przewód wodociągowy w którym przepływ wody odbywa się pod ciśnieniem statycznym wody z wyżej położonego źródła. - grawitacyjny bezciśnieniowy – przewód wodociągowy w którym przepływ wody odbywa się ze swobodnym zwierciadłem pod działaniem siły ciężkości. Przewody magistralne Układ przewodów magistralnych powinien odpowiadać przeznaczeniu: - rozprowadzać wodę na obszarze zasilania – zasilać przewody sieciowe rozdzielcze Przewody magistrali tworzą główny szkielet sieci wodociągowej miejskiej, osiedlowej lub czasem wiejskiej. Z przewodów tych mogą być wykonywane bezpośrednio przyłączenia wodociągowe do odbiorców wody. Przewody magistralne powinny przechodzić przez te rejony miasta w których: - występuje największe zapotrzebowanie w wodę - układ ich powinien być możliwie prosty - długość jak najmniejsza aby zminimalizować liniowe straty ciśnienia - trasa przewodów powinna przebiegać ulicami leżącymi na grzbietach stoków i wyniosłości terenowych w celu uniknięcia zbyt dużych strat lub nadmiernego ciśnienia w przewodach. Materiały stosowane do budowy przewodów magistralnych Przewody magistralne były budowane dotychczas z:	- rur ciśnieniowych kielichowych z żeliwa szarego - rur stalowych (bez szwy, ze szwem) łączonych za pomocą kielichów kulistych, stożkowych, kołnierzy lub spawanych Obecnie coraz częściej stosuje się rury wysokociśnieniowe z: - żeliwa sferoidalnego łączone na kielichy lub kołnierze - rury z polietylenu (PE lub PE-HD) - żywice epoksydowe (Hobas) Przewody rozdzielcze Układ przewodów rozdzielczych powinien być stosowany do usytuowania bezpośrednich odbiorców wody. Przewody rozdzielcze stanowią wraz z przewodami magistralnymi sieć rozdzielczą rozprowadzającą wodę po całym obszarze zasilania. Najkorzystniejszym pod względem topograficznym będzie taki układ przewodów, w którym linie ciśnienia dynamicznego będą się układać równolegle do powierzchni terenu. A więc ciśnienie na całym obszarze zaopatrywanym w wodę będzie podobne. W praktyce jednak trudno jest uzyskać w pełni takie rozwiązanie. Zarówno z powodu przeszkód terenowych takich jak: różnice poziomów, cieki wodne itp. Jak i wzajemnego układu urządzeń wodociągowych, pompowni, sieci i zbiorników wyrównawczych górnych. Przewody wodociągowe Układ przewodów rozdzielczych powinien spełniać następujące warunki: - w każdej ulicy zabudowanej powinien znajdować się przewód rozdzielczy do którego przyłączone są podłączenia doprowadzające wodę do odbiorców - położenie przewodów ulicznych powinno być dostosowane do warunków lokalnych - trasa przewodu wodociągowego powinna być zsynchronizowana z trasami innych przewodów - przewody rozdzielcze o średnicy 250 mm są umieszczane z reguły pod chodnikami wzdłuż krawężnika jezdni w odległości co najmniej 3 m od linii rozgraniczającej oraz 1 m od lica krawężnika - przykrycie przewodów wodociągowych powinno wynosić co najmniej 1,4 -1,8 mzależnie od średnicy przewodu i strefy klimatycznej -zwykle przewody układa się równolegle do nawierzchni ulicy zachowując jednakową głębokość przykrycia.