PŁÓD JAKO PRZEDMIOT PORODU

W budowie płodu wyróżniamy:

• części duże płodu

• główka

• grzbiet

• pośladki

• części drobne płodu

• kończyny górne

• kończyny dolne

• pępowina

Główka jest częścią niej obszerniejszą, najbardziej twardą, w mechanizmie porodu odgrywa najistotniejszą rolę, gdyż prawie całkowicie wypełnia kanał rodny.

W budowie główki wyróżniamy:

• część twarzową – twarzoczaszkę

• część mózgową – mózgoczaszkę

Kości płaskie mózgoczaszki połączone są ścięgnistymi szwami, co umożliwia adaptację główki w kanale rodnym.

Kości płaskie mózgoczaszki to:

• potylica

• 2 kości czołowe

• 2 kości ciemieniowe

• 2 kości skroniowe

Znaczenie położnicze mają 4 szwy i 2 ciemiona:

• szew węgłowy – pomiędzy kośćmi ciemieniowymi a kością potyliczną

• szew strzałkowy – pomiędzy kośćmi ciemieniowymi biegnie w linii środkowej czaszki, między ciemionami dużym i małym

• szew czołowy – pomiędzy kośćmi czołowymi, na przedłużeniu szwu strzałkowego

• szew wieńcowy – pomiędzy kośćmi ciemieniowymi a czołowymi

• ciemię przednie (duże) – znajduje się u zbiegu szwów strzałkowego, czołowego
  i wieńcowego, ma kształt rombu

• ciemię tylne (małe) – znajduje się u zbiegu szwów strzałkowatego i węgłowego, ma kształt trójkąta podstawką skierowaną ku potylicy.

Na główce wyróżniamy 2 ciemiona boczne, które mają mniejsze znaczenie:

• przednio – boczne – graniczące z kośćmi ciemieniowymi, czołowymi, klinowymi
  i skroniowymi

• tylno – boczne – graniczące z kością skroniową od przodu, potyliczną od tyłu
  i ciemieniową od góry

Płaszczyzny główki:

• płaszczyzna podpotyliczno – ciemieniowa – mierzona od okolicy podpotylicznej do środka ciemienia dużego, jej obwód wynosi 32 cm, wymiar skośny mały 9,5 cm

• płaszczyzna czołowo – potyliczna – biegnie od gładzizny czoła do guzowatości potylicznej, obwód wynosi 34 cm, wymiar prosty 12 cm

• płaszczyzna bródkowo – potyliczna – biegnie od bródki do guzowatości potylicznej, jej obwód wynosi 35 cm, a wymiar skośny duży 13,5 cm

Wymiary poprzeczne główki

• wymiar poprzeczny duży (dwuciemieniowy) – odległość między guzami kości ciemieniowych, wynosi 9,5 cm

• wymiar poprzeczny mały (dwuskroniowy) – największa odległość między ramionami szwu wieńcowego, wynosi 8 cm

Wymiary tułowia

• obwód barków – 35 cm

• wymiar miedzy barkowy – 12 cm

• obwód pośladków – 27 cm

• wymiar międzykrętarzowy – 10 – 11 cm

Czas trwania ciąży według WHO mierzony jest od 1 dnia ostatniej normalnej miesiączki i wpisywany w ukończonych tygodniach i dniach (zdarzenia występujące między 280
a 286 dniem po pierwszym dniu ostatniej miesiączki są to zdarzenia występujące w 40 tygodniu ciąży = 10 miesięcy księżycowych).

Czas trwania ciąży od dnia poczęcia od dnia zapłodnienia do dnia porodu wynosi 266 dni = 38 tygodni = 9,5 miesięcy księżycowych

Za poród o czasie uważa się poród po 37 tygodniu ciąży, a przed upływem 42 tygodnia ciąży (259 – 293)

Za poród przedwczesny uważa się poród przed upływem 37 tygodnia ciąży (przed upływem 259 dni)

Poród po terminie to poród po upływie 42 tygodnia ciąży (294 dni i więcej)

Masa urodzeniowa – wynik pierwszego pomiaru uzyskany w pierwszych godzinach
po urodzeniu, przed znaczną utratą masy ciała występującą w pierwszych dniach
po porodzie

• masa noworodka donoszonego 3300 – 3700 g

• masa noworodka o dużej masie urodzeniowej > 4500 g

• masa noworodka o małej masie urodzeniowej < 2500 g

• noworodki o krańcowo małej masie urodzeniowej < 1000 g

Masa noworodka donoszonego wynosi 3300 – 3700g, długość ciemieniowo – piętowa średnio 50 cm. Długość ciemieniowo – siedzeniowa wynosi 30 – 35 cm. Obwód główki
w płaszczyźnie podpotyliczno – ciemieniowej 32 cm, obwód barków 32 cm, obwód miednicy 27 cm, przy miednicowym zupełnym 32 cm

Termin porodu: 3 sposoby klinicznego ustalenia terminu porodu

1. Od dnia ostatniej miesiączki tj. reguła Naegelego:

1 dzień ostatniej miesiączki – 3 miesiące + 7 dni + 1 rok = termin porodu

Jeżeli cykl trwa więcej lub mniej niż 28 dni, to:

1 dzień ostatniej miesiączki – 3 miesiące + 7 dni + 1 rok + x (różnica w dniach
w stosunku do cyklu 28 – dniowego)

1. Dzień poczęcia

data poczęcia – 3 miesiące – 7 dni + 1 rok

1. Skok podstawowej temperatury ciała, mierzonej rano, przed wstaniem,
   po 6 – godzinnym wypoczynku, w odbycie lub w ustach

Podstawowa temperatura ciała zdrowej, dojrzałej kobiety jest w fazie wzrostowej zwykle
o 0,5^oC niższa (zwykle < 37 ^oC) niż w fazie wydzielniczej (> 37 ^oC)

W cyklu 28 – dniowym skok temperatury następuje 14 – 15 dnia cyklu, jeden dzień
po jajeczkowaniu. Krótko przed miesiączką podstawowa temperatura ciała obniża się ponownie.

Jeżeli występuje ciąża, to utrzymuje się faza działania ciałka żółtego i podstawowa temperatura ciała utrzymuje się na tym samym poziomie (>37 ^oC), najczęściej jednak zwiększa się o 0,1 – 0,2 ^oC.

W celu obliczenia terminu porodu pierwszy dzień skoku temperatury przyjmuje się jako dzień poczęcia.

Podwyższenie podstawowej temperatury ciała trwające >16 dni przemawia za ciążą.