Zastosowanie wywiadu

Wywiad stosowany jest przy poznawaniu układów, charakteru i zależności środowiska wychowawczego, a także do poznawania wszelkiej problematyki środowiska i aspektów wychowania w środowisku społecznym.

Głównie stosuje się go do poznawania faktów, opinii i postaw danej zbiorowości. Stosujemy go tam gdzie pragniemy poznać postawy, motywacje, zależności, tam gdzie nie możemy uzyskać pełnej wiedzy o badanym przedmiocie na innej drodze, kiedy zależy nam na pogłębianym poznaniu środowiska wychowawczego, gdy chcemy poznać możliwości jego zmiany lub modelowania dla potrzeb określonych celów wychowawczych.

Według psychologów amerykańskich wywiad ma swoje zastosowanie w poznawaniu postaw osoby badanej, oceniania właściwości psychicznych badanych osób. Stosowany jest również do zbierania analogicznych materiałów o systemie jakim jest człowiek i jego globalna aktywność.

Wywiad stosujemy by uzyskać informacje o:

a) cechach i właściwościach rozmówcy (zwanego respondentem); chodzi tu głównie o szeroko rozumiane cechy osobowości i charakteru, np. wyznawane wartości (to, co człowiek ceni, co wydaje mu się ważne), sposób widzenia świata i siebie (jakim się jest, jak się siebie ocenia), umiejętności i zdolności, uczucia i emocje;
b) faktach dotyczących zdarzeń aktualnych bądź takich, które wystąpiły w przeszłości; 
c) stosunku jednostki do zdarzeń i zjawisk w swym bezpośrednim otoczeniu oraz do tego, co dzieje się w otoczeniu dalszym; np. dowiedzieć się możemy, jaki stosunek uczeń ma do zdarzenia, które wystąpiło w jego klasie, co sądzi o zjawisku narkomanii, reformie oświaty, aktualnych wydarzeniach politycznych.

Rodzaje materiału uzyskiwanego w wywiadzie

S. Gerstmann w swej książce pod tytułem „Rozmowa i wywiad w psychologii” ukazuje dwa rodzaje materiału uzyskiwanego w wywiadzie w ujęciu amerykańskich psychologów.

Pierwszym z nich jest materiał służący do poznawania osobowości i otrzymywania informacji o faktach, czyli danych obiektywnych. Są to wiadomości pozwalające określić np. wysokość rocznego dochodu, datę urodzenia itp.

Drugi rodzaj materiału to informacja osoby badanej o jej postawach, przeżyciach, o uznawanym przez nią systemie wartości oraz jej osądy o sobie samej.