Złamanie – całkowite przerwanie ciągłości kości (gdy dochodzi do przerwania niecałkowitego określa się je jako nadłamanie).

Złamania dzielimy przede wszystkim na: otwarte i zamknięte.

• złamania na skutek zgięcia (dotyczące najczęściej trzonów kości długich);

• na skutek skręcenia, obie części złamanej kości są wobec siebie zrotowane wzdłuż osi kości;

• na skutek przesunięcia;

• na skutek oderwania - dochodzi do nich gdy przyczepy więzadeł i mięśni są mocniejsze niż kość.

Objawy złamania:

• ruchomość kości,

• nieprawidłowe ułożenie,

• trzeszczenie odłamów kości.

Do objawów należą również obrzęk, ból i krwiak.

Skręcenie – uraz polegający na przekroczeniu fizjologicznego zakresu ruchu w stawie. Na skutek skręcenia może dojść do uszkodzenia torebki stawowej, więzadeł, chrząstki stawowej, a niekiedy także uszkodzenia fragmentów kości.

W zależności od rodzaju uszkodzenia aparatu stawowego wyróżnia się skręcenie:

• I° – naciągnięcie torebki i więzadeł;

• II° – rozerwanie torebki stawowej;

• III° – rozerwanie torebki stawowej i więzadeł;

• IV° – oderwanie więzadeł z fragmentem kostnym

Dominujące objawy skręcenia to:

• ostry ból w okolicy stawu ograniczający jego ruchomość;

• obrzęk i krwawy wylew w miejscu uszkodzonych włókien torebki stawowej;

Zwichnięcie - uszkodzenie, w którym dochodzi do chwilowej bądź trwałej utraty kontaktu powierzchni stawowych, przemieszczenie kości w torebce stawowej lub całkowite wyciągnięcie z niej kości. Zwichnięciu może towarzyszyć uszkodzenie struktur wewnątrz-stawowych (więzadeł, chrząstki, łąkotek) oraz naciągnięcie bądź rozerwanie torebki stawowej. Staw jest niestabilny, a dodatkowo może dojść do uciskania tętnic lub nerwów. U noworodków spotyka się wrodzone podwichnięcie lub zwichniecie biodra, w przebiegu choroby zwanej dysplazja stawu biodrowego.

Stawy, które najczęściej ulegają zwichnięciom lub podwichnięciom to:

• staw ramienny,

• stawy palców,

• staw biodrowy,

• staw kolanowy,

• staw skroniowo-żuchwowy.

Przyczyny

• Urazy - nagłe zadziałanie siły powodującej przesunięcie powierzchni stawowych

• Porażenne - zwiotczenie mięśni stabilizujących staw

• Wrodzone - tzw. wrodzona dysplazja stawu powstała wskutek zaburzeń rozwojowych

• Patologiczne - wskutek uszkodzenia powierzchni stawowych przez proces zapalny lub nowotworowy

Objawy zwichnięcia

• Rozerwanie torebki stawowej

• Puchnięcie

• Silny ból

• Krwiak (siniak)

• Obrzęk

Objawy jak przy skręceniu i dodatkowo zniekształcenie obrysów stawu oraz brak ruchów czynnych. Skręcenia powstają na skutek przekroczenia fizjologicznego zakresu ruchu w danym stawie - uszkodzeniu ulegają części miękkie (torebka stawowa, więzadła).

Towarzyszy im:

• ból (spoczynkowy lub przy ruchach),

• obrzęk ("opuchlizna"),

• zasinienie (wylewy krwi),

• patologiczne zwiększenie zakresu ruchów (palec zgina się w drugą stronę).