NAUKA O ORGANIZACJI
Organizacja:
Znaczenie rzeczowe- obiekt rzeczowy
Znaczenie atrybutowe-cecha działania
Znaczenie czynnościowe
Organizacje-rzeczowe powołane są do służenia swoją działalnością na rzecz otoczenia (OSO)
Organizowanie - jest funkcją polegającą na racjonalnym dobieraniu zasobów do postawionego celu oraz ustalenie w czasie i przestrzeni kolejności procesów z użyciem potrzebnej lub dostępnej technologii.
Zasoby muszą być odpowiednie do wyznaczonych celów i nawzajem dobrane co do ilości, wielkości, struktury i rodzaju i ulokowane w przestrzeni.
Procesy powinny być realizowane harmonijnie i wytwarzać produkt o wysokiej jakości.
Organizacja pojmowana rzeczowo
Wyodrębniona z otoczenia grupa ludzi, którzy współpracują ze sobą w sposób uporządkowany i skoordynowany aby osiągnąć pewien cel
Obiektywnym celem każdej organizacji jest dostarczanie klientom produktów o coraz wyższej wartości dodanej
Wartość dodana= jakość produktu „ +” cena
Cele organizacji spełniają cztery ważne funkcje
Stanowią wskazówkę i nadają jednolity kierunek działaniom ludzi pracujących w organizacji
Skuteczne wytyczanie celów sprzyja dobremu planowaniu, a ono z kolei ułatwia ustalanie celów w przyszłości.
Cele mogą być źródłem motywacji dla pracowników przedsiębiorstwa.
Cele dają skuteczny mechanizm oceny i kontroli.
Każda organizacja składa się z:
Zasobów rzeczowych
Zasobów finansowych
Zasobów ludzkich- kapitał ludzki
Zasobów informacyjnych – dane, informacje, patenty, wiedza
Technologii
Procesów
Technologia - wiedza o metodach przetwarzania surowców,materiałów i przedmiotów, a także metodach wytwarzania wyrobów gotowych, oraz o maszynach, narzędziach, urządzeniach służących do przetwarzania i wytwarzania.
PRACA to splot czynów mających charakter pokonywania trudności, dla uczynienia zadość czyimś potrzebom.
Proces - Akt celowego działania człowieka, który za pomocą narzędzi nadaje określonym przedmiotom pracy określone cechy użytkowe
Szereg następujących po sobie i w jakikolwiek sposób wzajemnie uzależnionych zdarzeń możemy nazwać procesem.
Człowiek o odpowiednich cechach fizycznych psychicznych, wiedzy teoretycznej i praktycznej przekształca przedmiot pracy w produkt. Człowiek dysponuje potrzebnymi informacjami, aparaturą, narzędziami, wykonuje czynności w ściśle określonej kolejności i czasie.
Wykorzystywane zasady w organizacji
1. Prawo podziału Pracę złożoną należy podzielić na proste czynności składowe a wówczas wzrośnie jej wydajność, podział powoduje zwiększenie wyników produkcji (ilości i jakości) ale pomniejszenie niezawodności działania.
2.Prawo zespolenia pracy. Podzielona na proste czynności praca musi być ze sobą powiązana (spójność) w całość w odpowiedniej kolejności i odpowiednim czasie. Zespolenie polega także na skupieniu w jednym miejscu jednakowych czynności. (hala maszyn, sortownia, planowanie produkcji, itp) Uzyskuje się specjalizacje i korzyści ekonomiczne pomniejszające nakłady rzeczowe (finansowe) na jednostkę wyrobu.
3.Prawo harmonii. wymaga:
aby współpracujące ze sobą urządzenia techniczne (maszyny) dostosowywać, (dobierać nawzajem do rozmiarów, wydajności , sposobu obsługi) do realizowanej pracy.
aby czynności uczestników procesu pracy zarówno wykonywane przez maszyny i ludzi były zespolone we wzajemnej więzi i uzgodnione w kolejności i czasie. Przestrzegając tego prawa wzrasta wydajność pracy.
4.Prawo wzrastającej produkcji. W miarę wzrostu ilości wykonywanych dóbr i realizowanych usług zmniejszają się koszty jednostkowe produkcji bądź usługi. Po przekroczeniu określonej wielkości ponownie następuje wzrost kosztów.
5.Prawo przekory T. Kotarbiński sformułował następująco" Siła przyzwyczajenia ludzkiego jest większa ani wola do zmiany na lepsze". Wprowadzając zmiany organizacyjne (restrukturyzacja, reorganizacja, rozwój organizacyjny) należy się spodziewać oporów ludzi zatrudnionych przeciwko tym zmianom.
6. Prawo rytmiczności pracy. Najbardziej wydajna praca jest wówczas gdy wykonywana jest w jednakowym rytmie. Zmiana rytmu i zakresu pracy powoduje obniżenie wydajności pracy.
7.Prawo ładu materialnego. Odpowiednie miejsce dla każdej rzeczy i każda rzecz na swoim miejscu. Popularnie można powiedzieć, że chodzi o zwykły porządek na miejscu pracy i w przestrzeni zakładu pracy - organizacji, prawidłowe rozplanowanie zakładu.
Miary oceny działania organizacji
Uzyskane wyniki
Wydajność = ---------------------
Poniesione nakłady
Skuteczny- podejmujący decyzje i osiągający postawione cele
Sprawny – wykorzystujący zasoby mądrze i bez większego marnotrawstwa
Ocena sprawności zarządzania organizacją
Ocena w kategoriach ekonomicznych
Zysk
Przychody
Wskaźniki efektywności finansowej (zyskowności, płynności, zadłużenia)
Wartość organizacji
Ocena w kategoriach rynkowych
Udział w rynku
Utrata/pozyskanie klientów,
Ocena w kategoriach organizacyjnych
Zakres zmian restrukturyzacyjnych
Jakość procesów
Ocena w kategoriach produktów
Jakość produktów
Udział produktów nowych do całości
Otoczenie ORGANIZACJI : to zbiór elementów nie należących do organizacji ale oddziałujących na jego zachowanie oraz uzyskiwane wyniki
Wyróżnia się trzy rodzaje otoczenia z uwagi na siłę i odległość oddziaływania:
Bliższe jako sieć międzyorganizacyjna,
Dalsze jako otoczenie ogólne,
Odległe jako otoczenie międzynarodowe, globalne