Spread zależy od:

a). rynku (im rynek płynniejszy tym mniejsze spready),

b). rozmiarów banku i jakie robi transakcje,

c). manewrowania kursami walutowymi,

24.10

Czynniki determinujące kursy walut: (mające wpływ na kursy)

a). fundamentalne:

- stopa inflacji, czy maleje czy rośnie,

- podaż pieniądza, czy spada czy rośnie,

- wielkość zatrudnienia, stopa bezrobocia,

- deficyt/nadwyżka budżetowa- ważny jest rozmiar i jaka jest relacja deficytu do PKB,

- dług publiczny czy spada czy rośnie,

- bilans płatniczy obrotów bieżących, saldo bilansu handlowego (jeżeli saldo przekracza 6% oznacza to kryzys walutowy, np. Estonia, Łotwa),

- saldo bilansu płatniczego- rezerwy walutowe danego kraju, ich rozmiar oraz czy spadają czy rosną,

- zadłużenie wobec zagranicy,

b). niefundamentalne:

-czynniki polityczne- wojny, ataki terrorystyczne,

- czynniki społeczne- strajki,

- czynniki psychologiczne

-analiza techniczna.

c). zewnętrzne i wewnętrzne:

Wewnętrzne dotyczą danego kraju.

Zewnętrzne zagranicy

TEORIE:

Teoria kształtowania się kursów walutowych:

- parytet siły nabywczej inaczej PPP, twórcą był Gustaw Cassel 1920r. Kurs rynkowy zależy od siły nabywczej dwóch walut. Siła nabywcza waluty zależy od cen. Im wyższe ceny tym niższa siła nabywcza. Ceny towarów i usług zależą od podaży pieniądza. Im wyższa podaż tym wyższe ceny.

-wersja absolutna,

-wersja relatywna.

WERSJA ABSOLUTNA dotyczy poziomu kursu.

Ex/y- poziom kursu waluty x do waluty y zależy od poziomu cen w kraju x do poziomu cen w kraju y.

Opiera się na prawie jednej ceny:

Cena dobra jest taka sama w 2 krajach, jeżeli tę cenę wyrazimy w tej samej walucie np. cena dobra w kraju x równa jest cenie tego samego dobra w kraju y.

Założenia prawa jednej ceny dotyczy dóbr wymiennych (handlowych). Dobra te są dobrami homogenicznymi ( jednorodnymi), nie ma barier w przepływie towarów (brak ceł), koszty transportu są małe.

WERSJA RELATYWNA:

Nie bierze pod uwagę poziomu cen, tylko zmiany cen, kursu. Bierze pod uwagę stopy inflacji.

WADY:

a). nie wyjaśnia dobrze kształtowania się kursu w krótkim i średnim okresie czasu,

b). nie tłumaczy dlaczego tak duże są odchylenia,

c). nie tłumaczy odchyleń kursu rynkowego wyznaczonego przez siłę nabywczą.

ZALETY:

a). teoria wykorzystywana do prognozowania kursów w długim okresie.

EFEKT PRZESTRZELENIA- spowodowany jest dużym wzrostem podaży pieniądza.

Dornbush zakładał że:

a). ceny w krótkim okresie czasu są sztywne, nie reagują na wzrost podaży pieniądza. Powoduje to nadpłynność pieniądza na rynku. Wzrasta podaż realna pieniądza i nominalna. Ma to wpływ na cenę pieniądza(jak jest duża ceny spadają). Jeżeli % spada nastąpi odpływ kapitału zagranicą. Waluta tego kraju deprecjonuje się na skutek odpływu kapitału.

b). oczekiwania co do kursów w przyszłości. Na skutek wzrostu podaży pieniądza ceny pójdą w górę (dłuższy okres czasu). Ceny idą w górę, siła spada, powoduje to deprecjację w przyszłości. W przypadku takim sprzedajemy walutę teraz. Silna deprecjacja spowoduje, że eksport stanie się konkurencyjny i nastąpi jego wzrost. Powoduje to napływ waluty obcej. Waluta krajowa się umacnia. Wzrost popytu na walutę krajową powoduje wzrost %.

TEORIA KURSU RÓWNOWAGI BILANSU PŁATNICZEGO:

Powstała na przełomie lat 30/40. Twórcą był John Robinson. Według jej twórców kurs walutowy zależy od salda bilansu płatniczego. Kurs jest w równowadze gdy bilans płatniczy jest w równowadze. Jeżeli saldo bilansu płatniczego jest ujemne to mniej walut jest obcych jest na rynku. Następuje deprecjacja waluty krajowej. Może być spowodowane odpływem kapitału, ujemnym bilansem handlowym. Gdy jest dużo walut obcych to następuje aprecjacja waluty krajowej. Umacnianie się/słabnięcie waluty zależy od bilansu płatniczego.

WADY:

- zależność dwustronna kursu od bilansu płatniczego,

- nie uwzględnia wpływu wartości rezerw na kurs walutowy

TEORIA PARYTETU STÓP %:

Kurs walutowy zależy od stóp zwrotu.

Stopa zwrotu- oprocentowanie, zysk, rentowność kapitału.

Przy dwóch walutach uwzględniamy zmienność kursu. Równowaga jest gdy stopy zwrotu są takie same. Gdy nie ma równowagi następują zmiany na rynku. Kapitał przepływa tam gdzie jest wysokie %.

TEORIA PORTFELOWA:

Różne rynki, różne ryzyko. Aktywa nie są substytutami, ważne jest ryzyko. Duża podaż obligacji może spowodować spadek ceny. Płynność rynku jest bardzo ważna. W przypadku rynków płytkich duża transakcja zmienia znacząco cenę. Inwestor żąda premii za to ryzyko.

7.11

WYMIENIALNOŚĆ WALUT:

Standardy wymienialności walut:

a). zewnętrzna,

b). według wymagań ósmego artykułu statutu międzynarodowego funduszu walutowego,

c). wymienialność całkowita.

Koniec lat 50 początek 60. Kraje wysokorozwinięte (Francja, Niemcy, Belgia) wprowadziły standard wymienialności zewnętrzny. Obecnie to kraje średniorozwinięte. Według I standardu to około 160 krajów. Ograniczenia dotyczą rezydentów i nierezydentów, nie stosuje się ograniczeń w stosunku do należności obcokrajowców.

II STANDARD:

Najpowszechniejszy, jest tu waluta polska. Od 1996 jest wymieniana według tego standardu. Kraj, który wprowadza ten standard zobowiązuje się, że nie będzie stosował ograniczeń odnośnie rezydentów i nierezydentów w zakresie płatności z tytułu transakcji bieżących (ograniczenia może stosować wobec nich w zakresie transakcji kapitałowych i krótkoterminowych). Ograniczenia z czasem są znoszone. Kraj zobowiązuje się do stosowania jednolitego kursu walutowego, tzn. że kurs nie może być zróżnicowany ze względu na rodzaj transakcji. Kraj zobowiązuje się, że bank centralny będzie wymieniał waluty. Musi być gotowy na wymianę waluty swojej/obcej.

Warianty tego standardu:

a). I wariant- rezydenci danego kraju mogą zakładać rachunki walutowe w bankach zagranicą, nie muszą sprowadzać waluty do kraju i odsprzedawać jej państwu.

b). II wariant- rezydenci nie mogą otwierać rachunków walutowych w bankach zagranicą, muszą sprowadzić walutę do kraju. W kraju mogą otwierać rachunki walutowe w bankach, nie muszą odsprzedawać waluty obcej państwu.

c). III wariant- nie mogą otwierać rachunków w bankach zagranicą, nie mogą mieć rachunków, muszą od razu sprzedać walutę państwu po sprowadzeniu jej do kraju.

III STANDARD:

Do 2000 r jeżeli kraj stosował 1,2, lub 3 ograniczenia w zakresie transakcji kapitałowych to uważa się walutę tego kraju za całkowicie wymienialną. Od 2000r kraje które nie stosują żadnych ograniczeń posiadają całkowicie wymienialną walutę (ok. 12, nie ma dolar, funt brytyjski, jen).

WARUNKI, JAKIE MUSZĄ SPEŁNIĆ KRAJE ABY BYĆ W II STANDARDZIE:

- w danym kraju musi istnieć równowaga finansowa, rząd musi panować nad finansami publicznymi,

- inflacja nie powinna być dwucyfrowa, nie powinna zbytnio odbiegać od innych krajów, które już przyjęły ten standard,

- kraj powinien posiadać dodatnie saldo obrotów bieżących przez kilka lat, może być ono ujemne, ale musi być odpowiedni zakres rezerw walutowych, waluta musi się umacniać (obecnie zwraca się uwagę, aby rezerwy walutowe stanowiły 3 lub 4 średnie wartości m-nego importu danego kraju).

WARUNKI, JAKIE MUSZĄ SPEŁNIĆ KRAJE ABY BYĆ W III STANDARDZIE:

- kraj musi być wysokorozwinięty,

- inflacja musi być mniejsza niż 5%, może być wyższa ale musi być wtedy zaufanie do polityki monetarnej prowadzonej przez b. centralny w danym kraju,

- rezerwy walutowe powinny być 5 razy większe od wartości średniego miesięcznego importu.

DODATKOWE WARUNKI DO III STANDARDU:

- rynek finansowy b. dobrze rozwiniety,

- rynek finansowy powinien oferować inwestorom różne instrumenty finansowe,

- rynek finansowy nie może być przeregulowany, musi być nad nim odpowiedni nadzór finansowy,

- sektor bankowy musi być dobrze rozwinięty i posiadać odpowiedni nadzór,

- nie może być dużo kredytów,

- podatki powinny być na niskim poziomie, bo wtedy jest swobodny przepływ kapitału. Zbyt wysokie podatki powodują przenoszenie inwestycji tam gdzie podatki są niskie.

SYSTEMY WALUTOWE:

SYSTEM POWOJENNY:

Bretton Woods (od nazwy miejscowości, gdzie była konferencja ONZ w lipcu 1944r.) Brało w niej udział ponad 40 krajów w tym Polska. Przedstawiono 2 projekty:

- opracowany przez Keynesa (reprezentant wielkiej Brytanii),

- opracowany przez White’a (urzędnik amerykańskiego skarbu państwa).

W czasie wojny pracowano nad międzynarodowym systemem walutowym (1943). Obawiano się tego co było po wielkim kryzysie gospodarczym(okres miedzywojenny). Zwyciężyła koncepcja amerykańska. Od tego momentu USA mogło dyktować warunki. Dolar został walutą międzynarodową. Gdyby wygrał Keynes wielka Brytania miałaby najwięcej do powiedzenia. Proponował on stworzenie międzynarodowego banku centralnego, który emitowałby pieniądz międzynarodowy. Reguły funkcjonowania tego systemu:

- każdy kraj musiał ustalić kurs wymienialności swojej waluty na złoto, tylko b. centralne mogly dokonywać tej wymienialności,

- ustalono stałą cenę wymiany $ na złoto,

-ustalono kurs parytetowy do $,

- kurs rynkowy mógł się odchylać w wąskich granicach od kursu parytetowego +-1%,

- gdy kurs dochodził do DPI lub GPI to b. centralny musi interweniować, gdy interwencja była nieskuteczna można było zmienić kurs parytetowy za pomocą dewaluacji lub rewaluacji.

W 1960r zostaje utworzony Gold Poool (na wniosek USA). Jego zadaniem jest interweniowanie na rynku prywatnym złota. Należały do niego kraje wysokorozwinięte. Funkcjonował do 1968r. W latach 60 niektóre kraje muszą rewaluować swoje waluty(Niemcy, Holandia) a inne dewaluować(Włochy, Francja).15.08.1971r USA zawiesza wymienialność $ na złoto. Koniec systemu Bretton Woods. W grudniu 71r konferencja w Waszyngtonie. USA zgodziło się na dewaluację $. Niemcy, Holandia rewaluują swoje waluty. Przełom 72/73 r koniec systemu z Bretton Woods, wprowadzenie kursów płynnych.

REFORMA MIĘDZYNARODOWEGO SYSTEMU WALUTOWEGO:

W 1976r po ratyfikowaniu wprowadzono zmiany:

-pozbawiono złoto funkcji pieniądza, złoto jest aktywem strategicznym,

-kraje MFW mają swobodę w wyborze mechanizmu kursowego,

-kurs nie musi być ustalony do $, może być ustalony do innych walut,

- SDR- specjalne prawo ciągnienia, staną się w przyszłości podstawowym składnikiem rezerw walutowych.

REZERWY WALUTOWE SKŁADAJĄ SIĘ Z:

-SDR,

-pozycja rezerwowa w MWF,

-złoto,

-dewizy.

Rezerwy są częścią płynności międzynarodowej, która obejmuje:

-płynność oficjalną-rezerwy walutowe,

-płynność prywatna:

a).waluty obce, dewizy będące w dyspozycji banków prywatnych,

b). płynność uwarunkowana: linie kredytowe udostępnione przez MFW, Europejski BC

SDR- pierwsza emisja 197-72, pieniądz kreowany przez MFW, nie jest pieniądzem kredytowym. Kraje posiadające nie muszą ich zwracać do MFW.

Wartość SDR liczymy:

- w stosunku do złota,

-po dewaluacji złota wartość SDR w stosunku do wartości koszyka do walut,

SDR służą obecnie do:

-można wymienić ją na inną walutę,

-rozliczeń z MFW

Pozycja rezerwowa w MFW składa się z:

a). transza rezerwowa,

b). pozycja wierzycielska.

Kwota udzialowa- zależy od rozwinięcia kraju, kwota ta porównywana jest do kraju, który jest już członkiem MFW. Część kwoty wnosi się w walutach obcych 25% a resztę w walucie krajowej.

Transza rezerwowa- dla kraju, który przytupuje do MFW to 25% kwoty udziałowej. Może być ona większa niż 25%.

Pozycja wierzycielska- tylko te kraje, które udzielają kredytu MFw (kraj ten jest wierzycielem MFW ).

MFW przy zaciaganiu kredytów nie emituje obligacji do czasu wojny. Obecnie zaczyna je emitować dla krajów, które mają duże rezerwy walutowe.