Przydatki odwłokowe:żądło,wyrostki rylcowe,wyrostki trzonkowe,syfony,ogonek,rurki oddechowe.Typy czułków:-wachlarzykowaty,ze szczecinką,pierzaste,kolankowato załamane,maczugowate,buławkowate,grzebykowate,piłkowane,paciorkowate,nitkowate,szczeciniaste.Typy odnóży:-grzebne-pierwsza para odnóży,spłaszczone,szerokie,służą do kopania(turkuć podjadek,żuki),-skoczne-trzecia para odnóży(u prostoskrzydłych, pasikoników, szarańczaków,pcheł),-bierzne-u biegaczowatych,trzyszczy,-chwytne-u modliszki(pierwsza para),larwy niektórych cykad,-pływne-trzecia para odnóży(pływak żółtobrzeżek,kałużnica,pluskwiaki żyjące w wodzie),-nośne-pszczołowate(trzecia para odnóży),błonkówki,-czepne-wesz.

Typy skrzydeł:-skrzydło ze strzępiną(przylżeńce),-pokrywy-schitynizowane,nie posiadają żyłek, wybarwione(u chrząszczy ,skorków,cęgorzy),-błoniaste(błonkówki,muchówki),-błoniaste pokryte łuskami(motyle),-siatkowe-gęsta sieć żyłek poprzecznych u siatkoskrzydłych,-półpokrywa-u pluskwiaków różnoskrzydłych(w 2/3 schitynizowane).Aparaty gębowe:-gryzący-do pobierania pokarmu stałego(u karaczanów,chrząszczy,gryzków,modliszek),-gryząco-ssący(liżący)-kompleks szczękowo-wargowy( u pszczołowatych),-ssący-u motyla,kłująco-ssący-u komara warga dolna nieczłonowana,u pluskwiaka członowana.Typy larw (właściwych):-oligopodialne(skąponożne)-trzy pary odnóży tułowiowych,wykształcona puszka głowowa,pędrak(larwa chrząszczy,stonki,biedronki,złotooka);-polipodialne(wielonożne)-wykształcona puszka głowowa,trzy pary odnóży tułowiowych i odnóża odwłokowe,mazywane posówkami,wyst u motyli i błonkówek z podrzędu rośliniarek,motyle co najmniej dwa segmenty wolne między odnóżami tłowiowymi a głowowymi;-apodialne-wyróżniamy z wykształconą puszką głowową bez odnóży:u chrząszczy kornikowatych bądź ryjkowcowate,błonkówek z podrzędu rządłówek,bez puszki głowowej i beznożne:muchówki,błonkówki z podrzędu owadziarek.Charakterystyka rozwoju:-rozwój prosty-bardzo podobne do dorosłych;-rozwój złożony:*przeobrażenie niezupełne-brak stadia poczwarki:jaja->larwa->nimfa->imagines,u jętek, ważek, skorków, modliszek, wszy ,pluskwiaków ;*przeobrażenie zupełne-stadium poczwarki:jajo->larwy->poczwarki->owad dojrzały,u chrząszczy, błonkówek, motyli, pcheł, muchówek.

Typy poczwarek:- wolna-widoczne zawiązki(chrząszcze błonkówek),-zamknięta-przylega do ciała(motyle),-bobówka-nie ma zawiązków skrzydeł(muchówka).Modyfikacje szczęk - Gębowe narządy owadów to odnóża głowowe przystosowane do pobierania pokarmu. W ich skład wchodzą: 1.warga górna (labrum), 2.para żuwaczek (mandibulae), 3.para szczęk (maxillae) z głaszczkami, 4.warga dolna (labium) z głaszczkami. Gryzący (ortopteroidalny) – najbardziej pierwotny typ; inne powstały przez modyfikację tego typu. Składa się z: 1.wargi górnej, 2.żuwaczek (szczęki I pary), które u drapieżnych są ostro zakończone, a u roślinożernych tępo zakończone, 3.członowanych żuchw (szczęki II pary), składających się z: kotwiczki ,pieńka ,żuwki wewnętrznej, żuwki zewnętrznej ,głaszczku żuchwowego.4.wargi dolnej (zrośnięte szczęki III pary), składającej się z: podbródka, brody, języczków, przyjęzyczków, głaszczków wargowych.

Różnice między aparatem komara ,a pluskwiaka: U samicy komara warga dolna ma wygląd wydłużonej rynienki pokrytej wydłużoną wargą górną. W rynience tej mieszczą się żuwaczki i szczęki pierwszej pary zmienione w wydłużone szczeciny kłujące. U komara warga dolna nieczłonowana ,u pluskwiaka członowana.Odonata(Ważka) – 1)Aparat gryzący , 2)Odnóża kroczne, 3) Skrzydła siatkowe 4)Przeobrażenie niezupełne. Blattodea(Karaczanowate) – 1)Gryzący , 2) kroczne, 3) 1paraBłoniaste 2skórzaste. 4)niezupełne. (Karaczan amerykański). Orthoptera(długoskrzydlak sierposz)- 1)Gryzący, 2)kroczne , grzebne, skoczne. 3) 1skórzaste, 2błoniaste. 4) niezupełne. Homoptera(pluskwiaki róznoskrzydłe)-1)kłójąco-ssący. 2)kroczne, skoczne, chwytne. 3) 1i2 Błoniaste lub wcale. 4)niezupełne. Heteroptera(pluskwiaki różnoskrzydłe)-1) kłójąco-ssący. 2)kroczne, chwytne. 3) 1półpokrywy 2błoniaste. 4) niezupełne. Hymenoptera(błonkoskrzydłe)- 1)gryząco-liżący. 2)kroczne,grzebne,nośne. 3) 2pary błoniaste. 4)zupełne-typ larwy. Diptera(muchówki)-1)liżący, kłująco-ssący,tnąco-liżący. 2)kroczne. 3)1 błoniastych. 4)niezupełne. Coleoptera(chrząszcze) – 1)gryzący. 2)grzebne, kroczne,pływne. 3)1pokrywy, 2błoniaste. 4)niezupełne. Lepidoptera-1)ssący w rurkę. 2)kroczne. 3)błoniaste pokryte łuskami. 4)niezupełne.

1.Uszkodzenia (gryzący): 50% owadów odżywia się pokarmem roślinnym ,poprzez zjadanie, nakłuwanie, składanie jaj i budowę gniazd. a)Uszkodzenia części podziemnych: -ogryzanie korzeni z zewnątrz i ich odcinanie(pędraki); -żer wewnątrz części podziemnych(chowacz galasówek);-wyżeranie brodawek na roślinach motylkowych(larwy oprzędzików).B)Uszkodzenia pędów i pni: -podgryzanie pędów u podstawy (larwy rolnicy zbożówki , larwy rolnic, chrabąszczy);- podgryzanie nasady liścia sercowego (larwy pioniarki-zbożówki); -wyżeranie chodników pod korą(chowacz brukwiak); -wyżeranie bruzd na zewnątrz pędów(larwy muchówki). C)Uszkodzenia liści; -gołożer (stonka ziemniaczana); -żer zatokowy (oprzędziki); -dziurawienie liści; -szkieletowanie(śluzowica ciemna,lipowa, Znosik doparek); -minowanie – liniowe bądź plamkowe miny(Śmiedka, Wystrój Wężowiaczek); -skręcanie i zwijanie liści(Namiotnik jabłoniowy, Tutkacz brzozowiec); -galasy-powstawanie narośli na liściach (Jagodnica, larwy chrząszczy i motyli). D) Uszkodzenia narządów generatywnych: -wygryzanie pąków kwiatowych(kwieciak jabłkowiec); -objadanie kwiatów (larwy pędzika – przedzimka); -wyżeranie nasion( pachówka, strąkowiec łągowy, strączkóweczka); -żer wewnątrz owoców i niszczenie nasion (owocówka jabłkóweczka, owocnica). E) Uszkodzenia nasion w magazynach: -żer wewnątrz nasion (strąkowiec-fasolowy); - uszkadzanie ziarna z zewnątrz (rozkruszki, żywiaki). 2. Uszkodzenia (kłująco – ssący). A)Uszkodzenia części podziemnych: -tworzenie korzeni przybyszowych, tzw. brody; -tworzenie wyrośli na korzeniach (guzak północny). B)Uszkodzenia pędów i pni: -tworzenie wyrośli na pniach i gałęziach (bawełnica porówka, miseczniki); -odbarwienie tkanki pędów (mszyca burakowa). C)Uszkodzenia liści: -zmiany barwy i powstawanie plamek (mszyce , skoczki , wciornastki); -tworzenie nieforemnych bąbli i wzdęć (mszyca-czyszciecowo-porzeczkowa); -tworzenie galasów (przerostek skrętnik , wierzbowiec); -odbarwienie się liści i powolne skręcanie się do dołu(przędziorki). D) Uszkodzenia narządów generatywnych: -bielenie kłosów zbóż (wciornastki zbożowe).