1.Definicja prawa międzynarodowego.

PRAWO MIĘDZYNARODOWE PUBLICZNE (PMP)-to ogół norm prawnych regulujących stosunki między podmiotami i innymi uczestnikami społeczności międzynarodowej.

2.Czysta teoria prawa.

Prawo UE dzieli się na prawo „pierwotne” i „wtórne”. Traktaty (prawo pierwotne) stanowią podstawę lub główne zasady wszystkich działań UE.

Prawo wtórne – które obejmuje rozporządzenia, dyrektywy i decyzje – ma charakter pochodny w stosunku do zasad i celów wyznaczonych w traktatach.

3.Wymień podmioty prawa międzynarodowego.

Państwa są podstawowymi, pierwotnymi podmiotami prawa międzynarodowego. Obok państw występują na arenie międzynarodowej, tzw. podmioty wtórne ( pochodne):
- organizacje międzynarodowe - Stolica Apostolska - Zakon Kawalerów Maltańskic – powstańcy - strona wojująca - naród walczący o niepodległość - Międzynarodowy Trybunał Karny - wyjątkowo i warunkowo występują osoby fizyczne i osoby prawne.

Podmioty to tacy uczestnicy stosunków międzynarodowych, którzy są wyposażeni w zdolność prawną i zdolności do czynności prawnych w stosunkach międzynarodowych.

4.Wymień rodzaje sankcji.

Sankcje w prawie międzynarodowym dzielimy na:

1. indywidualne (stosowane między poszczególnymi państwami) i zbiorowe (w ramach organizacji międzynarodowych),

2. zorganizowane ( organizacyjne- polegają np. na wykluczeniu z organizacji międzynarodowej, albo zawieszeniu w prawach członka organizacji, korygujące- mają na celu pozbawienia korzyści, środki przymusu bezpośredniego- mogą być stosowane wyłącznie oparciu o przepisy Karty Narodów Zjednoczonych- art.42 KNZ) i niezorganizowane (socjologiczne- kiedy opinia publiczna zmusza państwo do podjęcia określonych działań , retorsje- są odp. na działanie drugiego państwa, które były zgodne z PMP, ale naruszały interesy tego pierwszego państwa, represaria- zastosowanie sankcji w celu zmuszenia drugiego państwa do przestrzegania prawa międzynarodowego, np. wzięcie zakładników, blokada pokojowa, zawieszenie stosunków dyplomatycznych).

5.Przykłady najstarszych pomników prawa międzynarodowego.

Najstarszą pamiątką PM jest traktat pokojowy wyryty na kamieniu -2000r.p.n.e  pomiędzy dwoma państwami - miastami Mezopotamii - Lagasz i Umma – rozstrzygające spór graniczny między nimi. Rozstrzygnięcie doszło do skutku w drodze arbitrażu międzynarodowego. Miał zostać położony kamień graniczny między państwami toczącymi spór, zaś państwo trzecie – Kisz – miało czuwać nad egzekwowaniem postanowień traktatu

Traktat za czasów Starożytnego Egiptu – Ramzes II 1300 r.p.n.e- Był to traktat przymierza ogłaszający koniec wojny między tymi państwami, a także zawierający postanowienia migracyjne o deportacji. Postanowienia dotyczyły też wspólnej obrony systemu niewolniczego.

6.Koncepcja wojny sprawiedliwej.

Koncepcja ograniczania konfliktów zbrojnych – okres średniowiecza. Św. Augustyn zdefiniował pojęcie wojny sprawiedliwej i powiedział, że jest to wojna prowadzona w obronie własnej, albo w celu naprawienia wyrządzonych szkód.

7.Wpływ Kongresu Wiedeńskiego na rozwój prawa międzynarodowego.

1814-1815 Kongres Wiedeński

Najważniejszy wkład w prawie międzynarodowym:

- przyjęcie hierarchii rang dyplomatycznych i te rangi obowiązują do dnia dzisiejszego

- wprowadzenie zasady wolności żeglugi na rzekach międzynarodowych

- zakaz handlu niewolnikami

- powstanie prawa haskiego- 1890 r zostały podpisane 3 konwencje haskie, a w 1907 13 konwencji haskich. Są to dokumenty, których celem jest określenie zasad prowadzenia konfliktów zbrojnych.

- powstanie Ligi Narodów – 1920r.

1928 r. został podpisany pakt Brianda-Kellogga o wyrzeczeniu się wojny.

8.Wymień 3 zasady prawa międzynarodowego.

zasady prawa międzynarodowego:

1zasada zakazu użycia siły w stosunkach międzynarodowych-

państwa zobowiązane są w pierwszej kolejności szukać sposobów pokojowych rozstrzygania sporów międzynarodowych. Sposoby pokojowe:

- arbitraż międzynarodowy

- sądownictwo międzynarodowe

- mediacje ,koncyliacje

2) zasada pokojowego rozstrzygania sporu- po raz pierwszy ustanowiona w konwencjach haskich. Konwencja z 1907 r., która dotyczy zasad trybu wyłaniania arbitrów ,powtórzona w KNZ.

3) zasada nie ingerencji ( zakazu ingerencji) w wewnętrzne sprawy państw – zasada, która wywodzi się z koncepcji nienaruszalności i suwerenności państwowej.

4) zasada współdziałania państw zgodnie z KNZ

9.Jaka zasada została sformułowana w orzeczeniu, w sprawie KONTRAST?

10.Podaj definicję umowy międzynarodowej.

umowy międzynarodowej –( pojęcie to zostało zdefiniowane w konwencji wiedeńskiej o prawie traktatu z 1969r.) jest to porozumienie zawarte między państwami i regulowane przez prawo międzynarodowe bez względu na jego nazwę i niezależnie od tego czy jest zawarte w 1, w 2 czy więcej ilości dokumentów.

11.Wymień elementy umowy międzynarodowej.

-Tytuł- nazwa umowy międzynarodowej

-Wstęp- może mieć postać:

preambuły- czyli uroczystego odwołania się do wartości ponad narodowych,

narracji- opisuje tło historyczne poprzedzające wszystkie okoliczności zawarcia umowy międzynarodowej

-Intyulacja- podanie pełnych uroczystych nazw reprezentantów państw podpisujących umowę

-Część merytoryczna- wszystkie przepisy o charakterze materialnym

-Część formalno-prawna – zawarte są różnego rodzaju klauzule.

Klauzula czasu obowiązywania- wskazuje czy umowa została zawarta na czas nieokreślony, czy też na czas określony.

Klauzula wejścia w życie , która wskazuje czy umowa wchodzi w życie z chwilą podpisania czy ratyfikacji.

Klauzula akcesyjna, która określa zasady przystępowania nowych państw

-Podpisy i pieczęcie.

12.Przesłanki istnienia państwa- są to przesłanki określone w Konwencji w w Montevideo z 1933, określane są następująco: (artykuł 1.) "Państwo jako podmiot prawa międzynarodowego powinno mieć następujące elementy:

-stałą ludność,

-suwerenną władzę,

-określone terytorium (wielkość państwa nie wpływa na jego podmiotowość) oddzielone od innych granicą,

-zdolność wchodzenia w stosunki międzynarodowe

13.Pojęcie sukcesji w stosunkach międzynarodowych

sukcesja w stosunkach międzynarodowych- zastąpienie jednego państwa przez inne państwo w zakresie odpowiedzialności za międzynarodowe stosunki czy terytorium.

14Pojęcie mini państwa mini państwo- w pełni suwerenne, ale ze względu na ograniczoną powierzchnię i związane z tym ograniczenia o charakterze organizacyjnym nie są w stanie samodzielnie funkcjonować na arenie międzynarodowej i część swoich kompetencji zwłaszcza w zakresie obronności i polityki zagranicznej powierzają swoim sąsiadom.

15.Sposoby powstania państwa - Historyczne państwa powstały z zasiedlenia ziemi niczyjej,

- później przez podbój, który obecnie ( zgodnie z KNZ) jest zakazany,

- przez zjednoczenie

- inkorporację

- rozpad ( Wspólnota Niepodległych Państw)

16.Co to jest międzynarodowy ciek wodny?

międzynarodowy ciek wodny- rzeka, która przepływa przez terytorium dwóch lub więcej państw
( 1997r. – konwencja o prawie nieżeglugowego wykorzystania międzynarodowych cieków wodnych)

17.Pojęcie personelu dyplomatycznego, klasy szefów, listów uwierzytelniających.

personel dyplomatyczny - osoby posiadające stopień (rangę) dyplomatyczny: a) minister pełnomocny; b)minister c)radca-minister pełnomocny d) I, II radca, radca e) attache specjalny (wojsk., morski, lotn.) f) I, II, III sekretarz g) sekretarz h)attache

klasa szefów – a)klasa ambasadorów i nuncjuszów akredytowanych przy głowach państw, b)klasa posłów, ministrów i internuncjuszów akredytowanych przy głowach państw c)klasa charge d”affaires

-Szef misji dyplomatycznych powinien otrzymać agrement państwa przyjmującego.

Państwo, które nie chce podać agrement nie musi podać przyczyn.

Aby zagwarantować możliwość wykonywania funkcji członkom misji przysługują 
przywileje i immunitety dyplomatyczne.

listy uwierzytelniające –, także kredencjały – uroczysty dokument, na mocy którego mianowany jest szef misji dyplomatycznej pierwszej, lub drugiej rangi dyplomatycznej. Listy uwierzytelniające stanowią ogólne umocowanie dla szefa placówki dyplomatycznej do pełnienia swojej misji i pośredniczenia w kontaktach między państwami. Listy uwierzytelniające wystawia głowa państwa wysyłającego (zwykle prezydent lub monarcha), a adresowane są do głowy państwa przyjmującego. W formie uroczystej wskazują imię i nazwisko szefa misji oraz zawierają grzecznościowe klauzule o utrzymaniu i zacieśnianiu stosunków między państwami.

18.ONZ- data podpisania Karty Narodów

Karta została podpisana podczas Konferencji Narodów Zjednoczonych w San Francisco w dniu 26 czerwca 1945 r. Zgodnie z postanowieniami art. 110 ust. 3 Karty weszła ona w życie w dniu 24 października 1945 r.

19.Wymień zasady ONZ

Artykuł 2 Karty NZ definiuje fundamentalne zasady Organizacji. Zgodnie z nimi, ONZ jest organizacją dobrowolnie zrzeszającą państwa, które osiągnęły porozumienie w sprawie zasad postępowania:

1.Organizacja opiera się na suwerennej równości wszystkich państw członkowskich. Każdy kraj należący do Organizacji Narodów Zjednoczonych zachowuje swoją suwerenność i każdy z nich jest równy wobec siebie.

2.Wszyscy członkowie Organizacji godzą się wypełniać w dobrej wierze zobowiązania podjęte przez nich na podstawie Karty NZ.

3.Wszystkie państwa członkowskie będą rozwiązywać swoje międzynarodowe spory środkami pokojowymi.
4.Wszystkie państwa członkowskie powstrzymają się od stosowania siły lub groźby jej użycia przeciwko integralności terytorialnej lub niezawisłości politycznej któregokolwiek z krajów.

5.Wszystkie państwa członkowskie okażą ONZ wszelką pomoc w każdej akcji podjętej zgodnie z niniejszą Kartą oraz powstrzymają się od udzielenia pomocy jakiemukolwiek państwu, przeciwko któremu Organizacja zastosowała środki zapobiegawcze lub środki przymusu.

6.Organizacja zapewni, by państwa, które nie są jej członkami, postępowały zgodnie z niniejszymi zasadami w stopniu koniecznym dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa.

7.Organizacja Narodów Zjednoczonych nie jest upoważniona do ingerencji w sprawy, „które z istoty swej należą do jurysdykcji któregokolwiek państwa” oraz nie zobowiązuje członków do przekazania takich spraw do rozwiązania przez Organizację, dopóki nie staną się one zagrożeniem dla międzynarodowego pokoju.

20.Wymień organy ONZ

Zgromadzenie Ogólne (General Assembly)

Rada Bezpieczeństwa (Security Council)

Rada Gospodarcza i Społeczna (Economic and Social Council)

Rada Powiernicza (Trusteeship Council)

Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości (International Court of Justice)

Sekretariat (UN Secretariat)

21.Co to jest członkostwo pierwotne i wtórne

Członkami pierwotnymi ONZ są państwa, które uczestniczyły w konferencji w San Francisco lub podpisały Deklarację Narodów Zjednoczonych z 1942 r. oraz podpisały i ratyfikowały Kartę Narodów Zjednoczonych. Warto wspomnieć o tym, że druga możliwość, czyli podpisanie Deklaracji a następnie ratyfikowanie Karty, została stworzona specjalnie z myślą o Polsce, której delegacja ze względu na sytuację wewnętrzną, nie pojawiła się na konferencji.

Członkiem wtórnym ONZ może zostać każde państwo miłujące pokój, które przyjmie na siebie wynikające z Karty zobowiązania i które organizacja uzna za zdolne do ich wykonania.

Karta przewiduje również możliwość zawieszenia państwa członkowskiego w prawach członka, a nawet wykluczenia go z organizacji – jest to sankcja przewidziana za uporczywe łamanie zasad Karty. W dotychczasowej praktyce ONZ taka sytuacja jednak nie miała nigdy miejsca.

22.Scharakteryzuj poszczególne ograny ONZ

Artykuł 7 KNZ- Jako główne organa Organizacji Narodów Zjednoczonych ustanawia się:

- Zgromadzenie Ogólne – Zgromadzenie Ogólne jest jedynym głównym organem ONZ, w którym każdy kraj ma swoich przedstawicieli. Jako najważniejsze ciało deliberujące, Zgromadzenie Ogólne spełnia następujące funkcje:

-służy jako główne forum dla prowadzenia dyskusji o kwestiach objętych Kartą NZ, takich jak: wspieranie pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego, promowanie rozwoju gospodarczego i społecznego, ustanowienie regulacji w dziedzinie prawa morza i wykorzystania przestrzeni kosmicznej, wymiana handlowa, kontrola broni, ochrona uchodźców, walka o prawa człowieka, ochrona zasobów naturalnych, ochrona środowiska, itp.

-wspiera współpracę międzynarodową

-wyznacza standardy, przyjmuje rezolucje i pomaga formułować regulacje międzynarodowego prawa, co może przyczynić się do wypracowania prawnie wiążących konwencji

-zatwierdza budżet ONZ (decyzje zapadają większością 2/3 głosów), ustala politykę administracyjną i personalną

-koordynuje prace innych organów i ciał pomocniczych ONZ

- Radę Bezpieczeństwa- jest głównym ciałem politycznym, składa się z 15 członków, wśród których jest 5 członków stałych ,10 członków nie stałych( zmieniają się cyklicznie co 2 lata). Do kompetencji Rady Bezpieczeństwa należy:

-badanie sporów i sytuacji zagrażających pokojowi oraz rekomendowanie sposobów ich rozwiązania, stwierdzanie istnienia zagrożeń dla pokoju lub agresji

-decydowanie o zastosowaniu odpowiednich środków w celu przywrócenia międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa (sankcje ekonomiczne lub użycie siły)

-udzielanie rekomendacji Zgromadzeniu Ogólnemu ONZ w sprawach przyjęcia nowych członków oraz kandydatów na Sekretarza Generalnego ONZ

-wraz ze Zgromadzeniem Ogólnym ONZ wybór sędziów Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości

- Radę Gospodarczą i Społeczną- składa się z 54 członków, którzy rotacyjnie się zmieniają po 18 co 3 lata.

Rada Gospodarcza i Społeczna (Economic and Social Council - ECOSOC) stanowi centralne forum międzynarodowych dyskusji dotyczących kwestii gospodarczych i społecznych. Zajmuje się rozwojem ekonomicznym i problematyką socjalną, kulturą, edukacją, zdrowiem, przestrzeganiem praw człowieka i podstawowych wolności. Każdego roku dokonuje ona przeglądu sytuacji gospodarczej i społecznej na świecie. Na zwołanych przez Radę konferencjach międzynarodowych odbywają się dyskusje na niemalże każdy temat – począwszy od działań podejmowanych przez międzynarodowe korporacje po sytuację imigrantów, kobiet czy młodych ludzi.

Rada prowadzi, opracowuje lub inicjuje badania w zakresie rozwoju gospodarczego i społecznego. Przygotowuje raporty, projekty konwencji dla Zgromadzenia Ogólnego oraz rekomendacje dla państw członkowskich i systemu Narodów Zjednoczonych. Do jej zadań należy również koordynacja działalności większości organizacji wyspecjalizowanych i innych programów wchodzących w skład systemu Narodów Zjednoczonych.

- Radę Powierniczą- została powołana w celu administrowania obszarami powierniczymi i zawiesiła swoją działalność w 1994r. z chwilą odzyskania suwerenności przez Polan.

- Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości- jest głównym organem sądowym Organizacji Narodów Zjednoczonych. Do kompetencji Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości należy rozstrzyganie sporów międzynarodowych, wydawanie opinii doradczych dla organów ONZ i innych organizacji międzynarodowych. Wydawane przez niego wyroki są dla stron ostateczne.

- Sekretariat - składa się z Sekretarza Generalnego i personelu. Sekretariat ONZ prowadzi badania nad ogólnoświatowymi trendami w gospodarce i społeczeństwach, zajmuje się kwestiami prawa międzynarodowego, politycznymi, rozbrojeniem oraz koordynuje działania związane z pomocą humanitarną. Zgodnie z rezolucjami przyjętymi przez państwa członkowskie, przygotowuje raporty dotyczące praw człowieka, kwestii rozwojowych, gospodarczych, społecznych i politycznych. Personel Sekretariatu organizuje również światowe konferencje i  tłumaczy dokumenty na oficjalne języki Organizacji Narodów Zjednoczonych. Sekretariat służy także pomocą w organizacji demokratycznych wyborów tym państwom, które wystąpiły do ONZ z taką prośbą. Za pomocą Centrów Informacji ONZ, znajdujących się w różnych państwach na całym świecie, rozpowszechniane są informacje o celach i działalności Organizacji Narodów Zjednoczonych.
23.Konwencja- jako umowa międzynarodowa- najważniejszy obecnie instrument regulujący stosunki międzynarodowe i jeden z dwóch niekwestionowanych źródeł prawa międzynarodowego. Za umowę międzynarodową uważa się zgodne oświadczenie woli (porozumienie) co najmniej dwóch  regulowane przez prawo międzynarodowe i wywołujące skutki w sferze prawa międzynarodowego, niezależnie od tego, czy jest ujęte w jednym czy w większej liczbie dokumentów, i bez względu na jego nazwę.

-konwencja genewska 22 sierpnia 1864r

-konwencja praw człowieka 4 listopada 1950

- Konwencja Narodów Zjednoczonych o prawie morza uchwalona 10 grudnia 1982

24.Rodzaj obszarów morskich

Konwencja Narodów Zjednoczonych o prawie morza uchwalona 10 grudnia 1982 w Montego Bay na Jamajce jest podstawowym międzynarodowym aktem prawnym dotyczącym statusu obszarów morskich. Konwencja ta weszła w życie w roku 1994. W konwencji tej zdefiniowano następujące podstawowe rodzaje akwenów morskich: Wody wewnętrzne - zatoki lub inne obszary wodne położone między przybrzeżnymi wyspami a lądem stałym, także akweny portowe, na których przybrzeżne państwo sprawuje suwerenną kontrolę. Wody terytorialne - tzw. morze terytorialne - pas wód morskich przylegających do wybrzeży lub wód wewnętrznych danego państwa, stanowiący integralną część jego terytorium, ze wszystkimi wynikającymi z tego konsekwencjami prawno-administracyjnymi (statki obcych bander mają prawo tzw. swobodnego przepływu przez te wody, jednak bez zatrzymywania się, eksploatacji ich zasobów czy prowadzenia działalności badawczej, okręty wojenne obcego państwa nie mogą wpływać na wody terytorialne bez zezwolenia). Początkowo pas wód terytorialnych wynosił ok. 3 mil morskich, obecnie liczy ich 12 (z wyjątkiem wąskich cieśnin). Wyłączna strefa ekonomiczna - obszarem rozciągającym się poza morzem terytorialnym do 200 mil morskich (370 km) mierzonych od linii podstawowej, na którym to obszarze państwo nadbrzeżne posiada wyłączne prawa suwerenne do: badania i eksploatacji, ochrony i gospodarowania zasobami naturalnymi, zarówno żywymi, jak i nieożywionymi dna morza, jego podziemia oraz pokrywających je wód; wznoszenia i użytkowania sztucznych wysp, instalacji i konstrukcji; badań naukowych morza; ochrony i zachowania środowiska morskiego. Poza wymienionymi wyłącznymi prawami państwa nadbrzeżnego wszystkie państwa na jednakowych zasadach korzystają z wolności morza pełnego, w tym z wolności żeglugi, przelotu, układania kabli i rurociągów Morze otwarte - powierzchnia morza lub oceanu poza strefą wód terytorialnych albo poza wyłączną strefą ekonomiczną, gdzie każde państwo ma w stosunku do innych państw prawo do równego z nimi korzystania z morza.

25. Pojęcie Unii Podstawowej

Sposoby wytyczania granicy państwowej
Granica państwowa – powierzchnia pionowa przechodząca przez linię graniczną oddzielająca terytorium, podziemie i obszar powietrzny jednego państwa od innych państw lub obszarów niczyich. Do określania granic często używa się charakterystycznych elementów geograficznych, jak na przykład rzeki, łańcuchy górskie lub wybrzeża morskie. Oznaczana jest specjalnymi znakami. Stopień rozwinięcia granicy państwa określa współczynnik rozwinięcia granicy.
Miejsce przecięcia granicy państwowej z powierzchnią ziemi zwane jest linią graniczną. W terenie przebieg linii granicznej wyznaczają znaki graniczne. Jeśli umowy nie stanowią inaczej, linia graniczna przebiega w następujący sposób:
Na odcinkach lądowych i większych zbiornikach wodnych po linii prostej pomiędzy dwoma sąsiednimi znakami, także w przypadku przecięcia granicą cieków i zbiorników wodnych z jednego brzegu na drugi.
Środkiem suchych rowów granicznych i dróg granicznych. W tym przypadku znaki graniczne umieszczane są na przemian po obu stronach granicy.
Na rzekach, potokach itp. wzdłuż linii środkowej koryta. Jest to tzw. "granica ruchoma", która dostosowuje się do naturalnych i sztucznych zmian położenia koryta, chyba że zmiana jest znaczna lub umawiające się strony stanowią inaczej. Linia środkowa to linia jednakowo oddalona od obu brzegów. W przypadku, gdy ciek graniczny się rozgałęzia, linia graniczna podąża ramieniem o większym przepływie. 12 mil morskich od brzegu morskiego przy najniższym stanie morza. Ewentualnie, przy silnie rozwiniętej linii brzegowej, 12 mil morskich od najdalej wysuniętych w morze punktów. Patrz: Morze terytorialne.
Dualizm Istotą koncepcji dualistów jest uznanie, iż prawo wewnętrzne i prawo międzynarodowe są od siebie niezależne, oddzielone i stanowią odmienne porządki prawne. Nie mają żadnych punktów stycznych, bowiem różnią się przedmiotem i zakresem regulacji oraz sposobem stanowienia norm prawnych.

Twórcą i głównym teoretykiem koncepcji dualistycznej był Heinrich Triepel. Istotą stworzonej przez niego teorii było stwierdzenie, iż prawo międzynarodowe i prawo krajowe są różnymi pojęciami , a także, że są one dwoma kołami, które się co najwyżej tylko dotykają lecz nigdy przecinają. Triepel wskazał na szereg odrębności między krajowym i międzynarodowym porządkiem prawnym, odnoszących się tak do źródeł prawa i podstaw jego obowiązywania, jak również do przedmiotu regulacji oraz podmiotów objętych działaniem norm.

O rozdzielności obu porządków prawnych decyduje różny sposób tworzenia prawa. Prawo państwowe powstaje i obowiązuje z woli krajowych organów ustawodawczych, prawo międzynarodowe natomiast jest tworzone wspólnie przez wiele państw i wyrażane w postaci umów i zwyczajów międzynarodowych. Normują one wyłącznie stosunki pomiędzy podmiotami prawa międzynarodowego, czyli zewnętrzne stosunki państw, legislatywom krajowym pozostawiając regulacje zagadnień odnoszących się do wewnętrznego porządku prawnego. Prawo międzynarodowe jest wreszcie adresowane wyłącznie do państw, nigdy zaś do podmiotów prawa prywatnego, czy też krajowych organów władzy, które podlegają tylko prawu państwowemu.

Istotną konsekwencją poglądów Triepla było uznanie, że skoro oba analizowane porządki prawne są od siebie całkowicie odrębne, niemożliwa jest jakakolwiek kolizja pomiędzy nimi. Norma obowiązuje, jest stosowana i wywołuje skutki prawne jedynie w tym porządku, z którego pochodzi. Norma prawa międzynarodowego nie może być źródłem w ramach krajowego systemu prawa i odwrotnie – porządek międzynarodowy nie może być podstawą obowiązywania dla norm wewnątrzpaństwowych. Prawo krajowe sprzeczne z normą międzynarodową nie traci z tego powodu ważności, ponieważ taki skutek może być wywołany tylko przez działanie reguł kolizyjnych przyjętych w prawie wewnętrznym państwa.Do kontynuatorów teorii Triepla należeli m. in. Dionisio Anzilotti orazG. A. Walz

Monizm

Istotą monizmu jest uznanie, że wszystkie normy prawne wchodzą w skład jednego i tego samego systemu prawnego. Z punktu widzenia kryterium wyższości w tym systemie danych norm rozróżniono:

monizm opierający się na prymacie prawa państwowego –Georg Jellinek wskazywał, że jedność prawa międzynarodowego i państwowego wynika przede wszystkim z tej samej podstawy ich obowiązywania. Jest nią wola państw, wyrażana – w odniesieniu do norm wewnętrznych – przez organy władzy legislacyjnej, a w przypadku norm międzynarodowych – przez te organy, które są uprawnione do wiązania się w imieniu państwa zobowiązaniami międzynarodowymi.

M. Wenzel jeszcze silniej uzasadniał pierwszeństwo prawa krajowego. Wskazał on bowiem, że podstawą stosowania w wewnętrznym porządku prawnym norm pochodzenia międzynarodowego mogą być wyłącznie przepisy konstytucji. Ustawa zasadnicza każdego państwa powinna więc zawierać w swej treści regulację wskazującą miejsce norm międzynarodowych w krajowym porządku oraz normować tryb, w jakim państwo może prawomocnie związać się zobowiązaniem międzynarodowym.

monizm się na prymacie prawa międzynarodowego – główny teoretyk Hans Kelsen; stworzona przez niego koncepcja istnienia hipotetycznej normy podstawowej (Grundnorm) zawierała niezaprzeczalną gwarancję jedności systemu prawa, w skład którego miałyby wchodzić zarówno normy państwowe jak i międzynarodowe; Kelsen opowiedział się za prymatem prawa międzynarodowego, gdyż za normę podstawową uznał naczelną zasadę rządzącą stosunkami ponadpaństwowymi, pacta sunt servanda.

Próbę pogodzenia obu postaci monizmu podjął Boris Mirkine – Guetzevitch. Podstawę jego przemyśleń stanowił ciekawy postulatjedności prawa publicznego, który pozwolił mu na uznanie, iż prawo międzynarodowe i prawo konstytucyjne składają się na jedną gałąź prawa. Owa jedność prawa publicznego występuje wyłącznie w państwach demokracji konstytucyjnej i wyraża się przede wszystkim w tym, że zaciągnięte przez państwo zobowiązanie międzynarodowe istnieje tak samo i ma tę samą moc w porządku konstytucyjnym państwa, jak i w porządku prawa międzynarodowego, a jego niewykonanie wywołuje skutek jednocześnie na obu tych płaszczyznach. To, któremu z dwu porządków prawnych należy przyznać pierwszeństwo nie ma żadnego znaczenia, bowiem koncepcja jedności prawa publicznego zakłada również, że w rzeczywistości mamy do czynienia nie z dwoma, a tylko z jedną gałęzią prawa – prawem konstytucyjnymmiędzynarodowym.

Definicja Państwa

Terytorium, obejmujące określony obszar lądowy, morski, wnętrze ziemi oraz przestrzeń powietrzną

Definicja uznania

Uznanie międzynarodowe – akt prawny, w którym podmiot prawa międzynarodowego stwierdza wystąpienie pewnych faktów przyznając im jednocześnie określone skutki prawne. W węższym ujęciu uznanie dotyczyć może państwa, rządu, powstańców, strony wojującej oraz narodu. W rozumieniu szerszym uznanie dotyczyć może wielu innych sytuacji prawnych, np. tytułów, kompetencji, czy roszczeń^[1]. Istotnym aktem prawnym z punktu widzenia uznania państw stała się konwencja z Montevideo uchwalona w 1933^[2].
SUKCESJA W ODNIESIENIU DO UMÓW MIĘDZYNARODOWYCH
-4 zasady:
- tabula rasa – państwo nowo powstałe nie jest związane żadnymi postanowieniami umownymi
- prawo wyboru – nowo powstałe państwo dokonuje selekcji umów, którymi chce być związane i notyfikuje, któe z umów zawartych przez poprzednika chce utrzymać w mocy
- kontynuacja z prawem do wypowiedzenia – dochodzi do generalnej sukcesji zobowiązań umownych, jednak państwu nowo powstałemu oraz pozostałym stronom przysługuje prawo wypowiedzenia umów, któymi nie chcą być wzajemnie związani
- prawo do namysłu – koncepcja jest podobna do zasady kontynuacji, tyle że określony jest czas w jakim państwo to winno podjąć decyzję w przedmiocie sukces
Doktryna tabula rasa = przyjmuje, że wyzwolenie jakiegoś terytorium i powstanie nowego suwerennego państwa wytwarza sytuację tabula rasa – czystej tablicy ---> nowe państwo z mocy prawa nie jest związane poprzednio obowiązującymi na tym terytorium umowami międzynarodowymi + nie dziedziczy żadnych zobowiązań umownych.
Doktryna ta opiera się na założeniu, że państwo kolonialne sprawujące poprzednio zwierzchnictwo nad danym terytorium nie działało w imieniu zainteresowanej ludności, a jedynie w wykonaniu swojej władzy kolonialnej.
Doktryna prawa do namysłu:W praktyce została zastosowana po raz pierwszy przez Tanganikę (obecnie Tanzania) i od nazwiska przywódcy tego państwa zwana jest doktryną Nyerere.
O co chodziło?**Państwo to w deklaracji skierowanej w 1961 r. do sekretarza generalnego ONZ stwierdziło, że jest gotowe uznać na zasadzie wzajemności obowiązujące przez dwa lata od dnia uzyskania niepodległości wszystkie umowy dwustronne.
**W tym czasie miały zostać przeprowadzone negocjacje w celu przedłużenia lub zmiany tych umów zgodnie z ustaleniami zainteresowanych stron.
Zgodnie z artykułem 16 konwencji, nowe państwo niepodległe nie ma obowiązku przejęcia traktatów państwa-poprzednika, nie dziedziczy automatycznie, z mocy prawa, zobowiązań traktatowych zaciągnięte przez państwo poprzednio sprawujące zwierzchnictwo nad danym terytorium. ------->Konwencja opiera się na doktrynie tabula rasa.
+ Jest to jednakże doktryna zmodyfikowana w taki sposób, aby zapobiec stworzeniu wokół nowego państwa próżni prawnej, wtrąceniu go w izolację. Wg Konwencji nowe państwo ma prawo przejęcia zobowiązań państwa-poprzednika.
-Zastrzeżenia do umowy międzynarodowej
Zastrzeżenie do umowy międzynarodowej jest to jednostronne oświadczenie złożone przezpaństwo w chwili jej podpisania, złożenia dokumentu ratyfikacyjnego, przystąpienia lub akceptacji, stwierdzające, że przyjmując umowę w całości, dane państwo nie godzi się na niektóre jej postanowienia lub zamierza nadać poszczególnym postanowieniom określone znaczenie.
Zastrzeżenie jest dopuszczalne, gdy:
-brak w umowie przepisu zabraniającego zastrzeżeń (lub ich określonego rodzaju)
-dane zastrzeżenie nie jest sprzeczne z przedmiotem i celem umowy
Pozostałe strony umowy mogą nie zgodzić się ze złożonymi zastrzeżeniami - umowa nie jest dla stron wiążąca. Milczenie innych państw wobec zgłoszonego zastrzeżenia uważane jest za zgodę na nie.
Jeśli jakieś państwo nie zgodzi się na zgłoszone zastrzeżenia, konwencja nie będzie obowiązywała miedzy nim a państwem, które zgłosiło zastrzeżenie, ale zachowa moc obowiązującą miedzy wszystkimi innymi państwami.
Zastrzeżenia nie mogą dotyczyć istotnych postanowień umowy: jej przedmiotu i celów, lecz tylko spraw drugorzędnych (np. sposobu rozstrzygania sporów, jeśli takie wynikną przy wcielaniu umowy w życie itp.)
Niekiedy państwa przy przystąpieniu do umowy wielostronnej składają deklaracje, w których wyrażają ubolewanie, ze nie włączono do niej proponowanych przez nich postanowień. Deklaracje te mają charakter quasi zastrzeżeń.
Nieważność umowy międzynarodoweZgodnie z konwencją wiedeńską o prawie traktatów z 1969, przesłanki (przyczyny
nieważności umów międzynarodowych można podzielić na trzy grupy:

I. związane z naruszeniem prawa wewnętrznego kontrahentów dotyczącego zawierania umów – konwencja dopuszcza powołanie się na tę okoliczność wyłącznie w sytuacji, gdy pogwałcona norma prawa wewnętrznego ma zasadnicze znaczenie, zaś pogwałcenie było oczywiste, tj. obiektywnie widoczne dla każdego państwa postępującego w danej sprawie zgodnie ze zwyczajną praktyką i w dobrej wierze;

II. związane z wadami oświadczenia woli:

a) przekroczenie przez przedstawiciela państwa jego upoważnienie do wyrażenia zgody – przy czym na przesłankę tę można się powoływać tylko gdy ograniczenia upoważnienia były podane do wiadomości pozostałym państwom przed wyrażeniem zgody

b) błąd – jeżeli dotyczy faktu lub sytuacji, która istniała w czasie zawierania umowy i stanowiła istotną podstawę zgody państwa na zawarcie umowy. Nie może się na tę przesłankę powoływać państwo, które swoim postępowaniem przyczyniło się do powstania błędu lub okoliczności były takie, że powinno się liczyć z możliwością jego zaistnienia.

c) podstęp – przez co należy rozumieć umyślne wprowadzenie w błąd ze strony innego państwa negocjującego

d) przekupstwo

e) przymus wobec przedstawiciela państwa

f) przymus wobec państwa – chodzi tu wyłącznie o przymus polegający na groźbie lub użyciu siły. Nie dotyczy to jednak traktatów pokoju narzucanych państwu, które dopuściło się agresji, a następnie zostało pokonane. Pewnie kontrowersje budzi kwestia użycia przymusu ekonomicznego, ale przeważa stanowisko, iż on także nie mieści się w tym pojęciu.

III. związane ze sprzecznością z normą ius cogens - nieważna jest umowa, która w chwili zawarcia jest niezgodna z bezwzględnie obowiązującą normą powszechnego prawa międzynarodowego (czyli normą ius cogens).