Zapobieganie zakażeniom układu pokarmowego w środowisku szpitalnym
Objawy zakażenia
Przyczyną infekcji układu pokarmowego mogą być nie tylko wirusy i bakterie, ale także pasożyty. Zwykle w tym przypadku objawy nie są ostre, ale przewlekłe. Oprócz typowych objawów takich jak biegunka czy wymioty, może dojść do utraty masy ciała i niedożywienia. Występują bóle brzucha, nudności, wymioty, odbijania i pieczenie(zgaga), zaburzenia w oddawaniu stolca, krwotoki wewnętrzne, żółtaczka oraz stany gorączkowe.. Czasami pasożyty mogą być przyczyną niedrożności przewodu pokarmowego. Objawy chorobowe występują w okresie od pół godziny do kilkunastu godzin od zakażenia.
Jak się zakażamy?
Źródłem zakażenia zazwyczaj są ludzie. Do infekcji przewodu pokarmowego dochodzi na drodze fekalno-oralnej, poprzez kontakt ze skażonym kałem lub żywnością. Do zakażenia żywności dochodzi najczęściej podczas niehigienicznego przygotowywania posiłków, poprzez brudne ręce pracowników, narzędzia, sprzęt kuchenny itp. Zakażenia zdarzają się najczęściej w okresie dzieciństwa, potem z reguły jesteśmy uodpornieni na większość wirusów. Do zakażenia układu pokarmowego w szpitalu dochodzi również poprzez zażycie nieodpowiednio przygotowanych i źle przechowywanych leków, w trakcie badań diagnostycznych chorób przewodu pokarmowego (np. gastroskopia) źle wysterylizowanym sprzętem medycznym, podawanie posiłków w niezdezynfekowanych lub w nieprawidłowo umytych naczyniach. Nie prawidłowy transport chorych oraz żywności w szpitalu. Najczęstszą przyczyna zakażenia jest kontakt z chorym pacjentem oraz nie przestrzeganie zasad higieny rąk przez personel medyczny.
Jak zapobiegać?
* Przestrzeganie higieny osobistej
* Systematyczna kontrola wody pitnej
* Wykrywanie i izolacja ludzi chorych
* Wykrywanie i wyleczenie nosicieli
* Ścisłe przestrzeganie przepisów higieny przy sporządzaniu i przechowywaniu produktów
spożywczych
* Pamiętajmy, że szczepienia ochronne uodparniają nasz organizm i zapobiegają wystąpieniu licznym chorobom zakaźnym.
* Zapewnienie czystych i odpowiednich instalacji sanitarnych dla ludzkich odchodów
* Każda żywność powinna być traktowana i gotowana w odpowiedni sposób:
- osoby które zajmują się przygotowaniem żywności powinny myć ręce przed każdym kontaktem z nią, a w szczególności po korzystaniu z toalety,
- żywność powinna być starannie magazynowana
- zjedzenie posiłku powinno nastąpić zaraz po jego podaniu
- gotowane posiłki mogą być podgrzewane tylko raz
- nie spożywanie żywności po upływie jej terminu ważności
* Właściwe czyszczenie urządzeń sanitarnych
* Chorzy z zapaleniem żołądka lub jelit powinni być umieszczani w pojedynczych salach z toaletą
* Personel podczas kontaktu z odchodami zakażonego pacjenta musi używać rękawic i fartucha ochronnego i ściśle trzymać się zaleceń dotyczących higieny rąk
* Ograniczenie przemieszczania się chorych i personelu z i do obszaru dotkniętego zakażeniem
* Niektóre zakażenia wymagają ograniczeń w stosowaniu antybiotyków wysokiego ryzyka
* Ścisła sterylizacja i kontrola sprzętu medycznego
Pełzak czerwonki (Entamoeba histolytica )
Pierwotniak bytujący w jelicie grubym człowieka. W jego cyklu rozwojowym występują trofozoity, które wytwarzają enzymy proteolityczne, przez co wnikają do przestrzeni międzykomórkowej ściany jelita i niszczą nabłonek jelitowy. Pochłaniają erytrocyty. W cyklu występują też cysty, które są wydalane z kałem i stanowią postać inwazyjna dla człowieka.
Enatamoeba histolytica wywołuje pełzakowicę (amebiozę), która może występować w postaci nieczerwonkowego nieżytu jelita grubego lub w postaci czerwonki pełzakowatej (krwisto- śluzowe biegunki).
Epidemiologia- źródłem inwazji są bezobjawowi nosiciele i chorzy wydalający cysty pełzaka. Cysty dostają się do organizmu żywiciela wraz z zanieczyszczoną kałem ludzkim wodą i pokarmem lub za pośrednictwem brudnych rąk.
Profilaktyka- częstość występowania amebiozy zależy od warunków sanitarnych oraz od przestrzegania zasad higieny osobistej i higieny żywiciela. Właściwa ochrona wody pitnej i żywności przed zanieczyszczeniem ludzkim kałem, a także izolacja chorych i dezynfekcja ich wydalin środkami chemicznymi. Unikanie spożywania nie mytych warzyw i owoców oraz picie wody wyłącznie butelkowanej lub przegotowanej.