Zagadnienia na egzamin z prawa karnego
– kierunek Bezpieczeństwo wewnętrzne, II rok
Zagadnienia wstępne: pojęcie i rodzaje prawa karnego (materialne, procesowe, wykonawcze), budowa przepisów prawa karnego (dyspozycja i sankcja , jakie wyróżniamy rodzaje dyspozycji ,a jakie sankcji), wykładnia przepisów prawa karnego, zasady prawa karnego (winy, odpowiedzialności karnej za czyn, humanitaryzmu - te co na wykładach)
Zasady obowiązywania ustawy karnej w czasie, miejscu oraz względem osób: definicja czasu i miejsca popełnienia przestępstwa (z kodeksu), teoria wszędobylstwa (miejsca równoprawne), pojęcie terytorium RP(podać składniki – statki wodne i powietrzne nie należą do terytorium RP !!), zasada obywatelstwa, zasada przedmiotowa (ochronna) zwykła, zasada przedmiotowa (ochronna) obostrzona, zasada represji wszechświatowej, zasada podwójnej karalności czynu i wyjątki od niej –przedmiotowa obostrzona
Definicja przestępstwa: pojęcie czynu, bezprawność karna i wina, szkodliwość społeczna - szczegółowo
Ustawowe znamiona przestępstwa:
- podmiot powszechny, podmiot indywidualny właściwy, podmiot indywidualny niewłaściwy,
- przedmiot (ogólny, rodzajowy(nazwa rozdziału zwykle), indywidualny(chroniony konkretnym przepisem ), bliższy, dalszy(w rozboju np. bliższy-mienie, dalszy- życie, zdrowie, wolność, nietykalność cielesna)) , definicja przestępstwa podobnego- art.115 i znaczenie dla recydywy oraz zawieszenia wykonania kary
- strona przedmiotowa przestępstwa (forma czynu – działanie, zaniechanie ; czas, miejsce, okoliczności, sposób popełnienia przestępstwa ; skutek- formalne, materialne, kwalifikowane i uprzywilejowane typy przestępstw, zagadnienie związku przyczynowo skutkowego
- strona podmiotowa przestępstwa, umyślność (zamiar bezpośredni nagły, przemyślany i kierunkowy oraz zamiar ewentualny), nieumyślność (lekkomyślność i niedbalstwo), motywacja sprawcy(pobudka, motyw), wina kombinowana(dotyczy przestępstw kwalifikowanych przez następstwo), stopniowanie winy
Okoliczności uchylające, względnie umniejszające winę, rodzaje błędów w prawie karnym (prawny, faktyczny, co do kontratypu –np. stanu wyższej konieczności-poświęcone zostało dobro równej wartości w stosunku do dobra ratowanego ), niepoczytalność, poczytalność ograniczona (źródła i definicja), kwestia odpowiedzialności za czyn popełniony w stanie odurzenia (odurzenie patologiczne, upojenie przemocą, upojenie podstępem), anormalna sytuacja motywacyjna sprawcy.
Okoliczności wyłączające karną bezprawność czynu, pojęcie, warunki oraz przekroczenie granic obrony koniecznej (poświęcenie dobra większego na rzecz ratowanie mniejszego -ekscesy). Stan wyższej konieczności jako kontratyp(ważenie dóbr dobro mniejsze poświęcone dla ratowania dobra większej wartości), dopuszczalne ryzyko nowatorskie
Kontratypy pozakodeksowe, ryzyko sportowe, wychowawcze karcenie małoletnich, działania w ramach uprawnień funkcjonariuszy publicznych, zgoda pokrzywdzonego, zabiegi lecznicze, dopuszczalność aborcji (z tego będą pytania otwarte – umieć przesłanki do tych kontratypów)
Formy popełnienia czynu zabronionego stadialne (przygotowanie- przesłanki, rzeczowe i personalne na czym polega, usiłowanie- nieudolnie a nieudane czym się różnią, kwalifikowane, ukończone i nieukończone, dokonanie) i zjawiskowe (współsprawstwo, współsprawstwo sukcesywne, konieczne, równoległe, sprawstwo kierownicze, sprawstwo polecające, podżeganie pomocnictwo, prowokacja).
Zbieg przestępstw i zbieg przepisów ustawy – tylko to co było na wykładach, jak isę wymierza karę łączną zwrócić szczególną uwagę
Systematyka kar i środków karnych, problem kary śmierci (wiedzieć że w Polsce jest to raczej nie możliwe poprzez podpisanie 6 protokołu ochrony praw człowieka ), kara pozbawienia wolności, kara ograniczenia wolności (3 rzeczy: praca , składanie wyjaśnień, zakaz zmiany stałego miejsca pobytu), kara grzywny (2 etapy: ilość stawek-bierze się pod uwagę zawartość kryminalną czynu, wartość stawki- warunki osobiste i rodzinne sprawcy itd.), modyfikacja kar i kary zastępcze
Istota i przesłanki orzekania poszczególnych środków karnych (tylko z kodeksu)
Pojęcie i formy probacji, przesłanki stosowania warunkowego umorzenia postępowania, warunkowego zawieszenia wykonania kary oraz przedterminowego warunkowego zwolnienia, długości okresów próby, skuteczny i nieskuteczny okres próby – konsekwencje
Środki zwalczania recydywy(art.6 4- podstawowa i multi) oraz przestępczości zawodowej i zorganizowanej (art.65- co różni ich i multirecydywistów- aby obostrzyć karę multirecydywista poełnić musi przynajmniej 3 przestępstwa ,przestępca z art. 65 karę ma obostrzoną przy pierwszym przestępstwie)
Zasady i dyrektywy sądowego wymiaru kary (dyrektywy szczególne – wychowawcze oddziaływanie, zakaz orzekania grzywny niecelowej, zakaz stosowania niecelowej kary ograniczenia wolności), nadzwyczajne złagodzenie kary (przesłanki i sposób w jaki się karę łagodzi- art. 60 WYJĄTEK- obligatoryjnie orzeka się nadzwyczajne złagodzenie kary -mały świadek koronny(denuncjator)), odstąpienie od wymierzenia kary (art.59)
Pojęcie i rodzaje środków zabezpieczających, przesłanki ich stosowania
Uchylenie karalności, darowanie kary, zatarcie skazania (przedawnienie)
Część szczególna : Przestępstwa przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej, Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu, Przestępstwa przeciwko mieniu, Przestępstwa przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego.(artykuły będą podane – rozbój może być bo często o nim mówiła)