PSYCHOLOGIA WYKŁAD 8
TEMAT: Stres
Nieracjonalne myśli i zamartwianie się
Porównywanie się z innymi
Ładniejszym ode mnie zawsze się udaje.
Mam tyle wad. Inni nie maja ich aż tyle.
Gdybym wyglądał jak George Clooney, moje życie byłoby szczęśliwe.
Gdybym miała figurę modelki, wszystko byłoby łatwiejsze.
Zawsze wszystko psuje, innym jakoś lepiej sie udaje.
Nie można pokazać się takim, jakim się jest naprawdę.
Bycie ofiarą
Gdyby tylko oni mnie doceniali…
Zawsze wszystko ja muszę robić, a na końcu mają do mnie pretensje.
Jak ona mogła mnie tak potraktować?
Życie jest niesprawiedliwe.
Co bym nie robił i tak się nie uda.
Nienawidzę rozczarowań. Dlaczego tak często się zdarzają?
Życie jest zbyt skomplikowane.
Nadmierna potrzeba akceptacji
Jeśli dowiedzą się, jaki jestem naprawdę, to koniec.
Chcę się wszystkim podobać.
Czego oni wszyscy ode mnie chcą?
Potrafię pracować tylko w przyjaznej atmosferze.
Czy ktoś w ogóle potrafi docenić to, co dla nich robię?
Wyższość i sprawowanie kontroli
Jeżeli sam czegoś nie zrobię, to nie będzie zrobione dobrze.
Ludzie zawsze muszą coś zepsuć.
Na nikogo nie można liczyć.
Wszystko muszę kontrolować.
Ja wiem, jak to powinno być. Reszta ma mnie po prostu słuchać i robić to, co im każę.
Naprawdę można liczyć tylko na siebie. Nie można mieć zaufania do ludzi.
Nierealistyczne przekonania dotyczące przeszłości
Tak zostałem wychowany, a takich rzeczy nie da sie zmienić.
W moim wieku na to za późno.
Gdybym wtedy postąpił inaczej, teraz byłbym szczęśliwym człowiekiem, a tak…
Kiedyś było lepiej.
Nic sie nie da przewidzieć.
Życie jest pełne zasadzek.
Kieruje nami ślepy los.
Życie każdemu jeszcze dokopię.
Widzę przyszłość w ciemnych barwach.
Obawiam się o swoją przyszłość.
Co to jest stres
Stres rozumiany jako bodziec, sytuacja trudna lub wydarzenie zewnętrzne o określonych właściwościach, (ale to samo wydarzenie np. występ publiczny, dla jednej osoby będzie stresujące, a dla innej nie).
Stres jako reakcje wewnętrzne człowieka, zwłaszcza reakcje emocjonalne – koncepcje zaczerpnięte z nauk medycznych, (ale reakcja lękowa, stan napięcia, poczucia zagrożenia – te reakcje mogą wywoływać też inne bodźce np. wysoka czy niska temperatura).
Stres jako relacja (interakcja) pomiędzy czynnikami zewnętrznymi a właściwościami człowieka – zawiera obydwa powyższe człony oraz czynnik pośredniczący – spostrzeganie sytuacji przez podmiot (współczesne ujęcie interakcyjne).
Stres jako sytuacja trudna:
T. Tomaszewski – stres jest to sytuacja, w której naruszona została równowaga podstawowych elementów ją konstytuujących, czyli: zadań, czynności, warunków i cech podmiotu - brak wzajemnego dostosowania (czyli równowagi) tych elementów np. brak warunków do zaspokojenia potrzeb, brak czynności umożliwiających zaspokojenie potrzeb w danych warunkach.
Stres powstaje wtedy gdy wymagania stawiane jednostce przekraczają jego możliwości.
Rodzaje sytuacji trudnych według Tadeusza Tomaszewskiego:
Sytuacje utrudnienia – gdy w działaniu swym jednostka napotyka przeszkodę lub brak jakichś elementów potrzebnych do wykonania zadania: braki przedmiotów, narzędzi, osób współdziałających; braki informacyjne; przeszkody (trudny dostęp, zakazy i nakazy moralne); naciski (presja czasu, nacisk oczekiwań); przeciwdziałanie (udaremnianie działań przez innych).
Sytuacje deprywacji (pozbawienia) – człowiek jest pozbawiony czegoś, co jest potrzebne do jego normalnego życia lub funkcjonowania w swoim środowisku. Sytuacje, w których są niezaspokojone potrzeby fizjologiczne, psychiczne lub społeczne lub też człowiek ma ograniczone możliwości zaspokojenia potrzeb,
Sytuacje zagrożenia– istnieje zwiększone prawdopodobieństwo naruszenia jakiejś wartości cenionej przed podmiot: życia, zdrowia, jego samego lub bliskich, własności, uprawnień, pozycji społecznej, dobrego mienia, własnego dzieła, poglądów, dobrego samopoczucia lub samooceny itp.
Sytuacje przeciążenia – gdy wymagania stawiane jednostce znacznie przekraczają jej możliwości psychiczne (intelektualne), fizyczne. Są to sytuacje, w których zadania nie są dostosowane do możliwości człowieka lub nie ma on warunków do ich wykonania.
Sytuacje konfliktowe – gdy jednostka znajduje się w polu działania przeciwstawnych sił, mogą to być zarówno siły fizyczne jak i sprzeczne naciski społeczne lub moralne. Człowiek znajdujący się w działaniu tych sił musi dokonać wyboru.
Stres
Pojecie stresu do nauki wprowadził Hans Selye.
Stres jako reakcja biologiczna, u podłoża której stoją mechanizmy fizjologiczne.
Stres - dynamiczna reakcja adaptacyjna.
Wynika z różnicy pomiędzy naszymi możliwościami a wymogami sytuacji.