Anna Ptak

Psychologia dla magistrów Kraków

Praca zaliczeniowa: „Diagnoza inteligencji osób dorosłych”

Jako pracę zaliczeniową wybrałam do analizy przypadek Stefanii, która ma 24 lata, jest panną, zawód wyuczony to kaletnik ale nie pracuje w swoim zawodzie.

Mieszka ona z ojcem i siostrami, mama popełniła samobójstwo 5 lat temu. Jedna siostra mieszka w Anglii; ojciec i druga siostra pracują. Pani Stefania zapytana o matkę opisała ją jako dziwną osobę. O siostrze, z którą mieszka mówi, że jest „w porządku”, z druga siostrą ma tylko kontakt telefoniczny.

Pani Stefania jest osobą nieśmiałą i małomówną. Ukończyła szkołę zawodową mieszkając w internacie. Nie utrzymuje relacji z koleżankami/kolegami; nie ma przyjaciół; czas spędza miedzy domem a pracą.

Badana od okresu szkolnego pozostaje w opiece psychiatrycznej ze względu na nadpobudliwość psychoruchową. Uczęszcza regularnie do psychologa. Kiedyś uczęszczała do logopedy z powodu zaburzeń mowy.

Podczas badania:

Pytała: „dobrze zrobiłam?, nie chce już tego robić; to jest trudne.” Niepokój. widoczne tiki, duża potliwość.

Zwracała uwagę na każdy dźwięk z otoczenia

Wyniki: SKALA INTELIGENCJI WAIS –R

Ogólna I.I – 79 – rozwój niższy niż przeciętny (dolna granica normy)

Słowny I.I – 76 – rozwój niższy niż przeciętny (dolna granica normy)

Bezsłowny I.I – 83 rozwój niższy niż przeciętny (dolna granica normy)

Wyniki w poszczególnych podtestach w punktach przeliczonych:

Skala słowna:

Wiadomości (4)- wynik bardzo niski. Test wiadomości bada przede wszystkim wiedzę nabytą. Sprawdza on miarę zakresu i głębokości opanowanej przez osobę badaną wiedzy, rozumienia werbalnego i pamięci długotrwałej. Można więc przypuszczać, że pani Stefania nie ma zbyt dużo wiadomości nabytych. Może mieć problemy z rozumieniem werbalnym i pamięcią długotrwałą. Powtarzanie cyfr (9)- wynik przeciętny. Bada zakres pamięci bezpośrednie a także koncentracji uwagi. Wyniki tego testu można potraktować jako pośrednie wskaźniki napięcia emocjonalnego, przemęczenia, czy dystraktorów sytuacyjnych. U pani Stefanii można zauważyć napięcie emocjonalne np. dopytywanie o poprawność wykonywanych zadań, niepokój, tiki, dużą potliwość.

Słownik (6)- wynik niski. Ten test traktowany jest jako jeden z najlepszych mierników intelektu. Mierzy głównie rozumienie werbalne (rozpoznawanie i rozumienie bodźców słownych), dolność reprodukcji przyswojonej wiedzy, zakres i adekwatność w definiowaniu pojęć (stopień opanowania języka), a także zdolność uczenia się oraz umiejętność ekspresji siebie za pomocą słów. Mierzy także bogactwo językowe i umiejętność zwerbalizowania danego słowa. Wynik w „słowniku” odzwierciedla zasięg i bogactwo pojęć w tym także wspomnień, intelektualną gotowość do tworzenia definicji i abstrahowania od konkretnych, codziennych doświadczeń językowych. Wynik w „słowniku” jest z jednej strony – wyrazem naturalnych zdolności, z drugiej – wskaźnikiem bogactwa otoczenia, w jakim obraca się osoba badana. Jest też traktowany jako wskaźnik wczesnych doświadczeń szkolnych i środowiskowych oraz poziomu wykształcenia i różnorodności doświadczeń życiowych. Odzwierciedla wrażliwość osoby badanej na nowe informacje oraz jej zdolność do przechowywania i wiązania posiadanych informacji w zależności od wymagań otoczenia. Interpretując wynik pani Stefanii można stwierdzić, że nie ma ona szerokiego zakresu wiadomości, ma słabą pamięć, nie wykazuje większego zainteresowania otoczeniem (co również było widoczne w obserwacji), nie ma zbyt dużych ambicji intelektualnych oraz pędu do zdobywania wiedzy. Niskie wyniki w „słowniku” odzwierciedlają niski poziom inteligencji pani Stefanii, przebywanie w niewłaściwym i niesprzyjającym środowisku wychowawczym (brak matki).

Arytmetyka – nie została przeprowadzona ze względu na duże problemy badanej.

Rozumienie (5)- wynik niski. Jest testem pozwalającym na oszacowanie zdolności rozumowania typowych zwyczajów, codziennych sytuacji społecznych, akceptowanych społecznie zachowań, jak i przyczyn tych zachowań, a także norm i praktyk społecznych charakterystycznych dla danej kultury. Potrafi on również ocenić stopień, w jakim dana osoba potrafi korzystać z doświadczeń z przeszłości i odwoływać się do nich w sytuacjach dnia codziennego, jak też stopień rozumienia i akceptacji ocen moralno-etycznych. Mierzy on również stopień zainteresowania otaczającą rzeczywistością społeczną. Niski wynik w tej skali może oznaczać, że pani Stefania nie zbyt dobrze zna konwencjonalne standardy zachowań oraz nie potrafi wykorzystać wiedzy praktycznej w sytuacjach społecznych. Można domniemać, że badana ma problemy z pamięcią długotrwałą, ma niski zasób posiadanych doświadczeń, nie potrafi korzystać z informacji w sytuacjach praktycznych. Niski wynik w tej skali świadczy o słabym kontakcie osoby badanej z rzeczywistością społeczną i życiem codziennym. Niski wynik może być spowodowany złymi sądami społecznymi, niepodejmowaniem osobistej odpowiedzialności (np. nadmierną zależnością, niedojrzałością, ograniczonym zaangażowaniem w stosunki z ludźmi), zbyt konkretnym myśleniem oraz trudności w słownym wyrażaniu myśli. Mogą być spowodowane społecznym wycofaniem badanej, negatywizmem, buntowniczością.

Podobieństwa (7)- poniżej przeciętnej. Mierzy umiejętność różnicowania między obiektami, faktami czy ideami, abstrahowanie i wyszukiwanie podobieństw. Test ten mierzy zdolność do spostrzegania związków między pojęciami, abstrakcyjne myślenie logiczne, zdolność różnicowania cech istotnych do cech drugorzędnych, powierzchownych, tworzenie pojęć, rozumienie werbalne, zdolność myślenia asocjacyjnego, a także rozumowanie przez analogię. Mierzy także porządkowanie i organizację wiedzy. Pośrednio mierzy także zakres pamięci długotrwałej oraz umiejętność koncentracji uwagi. Wyniki badanej (poniżej przeciętnej) mogą być spowodowane niekorzystnym, ubogim bodźcem środowiskowym, słabym myśleniem pojęciowym, zbyt konkretnym sposobem myślenia, sztywnością procesów myślowych a także negatywizmem (podobne wyniki wyszły również w innych skalach).

Skala bezsłowna:

Braki w obrazkach (8)- wynik przeciętny (nie interpretuje się). Jest podobny do testu „wiadomości”, ponieważ wymaga posiadania określonego poziomu informacji. Jest wskaźnikiem zdolności do wykrywania istotnych braków w spostrzeganym polu percepcyjnym. Mierzy on także elementarne funkcje jak uzdolnienia spostrzeżeniowe i pojęciowe jednostki. Bada też zdolność do spostrzegania związków pomiędzy częścią a całością oraz zdolność różnicowania istotnych i drugorzędnych szczegółów z punktu widzenia formy czy funkcji prezentowanych obiektów.

Porządkowanie obrazków (7)- poniżej przeciętnej. Wykonanie tego testu wymaga znajomości codziennych obyczajów obowiązujących w danej kulturze. Test ten mierzy przewidywanie i planowanie, zdolność do rozumienia sytuacji i ich sensownego ujmowania. Bada on również zdolność logicznej organizacji materiału, ujmowanie całości i jej stosunku do części, zdolność spostrzegania momentów kluczowych, rozumienie sytuacji społecznych a także myślenie przyczynowo -skutkowe i wiedzę społeczną umiejętność tworzenia i sprawdzania hipotez. Wynik ten został potwierdzony w teście „rozumienie”.

Klocki (6)- wynik niski. Nie odwołuje się on do pamięci. Podstawową mierzona tu funkcja jest rozumowanie. Klocki mierzą koordynacje wzrokowo – ruchową oraz zdolność do analizy i syntezy wzrokowej. Mierzą również zdolność spostrzegania i analizowania form, umiejętność rozpoznawania konfiguracji, zdolność do rozkładania części na komponenty, zdolność abstrakcyjnej konceptualizacji, wizualizacji przestrzennej, zdolności kombinacyjne oraz organizacje percepcji. Wynik tego testu jest niski ze względu na nadpobudliwość psychoruchową badanej, niepokój i widoczne tiki.

Układanki (9) – wynik przeciętny (nie interpretujemy). Test ten mierzy koordynację wzrokowo – ruchową, a dokładniej, zdolność do tworzenia całości dzięki wykrywaniu wewnętrznych związków między elementami tej całości, zdolności manipulacyjne, wyczucie form przestrzennych. Bada również wytwarzanie nowych pomysłów, elastyczność umysłową, umiejętność całościowego przetwarzania informacji, styl pracy, styl myślenia czy szybkość uczenia się metodą prób i błędów.

Symbole cyfr (7)- poniżej przeciętnej. Mierzy zdolność uczenia się nowych umiejętności. Otrzymane w nim wyniki mogą być też pośrednim wskaźnikiem koordynacji wzrokowo- ruchowej, odporności na dystraktory, czynników motywacyjnych, szybkości wykonania. Badana jest osobą nieśmiałą i to mogło spowodować obniżenie wyników.

Pani Stefania może mieć trudności w uczeniu się, na co wskazują niskie wyniki w salach: wiadomości (wynik bardzo niski),arytmetyka (nie wykonała ze względu na duże problemy), klocki (niski), słownik (niski)

Poza tym należałoby:

- zachęcić ją do budowania pozytywnych stosunków międzyludzkich, otwartości na otaczający ją świat.

- wzbudzić zainteresowanie otoczeniem i życiem codziennym,

- w pracy z nią należałoby zwrócić uwagę na nauczenie jej pokonywania nieśmiałości.

- należy pokazać jej różne alternatywy spędzania czasu wolnego.

- należy również pokazać jej mocne strony aby mogła bardziej uwierzyć w siebie.

- należy również pokazać jej jak należy walczyć ze stresem i napięciem emocjonalnym.