PRAWO GOSPODARCZE 26.02.2012

Spółka:

• związek co najmniej 2 osób

• połączenie kapitałów

• wspólne działanie tych osób

• dążenie do zysku (wyjątek sp. z o.o. i sp. akcyjna)

Zasada zamkniętej liczby spółek – możemy tworzyć spółki, które przewiduje ustawa

Klasyfikacja spółek

SPÓŁKI

sp. prawa handlowego sp. prawa cywilnego

sp. cywilna

spółki osobowe spółki kapitałowe

sp. jawna sp. z o.o.

sp. partnerska sp. akcyjna

sp. komandytowa

sp. komandytowo-akcyjna

Spółki prawa handlowego działająca na podstawie kodeksu spółek handlowych.

Spółki prawa cywilnego działają na podstawie kodeksu cywilnego – art. 860 i następne.

Spółka cywilna

• sp. cywilna jest uregulowana w kodeksie cywilnym, a nie w kodeksie spółek handlowych

• sp. cywilna nie ma podmiotowości prawnej, podmiotami prawa są tylko wspólnicy tej spółki

• sp. cywilna nie posiada własnego majątku, majątek związany ze spółką jest współwłasnością wspólników

• sp. cywilna nie podlega rejestracji sądowej

• w sp. cywilnej nie ma bezwzględnego obowiązku wniesienia wkładu

• sp. cywilna może odnosić się do jednorazowego celu gospodarczego, a nie do stałej działalności

• sp. cywilna może posiadać NIP i REGON

Różnice między spółkami osobowymi, a spółkami kapitałowymi

• w sp. osobowych akcent pada na osobę, osoba jest ważniejsza niż kapitał,
  a w sp. kapitałowych odwrotnie

• sp. osobowa nie posiada osobowości prawnej, chociaż mają podmiotowość prawną,
  sp. kapitałowe mają os prawną

• w sp. osobowych zasadniczo występuje osobista odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki, taka odpowiedzialność nie występuje zasadniczo
  w sp. kapitałowych

• zasadniczo pozycja prawna wspólnika sp. osobowej nie zależy od wartości wniesionego wkładu, każdy wspólnik ma taką samą siłę głosu, w sp. kapitałowych pozycja prawna wspólnika zależy od wysokości wniesionego wkładu

• w sp. osobowych istnieje zasada stałości składu personalnego wspólników, chociaż można w umowie wprowadzić zapis o zbywalności ogółów praw i obowiązków wspólnika, w sp. kapitałowej jest zasada zmienności składu osobowego wspólników

• w sp. osobowych reguła jest osobiste prowadzenie spraw przez wspólników (brak wyspecjalizowanych organów), w sp. kapitałowej sprawy prowadzą organy – zarząd, rada nadzorcza

• sp. osobowe zawsze muszą mieć cel gospodarczy, czyli mogą być powołane tylko dla prowadzenia działalności gospodarczej, sp. kapitałowe nie muszą mieć celu gospodarczego

• sp. osobowe muszą mieć co najmniej 2 wspólników, sp. kapitałowe mogą być jednoosobowe (to nie musi być osoba, np. podmiot prawa)

• sp. osobowe nie płacą podatki od osób prawnych (CIT), a sp. kapitałowe płacą

SPÓŁKA JAWNA

Spółką jawną jest spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową.

Cechy sp. jawnej:

• sp. jawna jest spółką osobową (najbardziej typowa sp. osobowa)

• wymóg prowadzenia przedsiębiorstwa, sp. jawna ma cel gospodarczy → prowadzi działalność gospodarczą

• prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą (firma = nazwa przedsiębiorstwa),
  we własnym imieniu

• nie posiada statusu innej spółki handlowej

• odpowiedzialność wszystkich wspólników za zobowiązania spółki

• za zobowiązania odpowiada sama spółka

• odpowiedzialność osobista wspólników za zobowiązania spółki ma 3 cechy:

• odpowiedzialność nieograniczona – wspólnicy odpowiadają całym majątkiem,
  a nie tylko wkładem

• odpowiedzialność ma charakter solidarny ze spółką i innymi wspólnikami

• odpowiedzialność subsydialna (posiłkowa) wspólników

Jak założyć spółkę jawną

• trzeba zawrzeć umowę sp. jawnej, muszą zawrzeć ja co najmniej 2 osoby, umowa musi mieć formę pisemną

• zgłoszenie wniosku do KRS, wniosek może złożyć każdy wspólnik, na urzędowym formularzu KRSW1 i załączniki WB, WK, WM. Oprócz formularzy należy dołączyć: dowód uiszczenia opłaty (2x500zł – opłata sądowa i wpis w monitorze sądowym i gospodarczym), umowę spółki, notarialnie lub sądowo poświadczone wzory podpisów wspólników do reprezentacji i adresy zamieszkania

• sp. jawna powstaje z chwilą wpisu do KRS, wpis ma charakter konstytutywny – tworzy nową sytuację prawną

Majątek sp. jawnej pochodzi z wkładów wspólników i z tego co spółka się dorobiła z własnej działalności. Majątek ten jest własnością spółki jawnej, a nie wspólników.

Co musi zawierać umowa sp. jawnej

• forma pisemna pod rygorem nieważności, jeżeli wkładem do spółki są nieruchomości to umowa musi mieć formę aktu notarialnego.

• elementy obowiązkowe umowy sp. jawnej:

• nazwa spółki – przynajmniej 2 elementy nazwisko lub nazwa jednego ze wspólników i określenie spółka jawna np. Kowalski spółka jawna

• siedziba – określenie jakiejś miejscowości na terenie Polski

• określenie wkładów wnoszonych przez wspólników oraz ich wartości, każdy wspólnik jest zobowiązany wnieść jakiś wkład. Wkłady mogą mieć charakter pieniężny lub niepieniężny (np. gotówka, nieruchomości, ruchomości, prawa majątkowe, świadczenie pracy i usług), nie ma określonego minimalnego wkładu

• przedmiot działalności spółki, czyli określenie czym ma się zajmować zgodnie
  z prawem

• elementy fakultatywne (nieobowiązkowe)

• określenie zasad reprezentacji spółki – sposób reprezentacji, obowiązujące w spółce reguły oświadczeń woli, zasady podpisywania dokumentów, umów (jeżeli umowa tego nie określa, każdy wspólnik będzie mógł reprezentować jednoosobowo)

• określenie zasad prowadzenia spółki – podejmowanie decyzji o charakterze wewnętrznym, odnoszą się do czynności prawnych i faktycznych ( w umowie można uregulować to dowolnie, a jeżeli umowa tego nie określa to reguluje to ustawa – wystarczy, że decyzję podejmie 1 wspólnik, chyba że inny się nie zgodzi)

• określenie udziału w zyskach i stratach – jeżeli umowa nie określa to po równo

Prawa i obowiązki wspólników sp. jawnej

• prawo wspólnika do informacji o stanie majątku i interesu spółki

• obowiązek lojalności – zakaz konkurencji

• prawo do wypowiedzenia umowy spółki

• prawo do rozwiązania umowy spółki w drodze decyzji sądu

• prawo do reprezentacji i prowadzenia spraw spółki

• obowiązek uczestniczenia w stratach spółki

• prawo do zysków ze spółki

• prawo do odsetek od udziału kapitałowego 5%

• prawo do wypłaty części majątku na wypadek rozwiązania spółki

Rozwiązanie spółki jawnej powoduje co do zasady likwidację, likwidacja spółki nie jest obowiązkowa. Jako podmiot istnieje do momentu wypisania z rejestru.

SPÓŁKA PARTNERSKA

Spółką partnerską jest spółka osobowa, utworzona przez wspólników zwanych partnerami
w celu wykonywania określonego w ustawie wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą.

Cechy sp. partnerskiej:

• jest spółką osobową (inne zasady odpowiedzialności osobistej partnerów, oraz możliwość wyłączenia osobistego prowadzenia spraw spółki przez partnerów
  i powierzenia tej kompetencji zarządowi)

• możliwość prowadzenia działalności wyłącznie w zakresie wymienionych w kodeksie wolnych zawodów (art. 88 KSH)

• wspólnikami mogą być tylko osoby fizyczne, które mają prawo wykonywania wolnego zawodu

• szczególne zasady odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki

• za zobowiązania odpowiada sama spółka

• za zobowiązania odpowiadają partnerzy (odpowiedzialność nieograniczona, solidarna, subsydialna)

• wyłączenia odpowiedzialności partnera – za błąd w sztuce odpowiada wyłącznie spółka i ten partner, który popełnił błąd (błąd dotyczy czynności wykonywania wolnego zawodu), wyłączenie odpowiedzialności partnera jest także wtedy gdy błąd wynikał z personelu pomocniczego partnera (dotyczy tylko wolnego zawodu)

• możliwość wyboru modelu zarządzania spółką; możliwość ustanowienia w umowie spółki zarządu – funkcja menadżerska

Jak założyć spółkę partnerską

• trzeba zawrzeć umowę spółki w formie pisemnej

• zgłoszenie spółki do KRS, wniosek może złożyć każdy partner, na urzędowym formularzu KRSW1 i załączniki WB, WK, WM. Oprócz formularzy należy dołączyć: dowód uiszczenia opłaty (2x500zł – opłata sądowa i wpis w monitorze sądowym i gospodarczym), umowę spółki, notarialnie lub sądowo poświadczone wzory podpisów wspólników do reprezentacji i adresy zamieszkania oraz dokumenty uprawniające każdego z partnerów do wykonywania wolnego zawodu

• sp. partnerska powstaje z chwilą wpisu do KRS, uzyskuje podmiotowość prawną

Umowa sp. partnerskiej

• forma pisemna pod rygorem nieważności

• elementy obowiązkowe umowy sp. partnerskiej:

• nazwa spółki – musi zawierać 3 elementy nazwisko przynajmniej 1 partnera, określenie wolnego zawodu wykonywanego w spółce i jedno z trzech oznaczeń:
  „i partner”, „i partnerzy” lub „spółka partnerska”

• siedziba – określenie jakiejś miejscowości na terenie Polski

• określenie wkładów poszczególnych partnerów oraz ich wartości,

• określenie wolnego zawodu wykonywanego w spółce przez partnerów

• przedmiot działalności spółki,

• elementy fakultatywne (nieobowiązkowe)

• określenie zasad reprezentacji spółki

• inne niż kodeksowe zasady udziału w zyskach, stratach …itp.

SPÓŁKA KOMANDYTOWA

Spółką komandytową jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona.

Cechy sp. komandytowej:

• jest spółką osobową – wyłom stanowi komandytariusz

• występują 2 kategorie wspólników

• Komplementariusz – wspólnik spółki komandytowej, który wobec wierzycieli za zobowiązania spółki odpowiada bez ograniczenia (całym majątkiem osobistym). Jego pozycja jest analogiczna do statusu wspólników spółki jawnej. Jest wspólnikiem aktywnym – prawo prowadzenia spraw spółki i jej reprezentowania

• Komandytariusz – wspólnik spółki komandytowej, który wobec wierzycieli za zobowiązania spółki odpowiada w sposób ograniczony to jest co do zasady wysokości określonej w umowie sumy komandytowej. jest wspólnikiem biernym, nie ma prawa reprezentacji spółki i nie może prowadzić spraw spółki

• szczególne zasady odpowiedzialności wspólników:

• odpowiada sama spółka

• komplementariusz odpowiada tak samo jak wspólnik spółki jawnej

• komandytariusz odpowiada do wysokości sumy komandytowej

Suma komandytowa – jest określona w umowie spółki i ujawniona w KRS kwota pieniężna stanowiąca górną granicę odpowiedzialności komandytariusza wobec osób trzecich za zobowiązania spółki (odpowiedzialność jest zmniejszona o wartość wniesionego wkładu)

• powierzenie komplementariuszą wyłącznej kompetencji w sprawie reprezentacji
  i prowadzenia spółki, komandytariusz może działać wyłącznie jako pełnomocnik, jeżeli umowa to przewiduje

Jak założyć spółkę komandytową

• trzeba zawrzeć umowę spółki w formie aktu notarialnego

• zgłoszenie spółki do KRS, wniosek może złożyć każdy wspólnik, na urzędowym formularzu KRSW1 i załączniki WB, WK, WM. Oprócz formularzy należy dołączyć: dowód uiszczenia opłaty (2x500zł – opłata sądowa i wpis w monitorze sądowym
  i gospodarczym), umowę spółki, notarialnie lub sądowo poświadczone wzory podpisów wspólników do reprezentacji i adresy zamieszkania oraz dokumenty uprawniające każdego z partnerów do wykonywania wolnego zawodu

Umowa sp. komandytowej

• forma aktu notarialnego

• elementy obowiązkowe umowy sp. partnerskiej:

• nazwa spółki – musi zawierać nazwisko lub nazwę przynajmniej jednego komplementariusza i określenie „spółka komandytowa”

• siedziba – określenie jakiejś miejscowości na terenie Polski

• określenie wkładów poszczególnych wspólników oraz ich wartości,

• przedmiot działalności spółki,

• określenie sumy komandytowej komplementariusza

SPÓŁKA KOMANDYTOWO – AKCYJNA

Spółką komandytowo-akcyjną jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem.

Cechy sp. komandytowo – akcyjnej:

• jest to spółka osobowa

• występują 2 kategorie wspólników:

• komplementariusz

• akcjonariusz komandytowy – wspólnik spółki komandytowo – akcyjnej, który nie odpowiada osobiście wobec wierzycieli za zobowiązania spółki, a przy tym posiada akcje sp. komandytowo – akcyjnej

• szczególne zasady odpowiedzialności wspólników:

• w pierwszej kolejności odpowiada spółka całym swoim majątkiem

• komplementariusz odpowiada tak samo jak wspólnik spółki jawnej

• akcjonariusz nie odpowiada za zobowiązania spółki

• szczególne zasady reprezentacji i prowadzenia spraw spółki:

• reprezentacja jest domeną komplementariuszy

• prowadzenie spraw spółki - walne zgromadzenie lub rada nadzorcza

• rada nadzorcza jest obowiązkowa, gdy liczba akcjonariuszy przekracza 25 osób; rade nadzorczą powołuje walne zgromadzenie; statut można powierzyć radzie nadzorczej

• walne zgromadzenie – prawo głosowania przysługuje tylko akcjonariuszom; walne zgromadzenie decyduje o zmianie statutu, wyborze rady nadzorczej

Statut spółki komandytowo-akcyjnej powinien zawierać:

• firmę i siedzibę spółki,

• przedmiot działalności spółki,

• czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,

• oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego komplementariusza oraz ich wartość,

• wysokość kapitału zakładowego, sposób jego zebrania, wartość nominalną akcji i ich liczbę ze wskazaniem, czy akcje są imienne, czy na okaziciela,

• liczbę akcji poszczególnych rodzajów i związane z nimi uprawnienia, jeżeli mają być wprowadzone akcje różnych rodzajów,

• nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) komplementariuszy oraz ich siedziby, adresy albo adresy do doręczeń,

• organizację walnego zgromadzenia i rady nadzorczej, jeżeli ustawa lub statut przewiduje ustanowienie rady nadzorczej.

Jak założyć spółkę komandytowo – akcyjną

• statut w formie aktu notarialnego podpisany przynajmniej przez wszystkich komplementariuszy

• oświadczenia akcjonariuszy o objęciu akcji, akcjonariusze muszą wnieść wkłady na pokrycie na pokrycie kapitału zakładowego, podstawowe minimum ¼ kapitału zakładowego

• zgłoszenie spółki do KRS musi nastąpić w ciągu 6 miesięcy od podpisania statutu, wniosek może złożyć każdy z komplementariuszy, na urzędowym formularzu KRSW1 i załączniki WB, WK, WM. Oprócz formularzy należy dołączyć: dowód uiszczenia opłaty (2x500zł), statut spółki, akty notarialne o objęciu akcji, oświadczenia komplementariuszy że wpłaty na akcje zostały dokonane, dokumenty potwierdzające wybór rady nadzorczej notarialnie lub sądowo poświadczone wzory podpisów komplementariuszy

• z chwilą wpisu do KRS powstaje sp. komandytowo – akcyjna , ma podmiotowość prawną