PRAWO GOSPODARCZE 25.02.12
Egzamin 01.04.12, godz. 17.15, s.R13 – 5 pytań otwartych
Krajowy Rejestr Sądowy- rejestr prowadzony w systemie informatycznym , który został wprowadzony w miejsce dotychczas funkcjonujących rejestrów.
KRS składa się z 3 rejestrów:
rejestru przedsiębiorców – do którego wpisuje się spółki prawa handlowego, czyli
sp. jawna, sp. partnerska, sp. komandytowa, sp. komandytowo – akcyjna i spółki kapitałowe: sp. z o.o., sp. akcyjna, sp. europejska. Do rejestru przedsiębiorców wpisuje się również spółdzielnie, przedsiębiorstwa państwowe, jednostki badawczo-rozwojowe, towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, oddziały przedsiębiorstw zagranicznych działających na terenie RP, instytucje gospodarki budżetowej
rejestru stowarzyszeń – fundacje, związki stowarzyszeń, kółka rolnicze, związki zawodowe, związki sportowe i inne podmioty, które nie podlegają I rejestrowi
rejestru dłużników niewypłacalnych
z urzędu – sądy dokonują wpisu po uzyskaniu prawomocnego postanowienia sądu do ujawnienia majątku w trybie postępowania ( wpis trwa 10 lat).
osoby fizyczne wykonujące działalność gospodarczą, jeżeli ogłoszono ich upadłość lub jeżeli wniosek o ogłoszenie ich upadłości został prawomocnie oddalony z tego powodu, że majątek dłużnika nie wystarcza na pokrycie kosztów postępowania albo umorzono prowadzoną przeciwko nim egzekucję sądową lub administracyjną z uwagi na fakt, iż z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej niż koszty egzekucji;
wspólnicy, którzy ponoszą odpowiedzialność całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki, z wyłączeniem komandytariuszy w spółce komandytowej w stosunku do której zaszły takie okoliczności jak w punkcie powyższym
dłużników, którzy zostali zobowiązani do wyjawienia majątku w trybie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego
osoby, które przez sąd upadłościowy zostały pozbawione prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym lub spółdzielni;
dłużników, o których mowa w art. 1086 § 4 Kodeksu postępowania cywilnego (tzw. alimenciarze)
wpisy na wniosek – dotyczy tylko osób fizycznych zalegających z składkami ZUS, opłatami celnymi, podatkiem. Na wniosek wierzyciela posiadającego tytuł wykonawczy wystawiony przeciwko osobie fizycznej, która w terminie 30 dni od daty wezwania do spełnienia świadczenia nie zapłacił należności stwierdzonej tytułem wykonawczym.
( wpisy trwają 7 lat)
Ustawa KRS określa również, kiedy należy złożyć informacje podlegające ujawnieniu.
KRS zawiera 6 działów:
dział I – firma, forma prawna, siedziba, adres, oddziały i sposób powstania, adres strony internetowej, adres e-mail
dział II – oznaczenie organu uprawnionego do reprezentacji i skład zarządu ( imię, nazwisko, pesel), organy nadzoru (Komisja Rewizyjna, Rada Nadzorcza), sposób reprezentacji podmiotu, informacje dotyczące prokury (prokura – rodzaj pełnomocnictwa, którego udziela przedsiębiorstwo)
dział III – przedmiot działalności określony wg Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), informacje o wpisaniu zmianki o sprawozdaniu finansowym ( termin 15 dni po zaakceptowaniu sprawozdania
dział IV
zaległości podatkowe objęte egzekucją, datę wszczęcia egzekucji, wysokość pozostałych do wyegzekwowania kwot, datę i sposób zakończenia egzekucji
należności, do których poboru jest obowiązany ZUS, objęte egzekucją, jeżeli nie została uiszczona w terminie 60 dni od daty wszczęcia egzekucji; datę wszczęcia egzekucji, wysokość pozostałych do wyegzekwowania kwot, datę i sposób zakończenia egzekucji
oznaczenie wierzyciela podmiotu oraz jego wierzytelność, jeżeli posiada tytuł wykonawczy i nie został zaspokojony w ciągu 30 dni od daty wezwania do spełnienia świadczenia
informacje o zabezpieczeniu majątku dłużnika w postępowaniu w przedmiocie ogłoszenia upadłości poprzez ustanowienie tymczasowego nadzorcy sądowego lub zarządcy przymusowego i jego zmianach, zawieszeniu prowadzonych przeciwko dłużnikowi egzekucji, a także o oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości z uwagi na fakt, że majątek dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania
informacje o umorzeniu egzekucji sądowej lub administracyjnej prowadzonej przeciwko przedsiębiorcy, z uwagi na fakt, że z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych.
dział V – ujawnia się kuratora dla podmiotu
dział VI – informacje o otwarciu i zakończeniu likwidacji, informacje o rozwiązaniu spółki, informacje o połączeniu, przekształceniu spółek, informacje o zawieszeniu i odwieszeniu działalności, informacje o wszczęciu postępowania naprawczego, informacje o ogłoszeniu upadłości
Z KRS wynika, że każda okoliczność wymagająca zmiany powinna być zgłoszona w ciągu 7 dni od daty zaistnienia, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
Wnioski do KRS składa się na formularzu, pierwszy wniosek ma symbol W, zmiany symbol Z, wykreślenia z rejestru symbol X.
Do wniosku dołącz się załączniki
WK – dotyczy zarządu
WM – dotyczy przedmiotu działalności , który wynika z umowy spółki
wzory podpisów członków zarządu i prokurenta (prokurent – nie reprezentuje spółki, chyba że zarząd udzieli mu pełnomocnictwa)
Sąd musi sprawdzić czy zgłoszone dokumenty są zgodne z przepisami prawa.
Spółdzielnia – dobrowolne zrzeszenie nieograniczonej liczby osób, o zmiennym składzie osobowym i zmiennym funduszu udziałowym, które w interesie swoich członków prowadzi wspólną działalność gospodarczą.
Spółdzielnia może być założona przez:
co najmniej 10 osób fizycznych
3 osoby prawne
w spółdzielni produkcji rolnej liczba założycieli nie może być mniejsza niż 5 osób fizycznych
Rodzaje spółdzielni: pracy , mieszkaniowe, socjalne, banki, grupy producentów.
W spółdzielni wyróżniam 3 organy:
walne zgromadzenie
zarząd (wieloosobowy lub jednoosobowy)
rada nadzorcza
Założycielami spółdzielni są osoby, które podpisały statut. Stają się oni członkami w chwili zarejestrowania w KRS.
Przynajmniej 1 raz w roku powinno odbyć się walne zgromadzenie, na którym omawiane są sprawozdania finansowe, zmiany statutu.
Zarząd jest zobowiązany uchwałę o zmianie statutu zgłosić w ciągu 30 dni od daty jej podjęcia do sądu rejestrowego, załączając dwa odpisy protokołu walnego zgromadzenia.
Spółdzielnie pracy od 2012 roku mają możliwość przekształcenia się w spółkę handlową.
Przekształcenie spółdzielni pracy w spółkę handlową następuje z chwilą wpisu spółki przekształconej do rejestru. Członkowie spółdzielni z dniem przekształcenia zmieniają się
w wspólników spółki, a umowa o pracę staję się umową na czas nieokreślony.
Dokumenty potrzebne do przekształcenia spółdzielni w spółkę:
uchwały walnego zgromadzenia członków spółdzielni wszczynającej proces przekształcenia w spółkę;
przygotowania planu przekształcenia;
zawiadomienia członków spółdzielni o zamiarze podjęcia uchwały o przekształceniu spółdzielni w spółkę;
uchwały walnego zgromadzenia członków spółdzielni o przekształceniu spółdzielni
w spółkę;
wezwania członków spółdzielni do złożenia oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształconej;
Działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.
Cechy działalności gospodarczej
zamiar osiągnięcia zysku
przynależność do określonego ustawowo profilu działalności
wymógł ciągłości przy jej wykonywaniu ( zamiar stałego wykonywania działalności)
prowadzenie działalności w sposób zorganizowany ( odnosi się do formy prawnej, spełnienia formalno- prawnych obowiązków np. zgłoszenie do ZUS, US, REGON, założenie konta w banku
Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną – wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej
w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.
Cechy przedsiębiorcy:
posiadanie podmiotowości prawnej:
osoba fizyczna – każdy żyjący człowiek, osoba pełnoletnia i nieubezwolniona
osoba prawna – są to wszystkie organizacje, którym ustawa wprost przyznaje osobowość prawną np. sp. z o.o., sp. akcyjna, spółdzielnie
„ułomne osoby prawne” np. wspólnoty mieszkaniowe
Przedsiębiorcami nie są: spółki cywilne (tylko ich wspólnicy), oddziały, filie firmy, konsorcjum
wykonywanie działalności gospodarczej we własnym interesie (odpowiedzialność za wynik finansowy)
Zasady podejmowania działalności gospodarczej
zasada wolności gospodarczej – całokształt swobód człowieka w działalności gospodarczej
w sferze działalności gospodarczej wszystko co nie jest zakazane jest dozwolone
ograniczenia i zakazy muszą wynikać z przepisów rangi ustawowej
ograniczenie musi mieć ważny interes publiczny
obszary swobody:
swoboda o podjęciu działalności gospodarczej
swoboda o podjęciu decyzji o zakończeniu działalności gospodarczej
zasada równości przedsiębiorców
podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach, z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa.
równo należy traktować podmioty podobne, w zbliżonej sytuacji prawnej
Przykłady zróżnicowań przedsiębiorców:
ze względu na formy prawne – niektóre działania można prowadzić tylko w ściśle określonych formach prawnych np. działalnością bankową może zajmować się tylko spółka akcyjna, bank spółdzielczy, bank państwowy; działalnością ubezpieczeniową może zajmować się spółka akcyjna, towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych
ze względu na kraj pochodzenia przedsiębiorców
osoby zagraniczne korzystają z takich samych zasad jak przedsiębiorcy polscy, jeżeli pochodzą z tzw. Europejskiego Obszaru Gospodarczego (UE, EFTA)
z takich samych zasad jak przedsiębiorcy polscy korzystają też cudzoziemcy (osoby fizyczne) będący obywatelami innych państw niż UE i EFTA, jeżeli uzyskali szczególny statut na pobyt na terenie Polski np. uchodźcy, Karta Polaka, pobyt tolerowany. Natomiast inne osoby zagraniczne (osoby fizyczne +inne podmioty) mają prawo do wykonywania działalności gospodarczej w Polsce w 4 formach:
sp. komandytowej, sp. komandytowo – akcyjnej, sp. akcyjnej, sp. z o.o.
uprzywilejowane państwa – monopole państwowe
Obowiązki przedsiębiorców związane ze zgłoszeniem działalności do ewidencji lub do rejestru (2 rodzaje)
KRS
Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej (CEIDG)
CEIDG – prowadzi minister (gminy – przyjmują wnioski i weryfikują je pod kątem formalnym)
Funkcje CEIDG
ewidencjonowanie przedsiębiorstw działających jako osoby fizyczne
udzielani informacji z tego rejestru
CEIDG podlegają tylko osoby fizyczne zamierzające prowadzić działalność gospodarczą.
Wpis do CEIDG ma charakter deklaratywny – tzn. działalność można rozpocząć z chwilą złożenia wniosku (wyjątek – dodatkowe uprawnienia, zezwolenia).
Wniosek do CEIDG składa osoba fizyczna, która zamierza rozpocząć działalność gospodarczą.
Forma wniosku: elektroniczna lub na urzędowym formularzu w dowolnym urzędzie gminy. Wnioski o wpis są wolne od opłat.
Termin zgłaszania zmian 7 dni.
Dane z ewidencji są jawne.
Za mikroprzedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:
zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz
osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro.
Za małego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:
zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz
osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 milionów euro.
Za średniego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:
zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz
osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro.
Uprawnienia i obowiązki przedsiębiorców
Przedsiębiorca jest obowiązany umieszczać w oświadczeniach pisemnych, skierowanych w zakresie swojej działalności do oznaczonych osób i organów, numer identyfikacji podatkowej (NIP) oraz posługiwać się tym numerem w obrocie prawnym
i gospodarczym.
Przedsiębiorca wykonuje działalność gospodarczą na zasadach uczciwej konkurencji
i poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesów konsumentów.
Przedsiębiorca jest obowiązany spełniać określone przepisami prawa warunki wykonywania działalności gospodarczej, w szczególności dotyczące ochrony przed zagrożeniem życia, zdrowia ludzkiego i moralności publicznej, a także ochrony środowiska.
Jeżeli przepisy szczególne nakładają obowiązek posiadania odpowiednich uprawnień zawodowych przy wykonywaniu określonego rodzaju działalności gospodarczej, przedsiębiorca jest obowiązany zapewnić, aby czynności w ramach działalności gospodarczej były wykonywane bezpośrednio przez osobę legitymującą się posiadaniem takich uprawnień zawodowych.
Przedsiębiorca wprowadzający towar do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązany do zamieszczenia na towarze, jego opakowaniu, etykiecie, instrukcji lub do dostarczenia w inny, zwyczajowo przyjęty sposób, pisemnych informacji w języku polskim: określających firmę przedsiębiorcy i jego adres; umożliwiających identyfikację towaru.