1.Jak można interpretować alegorię jaskini Platona?

Jaskinia- to świat, w którym żyją zwyczajni ludzie, świat złudzeń.

Świat poza jaskinią- to świat realny, prawdziwy, do którego mają dostęp wybrane jednostki, którym udało się wyrwać ze świata cieni przebywając długą drogę kształcenia i odkrywania prawdy.

Ludzie przykuci w jaskini-to zwyczajni, niewykształceni filozoficznie ludzie, którzy nie znają prawdy i dlatego biorą pozór (cienie) za rzeczywistość. Filozofia jest tutaj rozumiana jako umiłowanie mądrości i poszukiwanie prawdy.

Przedmioty rzucające cień-posiadają wyraźny kształt, ciężar, kolor, można ich dotknąć.

Cienie rzeczy-to zmysłowe pozory rzeczy (wytworów), tak jak są one odbierane przez ludzkie zmysły. Cienie są szare, rozmyte, migotliwe, nie można ich dotknąć.

Murek-to ostra granica oddzielająca świat cieni, pozorów, który widzą więźniowie od świata rzeczywistego, znajdującego się poza jaskinią.

.2 .Czym zajmowała się metafizyka Arystotelesa?

Poszukiwała przyczyny pierwszej i pierwszego ruchu

(metafizyka Arystotelesa polegała na przeświadczeniu, że wszystko co istnieje ma charakter jednostkowy)

3.Co wypracowały uniwersytety powstałe w średniowieczu?

Metodę scholastyczną – dedukcyjno-aksjomatyczna metodę logicznego wynikania, minimum słów maksimum treści

14. Na czym opierała się metoda Kartezjusza?

Na zasadzie zwątpienia i twierdzeniu o pewności.

15. Empiryzm nowożytny nawiązywał do:

doświadczenia jako źródła wiedz

17. Co było przedmiotem badań w filozofii Kanta?

Zagadnienia teorii poznania (racjonalizm genetyczny wrodzony)

18. Na czym polegał „przewrót kopernikański” Kanta?

Podmiot kreuje przedmiot

Na stwierdzeniu, że poznanie jest zależne od nas, że jest nieobiektywne

Pojecie umożliwiające doświadczenie

Poznanie prowadzące do prawdy

19. Jakie dwa rodzaje bytów tworzą rzeczywistość w poglądach Kanta?

umysłowy i pozorny

22. Na czym polega panteizm? Podaj przykład.

Na przeświadczeniu, że wszystko, tożsamość źródła i wszystkie byty, które z niego pochodzą, pozwala osiągnąć doskonałość (np. filozofia Platona)

23. Heidegger do zbawienia

24. Hegla do świadomość jest absolutna i ewolucyjna

25. Chardin ewolucjonizm rozszerzył do socjalizacji i integracji

I cz.

1. jak można określić przedmiot filozofii?

Jest to całość, porządek i początek

2. Jakie podstawowe problemy filozofii są ujęte w trójkącie Platońskim?

Prawdę, Dobro i Piękno. Filozofia bytu, ducha i problemu.

3. Ontologia (metafizyka) stara się odpowiadać na pytania o to, z czego składa się wszechświat i na jakich zasadach funkcjonuje w sensie jak najbardziej ogólnym

4. Zagadnienie jedności i wielości filozofii przed sokratycznej.

Jedność to cecha lub zespół cech danego bytu takich jak jego wewnętrzna niesprzeczność, niepodzielność, zwartość, koherencja. Zasada wyższości jedności nad wielością: żadna wielość nie może istnieć bez jakiejś jedności stojącej u jej podstaw.

5. Zasady dialektyki Heraklita.

Świat składa się z samych przeciwieństw

6. Zasada Parmenidesa.

Zasada tożsamości i niesprzeczności

7. Jakie są główne problemy metafizyki Arystotelesa?

*zagadnienie istnienia i natury Pana Boga

*istnienie świata zewnętrznego

*uzasadnienie przyrody w oparciu o jej strukturę

*byt jako byt

8. Jakie transcendentalia przysługują bytowi?

*transcendentalia relatywne: odrębność, dobro, prawda

*transcendentalia absolutne: rzecz i jedność

9. Czego dotyczy teoria ewolucji?

Ewolucja to przechodzenie do form bardziej złożonych lub doskonalszych. Ewolucja opiera się na zasadach:

*wszystkie gatunki przekształciły się w epokach geologicznych

*powstały inne odgałęzienia

*rozwój od prostych form do złożonych

*człowiek wywodzi się od zwierzęcego przodka

*istoty żyjące wywodzą się z przyrody nieożywionej

*zjawiska psychiczne rozwijały się razem z narządami zmysłowymi i nerwami

10. Czego dotyczył dualizm Kartezjusza?

Istnieją zarówno substancje duchowe, jak i substancje cielesne do siebie nawzajem niesprowadzalne.

11. Na czym polega aprioryczność warunków doświadczania i rozumowania?

Nie należy opierać się na doświadczeniu, lecz polegać na czystej teorii, rozumowanie takie może być syntetyczne – rozszerzające nasza wiedzę.

12. Z jakich elementów składa się byt w koncepcji Kanta?

Byt składa się z fizycznych elementów prostych, pozostających w specjalnej więzi z nośnikami siły żywej.

13. Kto jest autorem stwierdzenia, że rodzimy się „tabula rasa”?

Wspomina już o tym Arystoteles. Jon Lock jedynie rozpowszechnił to stwierdzenie.

14. Co jest przedmiotem refleksji egzystencjalistów?

Sens ludzkiego istnienia.

15. Scharakteryzuj główne zasady pozytywizmu.

Scjentyzm- rezygnacja z metafizyki, czyli kalkulacji myślowych oderwanych od rzeczywistości na rzecz wiedzy zdobywanej droga nauki

Ewolucjonizm- stopniowe przekształcanie się wszelkich form życia w coraz wyższe i doskonalsze

Utylitaryzm- propagujący przekonanie, że każdy człowiek powinien pracować w dostępnym mu zakresie i według swoich możliwości na korzyść społeczeństwa

16. Jakie są kosmologiczne dowody na istnienie Boga i kto jest ich autorem?

 Św. Tomasz z Akwinu jest twórcą 5-ciu kosmologicznych dowodów na istnienie Boga:

1.Z ISTNIENIA RUCHU wnosi, że istnieje pierwsza przyczyna ruchu,

2.Z NIESAMOISTNOŚCI ŚWIATA wnosi, że istnieje istota samoistna, będąca przyczyną świata.

3.Z PRZYPADKOWOŚCI RZECZY wnosi, że istnieje poza nimi istota konieczna,

4.Z FAKTU, ŻE ISTNIEJĄ ISTOTY RÓŻNEJ DOSKONAŁOŚCI wnosi, że istnieje istota najdoskonalsza,

5.Z POWSZECHNEJ CELOWOŚCI PRZYRODY wnosi, że istnieje istota najwyższa, rządząca przyrodą, a działająca celowo.

Św. Tomasz uznawał, iż na podstawie powyższych argumentów możemy dowieść, że PIERWSZĄ PRZYCZYNĄ JEST BÓG.

17. Kto sformułował tzw. „dowód ontologiczny” na istnienie Boga?

Św. Anzelm z Canterbury.

18. Do czego odnosi się pojęcie resentymentu w filozofii F. Nietzschego?

Nietzsche mówi, że to rodzaj duchowego samozatrucia zrodzonego z mariażu urazy i bezsilności, które sycą się zawiścią. Resentyment przekształca wartości, wywracając je na opak. Wsparta na resentymencie "moralność niewolników" - jak pisał Nietzsche - "z góry neguje wszystko, co jest poza nią, co jest inne, co nią nie jest - i na tej negacji polega jej twórczy czyn". Resentyment polega na odwróceniu - "przewrocie" - porządku wartości. Wartości wyższe zostają uznane za wartości niższe, a niższe za wyższe.

Resentyment polega na odwróceniu - "przewrocie" - porządku wartości, Litując się, traci się siłę, Nietzsche nie uwzględnia istotnej różnicy, jaka zachodzi między miłosierdziem, litością i współczuciem, pakując wszystko do jednego worka wartości "tonicznych , Współczucie jest jedną z odmian poznania innego człowieka, przede wszystkim poznania jego cierpień., Umrzeć w miłości i z miłości", Jedyna różnica, jaką zdołałem zauważyć między siostrą Faustyną a Mistrzem Eckhartem, polega na tym, że Mistrz Eckhart jako teolog wiąże przeżycia "dialogiczne" miłości z ich fundamentem, czyli z doświadczeniem dobra, natomiast siostra Faustyna do tej warstwy zagadnień już nie sięga, lecz najprościej w świecie zwierza się z tego, co bezpośrednio przeżywa. ,

1. Wymień dziedziny tworzące przedmiot filozofii.

Ontologia i metafizyka, epistemologia i gnoseologia, aksjologia, antropologia filozoficzna

2. Jak określił byt Demokryt?

Jako niezmienny i zbudowany z atomów – niepodzielnych, poruszających nie w przestrzeni najmniejszych drobin

3. Co oznacza alegoria jaskini w filozofii Platona?

Platon mówi o ludziach siedzących w jaskini, patrzących przed siebie, przykutych do swojego miejsca. Z tyłu- za nim płonie prawdziwy ogień- oni widzą jednak tylko poruszające się po świecie cienie- prawdziwej idei spostrzec nie mogą. Alegoria ta symbolizuje naszą sytuację na świecie, znikomość wiedzy ludzkiej,ograniczoność perspektyw poznania także wskazuje na ciało będące alegorią więzienia.

4. Kto wyznaczył dla myśli europejskiej matematykę jako model „wiedzy pewnej”?

Platon

5. Jaka wartość była nadrzędną w świecie idei Platona?

Dobro

6. Co wyjaśnia teoria hylemorfizmu Arystotelesa?

Mówi o tym iż substancja zbudowana jest z materii i formy

7. Czym zajmowała się metafizyka Arystotelesa?

Poszukiwała przyczyny pierwszej i pierwszego ruchu

(metafizyka Arystotelesa polegała na przeświadczeniu, że wszystko co istnieje ma charakter jednostkowy)

8. Jakie są kosmologiczne dowody na istnienie Boga według Arystotelesa?

Bóg jest wieczny i niezmienny, jest poruszycielem i przyczynodawcą

Znany nam świat jest jedynym Bóg jako pierwsza przyczyna Jeżeli istnieje świat to musi istniec i absolut – twórca - Bóg

9. Co oznacza pojęcie „creatio ex nihilo”?

z fil. Św. Augustyna – stworzenie z nicości – Bóg stworzył świat z nicości w jednym akcie twórczym, przedtem nie było nic

10. Na czym polega „dowód ontologiczny” Św. Anzelma z Cantenbury?

Bóg jest bytem doskonałym skoro byt jest doskonały to jest pełnią skoro jest pełnią to posiada także atrybut istnienia byt doskonały istnieje Bóg istnieje

11. Syntezą czego była koncepcja filozoficzna Św. Tomasza z Akwinu?

Wiary i nauki

12. Co wypracowały uniwersytety powstałe w średniowieczu?

Metodę scholastyczną – dedukcyjno-aksjomatyczna metodę logicznego wynikania, minimum słów maksimum treści

13. Wymień 2 paradygmaty nowożytnej nauki.

Metoda i świadomość ?

14. Na czym opierała się metoda Kartezjusza?

Na zasadzie zwątpienia i twierdzeniu o pewności.

Należy zwątpić we wszystko, nawet że człowiek myśli, wtedy uświadamiamy sobie że pomyśleliśmy o tym, zatem człowiek musi jednak myśleć – stąd jesteśmy pewni że człowiek myśli

15. Empiryzm nowożytny nawiązywał do:

doświadczenia jako źródła wiedz

16. co to jest racjonalizm genetyczny ?

Inaczej natywizm, stanowisko w sporze o źródła poznania, według którego istnieją idee wrodzone; przeciwieństwo empiryzmu genetycznego

17. Co było przedmiotem badań w filozofii Kanta?

Zagadnienia teorii poznania (racjonalizm genetyczny wrodzony)

18. Na czym polegał „przewrót kopernikański” Kanta?

Podmiot kreuje przedmiot

Na stwierdzeniu, że poznanie jest zależne od nas, że jest nieobiektywne

Poznanie prowadzące do prawdy

19. Jakie dwa rodzaje bytów tworzą rzeczywistość w poglądach Kanta?

umysłowy i pozorny

20. Świadomość w filozofii Hegla miała charakter:

absolutny, ewolucyjny (dialektyczny)

21. T. dc Chardin rozszerza teorię ewolucji o wymiar

socjalizacji i integracji (świadomości)