Kontrola społeczna
Kontrola społeczna - jako zamierzone panowanie społeczeństwa nad jednostką w odróżnieniu od niezamierzonego społecznego wpływu na jednostkę.
Zwyczajów- kierują bezwiednie postępowaniem jednostki
System normatywny -skłania jednostkę(przymusza) do zachowania zgodnego z nakazem lub zakazem wyrażonym w normie, poprzez którą społeczeństwo chciałoby nałożyć wzór na zachowania wszystkich uczestników życia zbiorowego.
norma społeczna to raczej standard moralny odwołujący się do społecznego osądu
Aby spełniać rolę skutecznej kontroli zachowań jednostki, normy muszą zostać przez nią zinternalizowane, tzn. włączone w ramy własnej osobowości
Plan wtłaczania normy społecznej
-norma musi być powszechnie akceptowalna
-norma eliminuje jednostki które się nie podporządkowują jej
-norma która nie jest zaakceptowana przez społeczeństwo tworzy nową normę wzór postępowania
normy obyczajowe dyktować jednostce sposób postępowania w określonych sytuacjach
Pewne normy zasadnicze będą polecane przez wszystkie systemy społeczeństwa
podstawowym celem społecznej kontroli jest jedność i zwartość społeczeństwa poprzez zapewnienie integracji jednostki ze społeczeństwem i z tego powodu konflikty norm stanowią zagrożenie dla kontroli
Konflikt norm sprzeczność między dwiema różnymi normami obowiązującymi na innych warstwach człowieka
Dążeniem społeczeństwa jest do wewnętrznej integracji norm gdzie normy stykają się ze sobą i chcą dojść do konsensusu
Sankcje
W toku rozwoju społeczeństwa wykształciły metody wymuszania na jednostce konformizmu, czyli zgodności działania z narzuconym wzorem społecznym nazywamy to oddziaływania na zachowanie jednostki
2 rodzaje oddziaływań na jednostki
Bezpośrednie metody opierają się na wpływie osobistym i funkcjonują w najbliższym otoczeniu jednostki. Wszystkie te osoby wpajają człowiekowi pewne zasady społeczne; są one nosicielami przekonań społeczeństwa jako całości.
Oddziaływania pośrednie są dokonywane przez jakieś odległe ośrodki, przeważnie zdepersonalizowane. Wpływ struktury pola na cechy jednostki można zaobserwować wówczas, gdy jej zachowań nie daje się wyjaśnić pod wpływem społeczności, do której należy. Mamy z nią do czynienia, kiedy nowe strefy działalności przecinają granice konkretnych grup
Sankcja-stosowana w wypadku osób uchylających się od norm
W społeczeństwie tradycyjnym wiele rzeczy dzieje się nie na skutek gratyfikacji czy przymusu, lecz wskutek rutyny i naśladownictwa.
Repertuar nagród i kar stosowanych w systemach społecznych i normatywnych jest rozległy:
karę może stanowić: napiętnowanie, klątwa, banicja, odmowa szacunku, obojętność, oziębłość, wyśmianie, strach, tortury, więzienie
nagrodą może być: pochwała, pochlebstwo, aprobata, nobilitacja, awans, zysk, premia, order
Znaczenie nagród i kar polega na stymulowaniu zachowań prospołecznych i wymuszaniu respektowania obowiązujących norm.
Jednak znaczenie to może się zmieniać w zależności od kontekstu społecznego. W zmienionych okolicznościach kara może zostać przekształcona w nagrodę i odwrotnie
Strach przed karą niszczy zdolność jednostki do działań spontanicznych i twórczych.
System wychowawczy oparty na karze nastawiony jest na bezpośrednie kształtowanie psychiki jednostki, nie pozostawiając miejsca na jej własne reakcje.
Jednostki uczestniczą w grze o gratyfikację, którą społeczeństwo umiejętnie podsyca poprzez pobudzanie pragnień
18