Etos - całokształt norm, zasad, wzorów, postaw i wartości uznawanych w danej zbiorowości oraz styl bycia, sposób życia przedstawicieli
Kodeks etyczny – zbiór sprecyzowanych wymogów moralnych szczególnie zaś tych, które zajmują ważne miejsce w danym zawodzie. Kodeksy tworzy się przez konkretyzację i uszczegółowienie norm etyki ogólnej funkcjonującej w danym społeczeństwie, dostosowuje je do specyfiki danego zawodu. Kodeks jest zakresowo węższy od etyki zawodowej. Funkcje kodeksów motywacyjna, integracyjna, profilaktyczno-wychowawcza

Główne kategorie etyczne
1. dobro moralne
2. zło moralne
3. Sumienie
4. normy moralne
5. czyny moralne
6. postępowanie moralne
7. oceny moralne
8. sankcje moralne
9. motywy moralne
10. wartości moralne
11. Egoizm
12. altruizm

Dobro moralne to co powszednie i historycznie uznane jest za słuszne, pożądane, godne naśladowania, godne polecenia, wartościowe moralnie. To najogólniej postępowanie, które zmierza do tego co jest korzystne bądź przyjazne dla innych osób albo też osiąganie przez człowieka bądź grupę celu godnego upowszechnienia.
Może to być:
- wiara w Boga
- pozazmysłowa miłość do bliźniego (np. Matka Teresa z Kalkuty )
- zaangażowanie w sprawy ludzkiej troski (np. ochrona środowiska naturalnego – Green Peace, prace misyjne lekarzy, duchownych, żołnierzy)
- każdy jednorazowy lub długotrwały akt sympatii
- krzewienie wartości budzących zrozumienie i poszanowanie jednostkowego oraz grupowego trudu Dobro w rozważaniach etycznych występuje w dwóch znaczeniach:
- szerszym jako określone czyny i ich motywację
- węższym jako dobro moralne czynów i postępowania moralnego
W dziejach rozpoznano siedem stanowisk różniących się pod względem wyboru najwyższego dobra:
- teocentryzm – Bóg i religia
- hedonizm – dobro jako przyjemność
- eudajmonizm – dobro jako szczęście- rygoryzm – przykład postępowania własnego jako źródło czynów odwzajemnionych przez innych (imperatyw E. Kanta)
- perfekcjonizm – sprawne, doskonałe postępowanie wzbogacające siebie (sokrateizm, stoicyzm)
- ewolucjonizm – przypisywanie genezy i rozwoju moralności (zasad, norm, wartości, itp.) prawom ewolucji
- utylitaryzm – poprzez korzyść własną do korzyści ogółu, poprzez przyjemność własną do przyjemności ogółu

Zło moralne – przeciwieństwo wobec dobra, to co powszechnie uznawane jest za niegodziwe, niekorzystne, złe, krzywdzące, itp.

Sumienie – dyspozycje człowieka do immanentnych i krytycznych ocen własnego postępowania rozpatrywanego z pozycji skutków działania. Źródło odpowiedzialności za indywidualne czyny człowieka. Sumienie to zdolność reagowania na dobro lub zło moralne, także w odniesieniu do wrogich ludziom czynów bliźnich.
Wpływ na sumienie mają:
- zakazy i nakazy określone przez zbiorowość, kształtowane w drodze internalizacji norm
- uczucia rodzą się z poczucia odpowiedzialności za własne postępowanie
- obawa przed transcendentalną karą; dla ateistów przekazane w wychowaniu poczucie wstydu lub strachu przed gniewem społeczności (prawo karne)
- wola spełniania ważnego obowiązku i oczekiwanie na płynące z tego zadowolenie

Normy moralne to podstawa wszelkich systemów społecznej kontroli. Norm moralna to zdanie kategoryczne lub hipotetyczne, bezwzględnie lub warunkowo występujące w postaci nakazu lub zakazu. Mają charakter uniwersalny, są często uświęcone w etykach religijnych np. w normach:
- nie zabijaj
- nie kradnij
- nie cudzołóż
- szanuj starszych
- nie zazdrość innym
- nie oszukuj (nie podawaj fałszu zamiast prawdy)
- bądź uczynnym
Normy moralne mogą posiadać różną hierarchię czynów adresatów i zwolenników. Mogą być też różnie interpretowane. Nie występują tez samodzielnie lecz zawsze jako uzupełnienie norm prawnych i obyczajowych.

Czyny moralne to akty dobrej woli, miłości, sympatii, współczucia, itp. Pozbawione jakiegokolwiek nacisku z zewnątrz lub wynikające z chęci przypodobania się. Inaczej są to działania nakierowane na drugiego człowieka i mające na celu jego dobro wypełniane bez przymusu.
Występują dwa rodzaje czynów moralnych ze względu na ich charakter:
1. Dobre
2. złe (ujmujące działania nakierowane na szkodę człowieka)
Występują tez dwa rodzaje czynów ze względu na czas ich trwania:
1. krótkotrwałe (jednorazowe akty, rzadko występują)
2. długotrwałe (ciągłe stany poszerzania pola przejawianego dla innych dobra)

Postępowanie moralne to zwykle przestrzeganie norm moralnych, obyczajów panujących w danej zbiorowości, adaptowanych wartości uznanych przez nią, wypełnianie nakazów obowiązku wedle panujących reguł z poczuciem pełnej odpowiedzialności za to, co się robi w życiu.

Oceny moralne to sądy przypisujące określonym czynom wartość lub odmawiające im pozytywnego znaczenia w ludzkim postępowaniu. W ich przekazie zawarta jest aprobata lub dezaprobata dla działania weryfikowanego przez jednostkę lub grupę.
Niektóre przykłady terminologicznych ocen moralnych w opiniach:
- dobry/niedobry
- ludzki/nieludzki
- godny/niegodny
- słowny/niesłowny
- odpowiedzialny/nieodpowiedzialny
- sprawiedliwy/niesprawiedliwy
Dotyczą one w ogólnym kontekście opinii na temat dobra lub zła moralnego, służąco weryfikacji a na tej podstawie klasyfikacji jednostek i przeróżnych grup.

Sankcje moralne to określony sposób reagowania grupy na przekroczenia określonych norm moralnych i zasad postępowania.
Formy sankcji:
1. stymulujące lub bariery określonego działania
2. Nagrody
3. Kary
Inny podział wyróżnia sankcje realne i wyobrażone.

Egoizm - nie uznaje za konieczne ignorowanie potrzeb innych, ani nie wymaga, by jednostka nie brała pod uwagę dobra innych. Pozwala na oba, tak długo jak wybór ten skutecznie zaspokaja jej interes. Wielu uznaje takie spojrzenie za nie do przyjęcia, a jego obrońcy zazwyczaj redefinują pojęcie "własnego dobra", aby zawrzeć w nim dobro innych. Można dowodzić, że ranienie lub manipulowanie innymi jest tym, co jest w najlepszym interesie jednostki, ale z drugiej strony niektórzy twierdzą, że pomaganie innym jest czasami najlepszym sposobem aby pomóc sobie, albo że pozwalanie innym na wolność przynosi efekty leżące w interesie jednostki.

Altruizm (łac. alter – inny, drugi) – zachowanie, którego przejawem jest działanie na korzyść innych. Według J. Poleszczuka polega ono na dobrowolnym ponoszeniu pewnych kosztów przez jednostkę na rzecz innej jednostki lub grupy, przeciwstawne zachowaniu egoistycznemu^[1]. Zachowania altruistyczne mogą występować zarówno wśród ludzi, jak i w obrębie innych gatunków biologicznych. Jest to podstawowe pojęcie socjobiologii. Pszczoły opiekujące się własnymi siostrami, czyli potomstwem spokrewnionej z nimi królowej. Te zachowania altruistyczne tłumaczone są jako działania na korzyść reprodukcji tej samej puli genów jakie ma potomstwo i opiekujące się nim osobniki. W odniesieniu do beneficjentów zachowania altruistycznego i jednostek zachowujących się altruistyczne (biorców i dawców), występują dwie sytuacje:

• w sytuacji górki zachowanie altruistyczne polega na pomaganiu jednostce, która dzięki temu znajdzie się w lepszej sytuacji, niż jednostka pomagająca

• w sytuacji dołka zachowanie altruistyczne polega na pomaganiu jednostkom, które znalazły się w gorszej sytuacji niż jednostka pomagająca.

W obrębie populacji czy społeczeństwa jednostki znajdują się względem siebie w sytuacji "relatywnej górki" czy "relatywnego dołka" i mogą podejmować działania o charakterze altruizmu lub zachowywać się egoistycznie. jednostki mogą przyjmować różne strategie działania w odniesieniu do altruizmu: nigdy nie pomagaj (skrajny egoizm), zawsze pomagaj (skrajny altruizm), pomagaj z prawdopodobieństwem p (altruizm warunkowy). Altruizm, w którym jednostki poświęcają się dla innych bez możliwości uzyskania gratyfikacji, nazywany jest altruizmem twardym, gdzie jest to jedno z typowych zachowań zwierzęcych zwiększających łączną wartość przystosowawczą w obrębie gatunku i/lub populacji. Takie zachowanie zwiększa szanse na reprodukcję tej samej puli genów.

Wartości moralne kształtują charaktery. Istnieją w społeczeństwie różne ich rodzaje – występuje tu moralność „własna”, czyli taka, która jest uznawana za właściwą tylko przez jej praktykanta oraz etyka, czyli nauka, wzorce zachowań dyktowane i tolerowane przez całe społeczeństwo. Często moralność własna i etyka nie współgrają ze sobą i w ten sposób powstaje „przestępstwo” lub jak kto woli „wypaczenie wartości”.