| Kontynent | Państwo | Jednostki osadnicze uznawane za miasta |
|---|---|---|
| Afryka | Egipt | Kair, gubernatorstwa i ich stolice, stolice dystryktów, jednostki posiadające funkcje administracyjne |
| Etiopia | 2000 i więcej mieszkańców | |
| RPA | środki z jakakolwiek jednostką władzy | |
| Tanzania | jednostki pełniące funkcje miejskie (wydzielono 18 ) | |
| Gwinea Równikowa | ośrodki prowincji i te w których jest ponad 300 domów | |
| Ameryka Łacińska i Karaiby | Kuba | ponad 2000 mieszkańców |
| Meksyk | ponad 2500 mieszkańców | |
| Panama | ponad 1500 mieszkańców i odznaczanie się typowo miejskimi cechami | |
| Haiti | siedziby władz administracyjnych | |
| Peru | 100 albo więcej domów mieszkalnych | |
| Chile | typowo miejskie cechy (społeczeństwo o charakterze miejskim i typowo miejskie usługi). | |
| Ameryka Północna | USA | ponad 2500 mieszkańców i gęstość zaludnienia ponad 1000 osób/mila2 |
| Kanada | ponad 1000 mieszkańców i gęstość zaludnienia ponad 400 osób/km2 | |
| Azja | Chiny | jednostki oficjalnie wyznaczone przez rolę państwa |
| Iran | ośrodek z jakąkolwiek władzą miejską | |
| Japonia | ponad 50 000 mieszkańców , ponad 60 % domów musi być zgromadzonych w głównym obszarze zabudowy, ponad 60 % ludności musi zajmować się miejskimi rodzajami działalności. | |
| Malezja | urzędowo ustanowione ośrodki , ponad 10000 ludzkości | |
| Pakistan | ośrodki z władzami miejskimi, komitetami miasta lub kwaterą wojskową | |
| Wietnam | ośrodki, które zawierają miejskie dzielnice i miejskie rejony | |
| Europa | Albania | jednostki, które liczą ponad 400 mieszkańców |
| Austria | jednostka administracyjna, która liczy więcej niż 5000 mieszkańców | |
| Francja | okręgi administracyjne liczące ponad 2000 mieszkańców, którzy żyją w sąsiednich domach, położonych maksymalnie 200 m od siebie, a także okręgi administracyjne w których większa część ludności jest częścią skupiska należącego do kilku okręgów administracyjnych | |
| Islandia | każdy ośrodek , który liczy ponad 200 mieszkańców | |
| Norwegia | ||
| Szwajcaria | okręgi administracyjne liczące ponad 10 000 mieszkańców wliczając przedmieścia | |
| Węgry | Budapeszt i inne prawnie wyznaczone miasta | |
| Portugalia | ponad 10 000 mieszkańców | |
| Rosja | jednostki rządowo wyznaczone zwykle według kryterium liczby mieszkańców i przewagi ludności rolniczej albo liczby osób i ich rodzin utrzymujących się z działalności pozarolniczej. |
Początek koncentracji w miastach miał miejsce w wieku XIX. Ludność masowo napływała ze wsi do miast ze względu na industrializację i rozwój przemysłu.
W 1800 roku w miastach mieszkało zaledwie 2,5 % ludności, w 1975 roku współczynnik urbanizacji na świecie wyniósł 37,9 % . W roku 2000 miał wartość 47,2 %, a w 2006 roku przekroczył 50 %. Prognozuje się , że w roku 2030 w miastach będzie mieszkało 60,2 % ludności.
Współcześnie w krajach rozwiniętych współczynnik urbanizacji wynosi 75 %, a w krajach rozwijających się – 41 %. Według prognoz w roku 2030 w krajach rozwiniętych wyniesie on 82,6 % , a w krajach rozwijających się 54 %.
Cztery wzorce koncentracji ludności w miastach:
wzorzec zachodnio- europejski (rozwój miast spowodowany rewolucją przemysłową , trwał nieustannie do połowy XX wieku , od tego momentu wyraźnie słabnie tendencja wzrostowa, współczynnik urbanizacji wynosi ponad 80 %, współcześnie w miastach zachodnich obserwuje się przepływy ludności z miast do miast , a nawet z miast na wieś.)
wzorzec środkowo-wschodnio europejski (od II połowy XX wieku odnotowuje się gwałtowną koncentrację ludności co jest związane z rozwojem przemysłu i budową miast w krajach bloku postkomunistycznego. Współcześnie następuje zahamowanie zjawiska migracji, a co za tym idzie wzrostu ludności miejskiej.
wzorzec krajów rozwijających się i słabo rozwiniętych (od II połowy XX wieku mamy do czynienia z nieprzeciętną dynamiką wzrostu ludności w miastach)
wzorzec północno-amerykańsko australijski ( na przełomie XIX i XX wieku do USA wyemigrowało 50 mln europejczyków, urbanizacja rozpoczęła się nieco później niż w Europie, w II połowie XX wieku nastąpiło wyraźne spowolnienie tempa migracji ludności do miast)
| Współczynniki urbanizacji współcześnie |
|---|
| Ameryka Północna |
| Ameryka Łacińska |
| Australia i Oceania |
| Europa |
| Azja |
| Afryka |
W 2001 roku współczynnik urbanizacji na świecie wyniósł 47,7 %. Wzięto pod uwagę 214 państw (136 państw miało współczynnik wyższy od średniej światowej, 3 kraje –Rwanda, Bhutan, Burundi miały wskaźnik niższy niż 10 %). W 44 krajach współczynnik był większy niż 80 %).
Urbanizacja w krajach Ameryki Łacińskiej często jest tzw. urbanizacją pozorną (fałszywą)
Polizacja sieci osadniczej – zwiększenie się liczby miast
Depolizacja sieci osadniczej – zmniejszenie się liczby miast (w Polsce miała miejsce po zaborach)
Klasy miast według liczby ludności
CITY
miasteczko miasto duże miasto wielkie miasto miasto olbrzymie
0,1 1 10 30 ludność w mln
W Polsce za miasta małe uznaje się miasta poniżej 20 000 mieszkańców. W miastach średnich zamieszkuje od 20 000 do 100 000 mieszkańców, miasta duże liczą ponad 100 000 mieszkańców.
Nie zawsze polizacja wiąże się ze zwiększeniem liczby ludności miejskiej. Równolegle z procesem polizacji zachodzi zjawisko megapolizacji i makropolizacji, zbliżając się do gigapolizacji.
makropolizacja – dotyczy miast liczących minimum 1 mln mieszkańców
megapolizacja – dotyczy miast liczących minimum 10 mln mieszkańców
gigapolizacja – dotyczy miast liczących powyżej 20 mln mieszkańców
Liczba miast milionowych na świecie podwaja się co 25 lat. W 1950 roku istniało 50 miast, w 2002 już 441. Najwięcej miast milionowych znajduje się w Azji , Europie i Ameryce Północnej.