EKONOMIKA MIAST I REGIONÓW W8

EKONOMIKA MIAST I REGIONÓW WYKŁAD 17-06-2011

Koncepcje wzrostu i rozwoju.

Koncepcje wzrostu i rozwoju mają ścisły związek z naukami ekonomicznymi. Teorie wzrostu i rozwoju można podzielić na dwie grupy:

  1. praca jest mobilnym czynnikiem produkcji co prowadzi do wyrównywania się poziomu dochodów pomiędzy obszarami zurbanizowanymi i peryferyjnymi, ten model jest nazywany pasywną modernizacją terenów peryferyjnych

  2. ziemia jest czynnikiem nie mobilnym w efekcie czego wyrównują się regionalne różnice użyteczności krańcowej kapitału – ten model nazywa się modernizacją aktywnym terenów peryferyjnych.

  1. zakłada uzależnienie jej wykorzystania od warunków naturalnych

  2. dopuszcza tylko mobilność towarów a nie czynników produkcji

Najbardziej współczesne teorie rozwoju regionalnego akcentują nowe zjawiska które pojawiają się w gospodarce i rozwoju społecznym. Bierze się pod uwagę aspekty takie jak wiedza, innowacje, technologia, informacje, decentralizację i kulturę. Najistotniejsze dla współczesnej polityki regionalnej są teorie takie jak teoria polityk strukturalnych uczącego się regionu, elastycznej produkcji i specjalizacji oraz dystryktu przemysłowego.

Teoria polityk strukturalnych – dotyczy ingerencji rządów w politykę przemysłową , wskazuje na potrzeby wycofywania starych gałęzi przemysłu i wprowadzania nowych. W ramach tej teorii:

Teoria „uczącego” się regionu - polega na wzajemnym oddziaływaniu i współpracy tych podmiotów poprzez stwarzanie warunków sprzyjających rozwojowi wiedzy i innowacji. Polityka regionalna władz publicznych ma w tym pomagać , stymulować czynniki, które kształtują innowacyjność (powinna się rozwijać nauka i badania) . Region uczących się to taki region , dla którego głównym motorem rozwoju jest nieustanna innowacja i umiejętność adaptacji do zmieniających się uwarunkowań rynkowych. Z tym wiąże się pojęcie dystryktu przemysłowego . Jest to koncepcja koordynacji działalności i powstawania społecznego podziału pracy poprzez mechanizmy rynkowe i wzajemne powiązania wynikające z bliskości geograficznej.

Zarządzanie polityką regionalną powinno przypaść liderowi zmian czyli pojedyncze przedsiębiorstwo, stowarzyszenie zawodowe władza centralna i regionalna.

Sukces tzw. trzeciej Italii . Teorie które wywodzą się z teorii dystryktu i które są wzorowane na sukcesie Italii dotyczą małych przedsiębiorstw (elastyczna produkcja). Łatwo zmieniają produkcję i dostosowują się do oczekiwań klientów i nowinek technologicznych. Rozwój regionalny w oparciu małe i średnie przedsiębiorstwa,

Koncepcja lokalnych systemów produkcji i innowacji –dalsza ewolucja teorii dystryktów przemysłowych. Lokalne systemy produkcji i innowacji (LSP) , konfiguracja zgrupowanych w bliskiej przestrzeni przedsiębiorstw, które utrzymują relacje między sobą i między środowiskiem w którym działają. LSP to taki wspólny sposób życia , myślenia i produkcja właściwy danej społeczności .

Zbliżona do tej teorii jest teoria klastrów – grona. Klaster to geograficzne skupisko wzajemnie powiązanych firm , wyspecjalizowanych dostawców, jednostek świadczących usługi, firm działających w pokrewnych sektorach i związanych z nimi instytucji. Inaczej są to specyficzne formy przestrzennej organizacji sektorów przemysłu i usług. Najbardziej dojrzała forma organizacji produkcji i jednostki, które mają zdolność do generowania i utrzymywania przewagi konkurencyjnej. Klastry powstają we wszystkich sektorach gospodarki , a że są ważnymi świadczy fakt że w 380 klastrach w USA wytwarzało się całość produkcji. Klastry wysokiej technologii – dolina krzemowa. Klastry nisko technologiczne – oprawki do okularów we Włoszech.

Budowa klastra Łódzkiego miała opierać się na branżach klastrowych:

Oraz na filarach:

Zarządzanie rozwojem regionalnym

Jeżeli mówimy o zarządzaniu mamy na myśli regiony ekonomiczne, występują w krajach o różnych rejonach ekonomicznych i gospodarczych. Tam gdzie panuje gospodarka rynkowa panują systemy społeczno gospodarcze charakteryzują się tym, że:

Region staje się podmiotem gry konkurencyjnej . Mechanizm rynkowy wymusza ciągłe podnoszenie konkurencyjności we wszystkich przekrojach w tym również w przekroju przestrzennym. Konkurencyjność regionów kształtuje się pod wpływem wzajemnych relacji między podmiotami gospodarki regionalnej. Proces rozwoju regionu jest uwarunkowany prawidłowościami uniwersalnymi i specyficznymi . Do tych specyficznych należy zaliczyć miejsce i rolę regionu jako podsystemu w systemie wyższego rzędu czyli w gospodarce krajowej. Nie można porównywać regionu do pojedynczego przedsiębiorstwa. Przedsiębiorstwo dąży do maksymalizacji zysku , nie może sobie na to pozwolić gospodarka regionu. Rozwój regionalny nie zalicza się ani do mikro ani do makro ekonomii ale można ją utożsamiać z mezoekonomią. Biorąc pod uwagę poziom i tempo rozwoju dzielimy regiony na regiony zacofane i słabo rozwinięte, oraz na regiony średnio i wysoko rozwinięte. Miernikiem pozwalającym na ich rozróżnienie mógłby być dochód brutto w przeliczeniu na jednego mieszkańca. Poprzez prześledzenie czasu zmian gospodarczych wyróżnia się regiony o niskim tempie rozwoju (regiony problemowe) oraz regiony o średnim i szybkim tempie rozwoju , które określa się jako bieguny wzrostu albo lokomotywy. Miernikiem który w tym przypadku pozwala na wydzielenie grup jest tempo wzrostu produktu regionalnego brutto.

Zarządzanie rozwojem regionalnym

Zarządzanie tradycyjnie się kojarzy z sektorem prywatnym . Zarządzanie, rządzenie , administrowanie są wyrazami bliskoznacznymi ale nie są to synonimy. Zarządzanie publiczne – rzadko w Polsce posługujemy się tym pojęciem. Najczęściej uważa się że sektor publiczny obejmuje wszystkie jednostki państwowe i samorządu terytorialnego. Do tych jednostek państwowych należą: organy i urzędy administracji rządowej , jednostki obrony narodowej, policja i służby bezpieczeństwa. Organizacje i instytucje rządowe świadczące usługi publiczne , przedsiębiorstwa państwowe.

Do jednostek samorządowych należą:

Zarządzanie publiczne w regionie jest realizowane na trzech poziomach:

  1. poziom lokalny - podmiotem jest samorząd gminny i powiatowy

  2. poziom regionalny (wojewódzki) – podmiotem zarządzania jest samorząd wojewódzki

  3. poziom ogólnopaństwowy – podmiotem zarządzania jest rząd

Konstytucja , która zakłada decentralizację doprowadza do tego, że zarządzanie regionalne spada na urzędy gminne i wojewódzkie.

Samorządy posiadają osobowość zarówno publiczno prawną jak i cywilno prawną. Są właścicielami mienia samorządowego , którym samodzielnie zarządzają (a nie tylko administrują). Samorząd terytorialny jest bardzo ważnym podmiotem zarządzania , ale nie jedynym. Jego instytucja jest jednym z najważniejszych elementów ustroju politycznego państwa. Ustrój polityczny państwa decyduje o podziale władzy publicznej pomiędzy różne szczeble podziału terytorialno administracyjnego.

W Unii Europejskiej pogląd, że władze lokalne i regionalne mogą realizować zadania należące do władzy centralnej. Występuje zjawisko decentralizacji władzy państwowej i decentralizacji zarządzania i rozwojem jednostek terytorialnych.

Wyróżnia się cztery podstawowe typy państw:


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
ekonomika pytania, Ekonomika miast i regionów
Ekonomika- sciaga do druku, gospodarka przestrzenna, ekonomika miast i regionów
EKONOMIKA MIAST I REGIONÓW cwiczenia 3
ekonomika-pytania[1], Studia - Gospodarka Przestrzenna, Licencjat, Ekonomika Miast i Regionów
5 Ekonomika miast i regionow
ściąga ekonomika miast i regionów, Zarządzanie Tutystyką Notatki Różne
Ekonomika Miast i Regionów
ekonomika pytania sprzed 2 lat, Ekonomika miast i regionów
EKONOMIKA MIAST I REGIONOW pytania i odpowiedzi1.1, Ekonomia, Ekonomika miasta
Testy Ekonomika Miast i Regionów
Ekonomika miast i regionów2
EKONOMIKA MIAST I REGIONÓW wykl
ost ściąga, gospodarka przestrzenna, ekonomika miast i regionów
ekonomika sciaga, gospodarka przestrzenna, ekonomika miast i regionów
6 Ekonomika miast i regionow (2)
EMIR ściąga, gospodarka przestrzenna, ekonomika miast i regionów
EKONOMIKA MIAST I REGIONOW 1, Studia - Gospodarka Przestrzenna, Licencjat, Ekonomika Miast i Regionó
EKONOMIKA MIAST I REGIONÓW W7
EKONOMIKA MIAST I REGIONÓW W5

więcej podobnych podstron