RENESANS

1. Renesans (oświecenie) – świat: XIV – XVI wiek.

1. styl klasycyzujący, oparty na koncepcji piękna obiektywnego, cechuje się racjonalizmem, porządkiem, prostotą, równowagą z zachowaniem proporcji, dążeniem do rozumnego odtwarzania natury,

2. główne ośrodki: Florencja, Rzym, Wenecja, Niderlandy,

3. XIV w. – trecento (realizm, naturalizm, dynamika),

4. XV w. – quattrocento (renesans wczesny – idealizm, monumentalizm),

5. I połowa XVI w. – cinquecento (renesans późny – dynamika, odrealnienie).

1. Humanizm (nowa postawa filozofii) – „Jestem człowiekiem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce”.

2. Antropocentryzm – najważniejsza pojedyncza osobowość w całej swej okazałości.

3. Człowiek renesansowy – wszechstronny, wybitny, wyjątkowy, zajmujący się wszystkimi dziedzinami.

4. Architektura.

1. typy: sakralna (typ halowy, salowy) i świecka (pałace, ratusze),

2. forma: budowla centralna przykryta kopułą lub budowle podłużne,

3. monumentalizm,

4. klasyczne porządki architektoniczne,

5. sklepienia kolebkowe i płaskie stropy,

6. kasetony,

7. horyzontalizm,

8. półkolisty łuk – arkady, attyka, krużganki, portal, naczółki, loggia,

1. Architekci.

1. Filippo Brunelleschi – projekt pierwszej kopuły,

2. Leone Battista Alberti,

3. Andrea Palladin,

4. Donato Bramante – I wersja planu bazyliki św. Piotra,

5. Michał Anioł,

6. Bartolomeo Berrecci,

7. Bernardo Morando – Zamość,

8. Antoni von Ophergen – Gdańsk, Zbrojownia.

1. Malarstwo.

1. człowiek i natura wzorem (portret, autoportret, pejzaż, akty),

2. farby olejne,

3. perspektywa linearna, barwna, powietrzna,

4. obraz oparty na rysunku,

5. skrót perspektywiczny,

6. statyka, spokój, proporcjonalność,

7. kompozycja zamknięta,

8. malarski światłocień.

1. Malarze.

1. Sandro Botticelli,

2. Leonardo da Vinci,

3. Michał Anioł,

4. Rafael Santi,

5. Albrecht Oüren,

6. Tycjan,

7. Giorgione,

8. Jan von Eyck.

1. Rzeźba.

1. tematyka popiersia, akt męski, posąg konny (wzorowany na posągu Marka Aureliusza), rzeźba nagrobkowa,

2. cechy.

• realizm i naturalizm – wierne oddanie anatomii człowieka i indywidualnych cech,

• ruch, dynamika – postaci ożywione.

1. Rzeźbiarze.

1. Michał Anioł Buonarotti,

2. Donatello,

3. Andrea der Verrocchio,

MANIERYZM

1. Malarstwo i architektura.

1. malarze wyrzekali się naśladowania natury, rzeczywistych przedmiotów, imitując „manierę”, cudzy sposób,

2. niezrównoważony,

3. nieharmonijny,

4. często dramatyczny aż do brzydoty,

5. brak krajobrazu i iluzji głębi,

6. postacie były wydłużone,

7. postacie były przedstawione w gwałtownym, histerycznie niespokojnym, nieuzasadnionym poruszeniu,

8. kolorystyka subtelna, drażniące zestawienia kolorów,

9. dynamika,

10. złudzenia przestrzeni,

11. odejście od wzorców klasycznych,

12. deformacja ludzi i rzeczy,

13. naśladowanie fantastyki.

1. Przedstawiciele.

1. Tintoretto,

2. Agnolo Bronzino,

3. Jacopo Pontormo,

1. Główne ośrodki.

1. Włochy,

2. Francja,

3. Hiszpania.

BAROK

1. Kontrreformacja – ruch religijno – społeczny w XVI w., reakcja kościoła na reformację, myśl o reformach i podniesieniu prestiżu kościoła katolickiego, prześladowanie innowierców, inkwizycja.

2. Barok (1600 – 1750).

1. styl Ludwika XVI – Francja,

2. właściwy barok – Włochy, Hiszpania, Flandria,

3. wł. „barocco” – synonim dziwacznego; perła o nieregularnych kształtach,

4. przepych i bogactwo,

5. uduchowienie,

6. dynamika, ekspresja,

7. wytworność,

8. zmysłowość,

9. płynność linii.

1. Architektura.

1. bogate dekoracje i ornamenty,

2. nowe rozwiązania urbanistyczne: owalne, okrągłe i prostokątne place z monumentalnymi budowlami,

3. niskie kościoły,

4. typ halowy,

5. kaplice boczne,

6. kościoły typu salowego.

1. Architekci.

1. Francesco Borromini,

2. Giantorenzo Bernini.

1. Malarstwo iluzjonistyczne – udawanie, że obszar jest większy niż w rzeczywistości.