HISTORIA KOSMETYKI, DEZYNFEKCJA, SKÓRA, CERA, MASAŻ
HISTORIA KOSMETYKI
Historia słowa kosmetyka pochodzi z greckiego kosmeo – zdobić, upiększać.
Jest to nauka:
racjonalnego dbania o siebie, o ciało,
zapobiegania chorobom skóry,
usuwania defektów,
upiększania.
KOSMETOLOGIA jest to dział nauki, w którym wykorzystuje się najnowsze trendy. Możemy wyróżnić kosmetykę zapobiegawczą i zachowawczą.
STAROŻYTNOŚĆ – ERA LODOWCOWA
Pochodzą z niej szminki do malowania ciała i ust.
W miejscowości Uks w 1923r. odkryto grobowiec (kultura sumeryjska). Znajdowały się tam ozdoby i palety ze szminkami sprzed 3000 lat p.n.e. Na glinianej tabliczce pismem klinowym opisano przepisy medyczne i kosmetyczne. Znaleziono czaszkę kobiety, którą zrekonstruowano
i ubrano w klejnoty.
Starożytne ludy uprawiały:
cebulę,
czosnek,
rumianek,
koper,
nagietek,
szałwię.
Lubowali się w zapachach w postaci kadzideł, wonnych olejków do ciała:
olejki roślinne:
heban,
sandałowiec,
płatki kwiatów;
olejki zwierzęce:
ambra,
piżmo,
skóra węża,
skorupa żółwia,
mleko ludzkie;
owoce:
daktyle,
jabłka,
figi.
BABILON
Do mycia używano piasku rzecznego, a potem kremu z tłuszczu wielbłądziego, z tłuszczu dzika. Tłuszcze te były perfumowane płatkami róż.
EGIPT
Rozwinęła się sztuka upiększania zmarłych (tzw. neurokosmetyka).
Opisano na papirusie przepisy na wygładzanie skóry:
pumeks,
alabaster,
miód,
mleko ludzkie.
W grobowcach faraonów znaleziono:
palety ze szminkami,
pęsety,
ozdoby.
Makijaż:
kolory czarne lub zielone,
usta smarowano korzeniną,
policzki smarowano ochrą,
deodoranty: maści z mirry i płatków róż.
Tutenchamon – w latach 1924-25 odkryto nienaruszony grobowiec i znaleziono tam krem do twarzy.
Do mycia używano pasty z popiołu i gliny; usuwano ją oliwą z oliwek, olejem sezamowym, tłuszczem baranim lub gęsim, tłuszczem z ryb i hipopotama.
Na zmarszczki stosowano żółtka jaj.
Paznokcie lakierowano na czerwono i złoto.
Używano dużo pudru.
PERSOWIE
Zalecali:
miętę,
rumianek,
piżmo,
olejek roślinny.
HENNA – barwnik roślinny z krzewu lawsonii:
osuszony i sproszkowany,
barwi skórę, paznokcie, włosy (szatynki → rubin, blondynki → rudy).
Do farbowania włosów używano:
korę dębu,
łupinę orzecha włoskiego,
wyciągi z dębu.
BLISKI WSCHÓD
Koran zalecał częste kąpiele.
Barwiono henną dłonie, stopy, paznokcie.
Muzułmanie myli się w łaźniach.
U kobiet w łaźniach:
dbano o manicure, pedicure,
czesano je,
depilowano całe ciało,
robiono masaże i maseczki.
Do mycia używano sproszkowane nasiona mydelnicy i jojoby.
Mydło → łój zwierzęcy + oliwa z oliwek.
Rozwinęła się sztuka wydobywania zapachu z różnych roślin.
GRECJA
Słynęła z wielu lekarzy:
Hipokrates,
Kliniusz Starszy,
Galen → podzielił lekarstwa na różne formy:
pudry,
maści,
zasypki,
płyny;
→ wymyślił krem Ceroma – mieszanina wosku i oliwy (tłusty krem do masażu).
Rozwinął się masaż całego ciała.
CHINY
Przeważały:
ciemne włosy (warkocze, koki),
blada cera,
czerwone usta,
małe stopki.
Wynaleźli:
lakier do paznokci, do włosów,
tusz do rzęs,
lusterko.
Noszono protezy dentystyczne:
drewniane,
z kości słoniowej,
ze złota.
MEKSYK
Majowie:
jajowata głowa,
tatuaże na głowie → nakłuwano skórę i wprowadzono barwnik.
INDIE
Mnóstwo kolorów, złota.
Lakszona – kropka na czole.
ŚREDNIOWIECZE
Nie dbano o higienę, nie lubiano się myć (ewentualnie w łaźniach zbiorowych, gdzie nacierano się wódką).
FRANCJA – WERSAL – XIX w.
Przeważały:
biała twarz,
czerwone lub fioletowe usta.
Nie myto się, a na skaczące wszy używano złotych młoteczków, drapano się drapaczkami.
Popularne były plastry młodości i perfumy.
REWOLUCJA FRANCUSKA
Wszystko naturalne, zaczęto się myć.
ANGLIA XIX w.
Rozpoczęto produkcję mydła, a w Niemczech wody kolońskiej.
Pojawiły się kosmetyki syntetyczne (→ alergie).
Używano szminek i malowano paznokcie.
DEZYNFEKCJA
ŚRODKI ANTYSEPTYCZNE
Zapobiegają zakażeniom przez hamowanie wzrostu drobnoustrojów. Działają o wiele słabiej niż środki dezynfekcyjne, dlatego czasami możemy stosować je do wnętrza organizmu. Niektóre środki dezynfekcyjne w dużym rozcieńczeniu mają działanie antyseptyczne.
DEZYNFEKCJA
Odkażanie, niszczenie w środowisku zewnętrznym drobnoustrojów chorobotwórczych i ich form przetrwalnikowych, mające na celu zapobieganie zakażeniom.
ŚRODKI FIZYCZNE
spalanie;
wygotowanie w wodzie i 5% roztworze sody oczyszczonej przez 5-10 minut;
prasowanie – 200-300°C przez 5-15 sekund;
promienie UV – lampy RTG, promienie radu;
suche ciepłe powietrze:
sterylizator powietrzny kulkowy albo solny,
180°C przez 45 minut,
tylko metalowe przedmioty.
ŚRODKI CHEMICZNE
Warunkiem bakteriobójczego działania preparatów jest ich rozpuszczalność w wodzie, bo tylko w stanie roztworu mogą one przenikać do wnętrza komórki bakteryjnej drogą dyfuzji lub osmozy. Mechanizm działania tych preparatów zależy od ich charakteru:
alkohole – odbierają wodę komórkom bakteryjnym,
kwasy i zasady – ścinają białka komórkom bakteryjnym,
związki chlorowe i nadmanganian potasu – działają utleniająco na komórki bakteryjne;
KWAS BORNY - w roztworach od 0,5 do 3% jest to słaby środek antyseptyczny. Może być użyty do dezynfekcji i płukania błon śluzowych po hennie;
BORAX – ma słabe właściwości odkażające. Używany w roztworach do odkażania błon śluzowych;
KWAS SALICYLOWY – silne działanie bakteriobójcze, drażni tkanki. W roztworze od 0,1% używany do płukania błon śluzowych;
FENOL – środek odkażający lub antyseptyczny w zależności od stężenia. Nadaje się do odkażania większości przedmiotów, ale na skórę działa drażniąco;
LIZOL – mydło potasowe + krezol. W stężeniach 1-2% służy do odkażania rąk, w stężeniu 5% służy do odkażania narzędzi;
LIZOFORMINA – roztwór mydła potasowego z zawartością 1% aldehydu mrówkowego. Stosowany jest do odkażania przedmiotów, podłóg, skóry, solarium;
CHLOR – gaz łatwo rozpuszczalny w wodzie. Działa on odkażająco niszcząc bakterie i ich zarodniki;
MANUSAN – do dezynfekcji rąk;
ETAPROBEN – do dezynfekcji rąk;
ALDESAN – do dezynfekcji narzędzi. Ważny 14 dni od zaktywowania roztworu, które następuje poprzez wymieszanie soli z płynem na 15 minut przed użyciem roztworu;
SAN CLEAR MED – do dezynfekcji narzędzi;
JAVEL – do dezynfekcji narzędzi;
INCIDUR SPRAY – do dezynfekcji narzędzi i pomieszczeń;
AERODESIN 2000 (spray) – do dezynfekcji misek, małych powierzchni i narzędzi. Skład: propanol, etanol, aldehyd glutarowy;
AHD – do dezynfekcji rąk, skóry. Skład: etanol skażony, substancje nawilżająco-pielęgnujące, naturalne olejki eteryczne, woda;
SKINMAN – myje i dezynfekuje, nie wysusza skóry.
SKÓRA
Skóra jest aktywnym organem, który łączy ustrój człowieka z otaczającym nas światem poprzez liczne receptory nerwowe, a jednocześnie osłania narządy wewnętrzne przed niekorzystnym wpływem z zewnątrz.
Skóra bierze aktywny udział w:
przemianie materii,
regulacji temperatury,
regulacji gospodarki solnej,
procesach wydzielniczych,
procesach resorpcyjnych.
Barwa skóry zależy od:
grubości naskórka,
unaczynienia,
ilości barwnika (melaniny).
Na skórze występują zmarszczki mimiczne, związane ze skurczem i rozkurczem mięśni.
Waga skóry:
cała skóra waży 18-20 kg,
naskórek → 0,5 kg,
skóra właściwa → 3,5 kg,
reszta to tłuszcz.
Grubość skóry:
najcieńsza → pod oczami (0,5 mm),
najgrubsza → na piętach (3,5 mm).
Podział skóry (części skóry):
TKANKA PODSKÓRNA (hipoderma),
SKÓRA WŁAŚCIWA (derma),
NASKÓREK (epiderma).
NASKÓREK - EPIDERMA
Jest to granica między naszym organizmem a otaczającym nas światem.
Komórki naskórka położone są blisko skóry właściwej; żyją, a w miarę przesuwania się ku górze obumierają i ulegają zrogowaceniu.
Skóra jest organem aktywnym i doskonale zorganizowanym.
Ogólna budowa naskórka:
komórki + substancja międzykomórkowa,
brak:
naczyń krwionośnych,
naczyń limfatycznych,
gruczołów,
nerwów → jedynie zakończenia nerwowe odpowiedzialne za czucie bólu.
Warstwy naskórka ułożone są na BŁONIE PODSTAWNEJ.
Błona podstawna:
złożona struktura zbudowana z białek i proteoglikanów,
produkowana zarówno przez komórki naskórka, jak i tkankę łączną skóry właściwej,
skład:
blaszka jasna,
blaszka ciemna,
strefa pod blaszką ciemną.
WARSTWY NASKÓRKA
WARSTWA PODSTAWNA (ŻYWA, ROZRODCZA)
pierwsza warstwa na błonie podstawnej,
w niej tworzą się nowe komórki,
zbudowana jest z jednej warstwy wydłużonych komórek o silnie zasadochłonnych jądrach,
posiada:
MELANOCYTY (wytwarzanie melaniny),
KOMÓRKI MERKLA (komórki układu nerwowego),
następuje tu cały proces odnowy i ochrony naskórka,
komórki tej warstwy przesuwają się do warstwy kolczystej.
WARSTWA KOLCZYSTA
komórki tej warstwy również w młodym wieku mają zdolność mnożenia się,
najgrubsza warstwa,
między komórkami znajduje się substancja spajająca MUKOPOLISACHARYDOWOBIAŁKOWA, która cementuje komórki i dostarcza im pokarmu.
WARSTWA PODSTAWNA + WARSTWA KOLCZYSTA NASKÓREK ŻYWY
między tymi warstwami porozrzucane są KOMÓRKI LANGERHANSA – są one odpowiedzialne
za przekazywanie informacji alergicznej; są niszczone przez dużą ilość promieni UV.
WARSTWA ZIARNISTA
warstwa rogowaciejąca,
1-2 rzędy wrzecionowatych komórek o spłaszczonych jądrach, wypełnionych silnie zasadochłonnymi ZIARNAMI KERATOCHIALINY (związku białkowo-lipidowego),
ziarna keratochialiny zlewają się w jedną całość tworząc cieniutką błonkę → Bariera Reina,
BARIERA REINA:
nie stanowi ona warstwy naskórka, lecz granicę między:
leżącymi pod nią żywymi warstwami komórek bogatymi w płyn, który w ok. 80% składa się z wody,
a tymi nad nią – martwymi – o niewielkiej zawartości płynu (ok. 10%),
zapobiega utracie wody z wnętrza, a także nadmiernemu nasiąkaniu wody z zewnątrz,
woda może przenikać może przenikać do skóry tylko w postaci pary wodnej, gdyż bariera ta jest przepuszczalna tylko dla gazów,
przenikają przez nią:
witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (A, D, E, K) oraz witamina F, B5,
enzymy,
aminokwasy,
hormony płciowe,
fitohormony,
substancje bioaktywne,
glukoza,
substancje szkodliwe:
mocne kwasy i zasady,
sole niektórych metali ciężkich,
nikotyna,
ołów,
rtęć.
WARSTWA JASNA
występuje tylko tam, gdzie naskórek jest zgrubiały:
stopy,
łokcie,
kolana,
zbudowana jest z kilku poziomów spłaszczonych, zrogowaciałych komórek (zanikły prawie wszystkie jądra).
WARSTWA ROGOWA
spłaszczone, bezjądrzaste komórki,
białka keratynowe,
nieustanne złuszczanie się warstw powierzchniowych utrudnia wnikanie w głąb skóry szkodliwych mikroorganizmów, jak bakterie i grzyby. Tę funkcję ochronną wzmaga również silnie kwaśny odczyn powierzchni skóry → pH = 4,0 – 5,6,
proces rogowacenia trwa 26-28 dni; w końcowym stadium wytwarza się keratyna,
znajduję się tu CZYNNIK NMF – NATURALNY CZYNNIK NAWILŻAJĄCY:
znajduje się w warstwie rogowej naskórka,
jest odpowiedzialny za nawilżenie i pozbawienie szorstkości skóry,
kosmetyki z NMF można stosować w każdym wieku,
w warstwie rogowej naskórka znajduje się:
58% keratyny,
30% NMF,
11% lipidów chroniących NMF.
WARSTWA ZIARNISTA + W. JASNA + W. ROGOWA NASKÓREK ROGOWACIEJĄCY
SKÓRA WŁAŚCIWA - DERMA
W niej zachodzą najważniejsze reakcje dla skóry,
jej tkanka łączna zawiera FIBROBLASTY:
produkują one włókna:
kolagenowe,
sprężyste,
retikulinowe,
nadają skórze:
sprężystość,
elastyczność,
jędrność,
w skórze właściwej leżą:
wytwory naskórka (przydatki):
włosy,
paznokcie,
struktury naczyniowo – nerwowe.
WARSTWY SKÓRY WŁAŚCIWEJ
WARSTWA BRODAWKOWA
graniczy bezpośrednio z naskórkiem,
brodawki tej warstwy są bogato wyposażone we włosowate naczynia krwionośne oraz ciałka czuciowe.
WARSTWA SIATECZKOWA
obejmuje większą część skóry właściwej,
sąsiaduje z hipodermą,
znajdują się w niej:
gruczoły,
naczynia krwionośne i limfatyczne,
nerwy,
receptory,
włókna:
WŁÓKNA KOLAGENOWE – zbudowane przez kolagen (niejednorodne białko); 72% suchej masy skóry,
WŁÓKNA ELASTYNOWE (SPRĘŻYSTE) – zbudowane przez białko elastynę; oplatają włókna kolagenowe; 5% suchej masy skóry,
WŁÓKNA RETIKULINOWE (SREBRNOCHŁONNE) – zbudowane z białka retikuliny; ich ilość wzrasta w przewlekłych stanach zapalnych skóry.
SUBSTANCJA MIĘDZYKOMÓRKOWA
w młodej, zdrowej cerze ma konsystencją półpłynnego żelu,
spotykamy w niej:
związki glikoproteinowe:
mukopolisacharydy,
enzymy,
kwas hialuronowy.
GRUCZOŁY POTOWE – leżą głęboko w skórze właściwej, a ich ujścia znajdują się na powierzchni naskórka
EKRYNOWE
małe,
wydzielają jedynie wodnisty pot,
APOKRYNOWE
duże,
czynne od okresu dojrzewania,
oprócz potu wydzielają substancje zapachowe,
nie reagują na bodźce termiczne, jedynie na emocjonalne.
POT
wodnisty, rozcieńczony roztwór soli,
zawiera związki:
potasu,
wapnia,
magnezu,
żelaza,
amoniak,
mocznik,
kwas mlekowy,
węglowodany,
lipidy.
GRUCZOŁY ŁOJOWE
występują na całej powierzchni skóry (oprócz wewnętrznej strony dłoni, powierzchni stóp oraz między palcami),
leżą na granicy skóry właściwej i tkanki podskórnej,
ich ujścia są widoczne na powierzchni naskórka (związane najczęściej z mieszkami włosowymi),
wydzielają ŁÓJ:
kwasy tłuszczowe,
cholesterol i jego estry,
fosfolipidy,
glicerydy,
skwalem.
ZAKOŃCZENIA NERWOWE
CIAŁKA RUFFINIEGO – odpowiedzialne za ciepło,
CIAŁKA KRAUZEGO – odpowiedzialne za zimno,
CIAŁKA MEISSNERA – odpowiedzialne za dotyk,
CIAŁKA POLLINIEGO – odpowiedzialne za ucisk.
TKANKA PODSKÓRNA – HIPODERMA
położona najgłębiej,
bezpośrednio styka się z narządami wewnętrznymi,
pod nią znajdują się mięśnie mimiczne i szkieletowe,
zbudowana przede wszystkim z tkanki tłuszczowej i łącznej,
znajdują się w niej naczynia krwionośne i nerwy,
budują ją ZRAZIKI TŁUSZCZOWE:
ich wielkość i kształt waha się w zależności od płci i stanu odżywienia,
ogólna ich ilość jest stała od urodzin aż do śmierci,
funkcje:
ochronna przed urazami mechanicznymi, zimnem,
podporowa skóry,
współodpowiedzialność za jędrność skóry,
współdecydowanie o kształcie naszego ciała,
magazynująca:
wodę,
tłuszcze,
węglowodany,
minerały.
UNACZYNIENIE SKÓRY
bardzo obfite,
odpowiada warstwowej budowie skóry,
można wyróżnić GŁĘBOKI SPLOT TĘTNICZY umiejscowiony na granicy skóry właściwej i tkanki podskórnej.
UNERWIENIE SKÓRY
Skóra ma bardzo silnie rozbudowaną sieć nerwową. Występują w niej włókna pochodzące z układu nerwowo – rdzeniowego, które przeplatają się z włóknami układu autonomicznego.
ZABARWIENIE SKÓRY
Za barwę skóry odpowiedzialny jest barwnik MELANINA. Jest ona substancją złożoną, a jej podstawowym materiałem, z którego się tworzy jest aminokwas TYROZYNA. Komórki wytwarzające melaninę to MELANOCYTY, które znajdują się w warstwie podstawnej naskórka. Ilość melanocytów
u ludzi rasy białej i czarnej jest taka sama. U Murzynów melanina występuje w warstwie podstawnej, kolczystej i ziarnistej.
SKÓRA A PRZEMIANA MATERII
w skórze procesy metaboliczne mają bardzo duże znaczenie – zarówno jeśli chodzi o:
przemianę:
białek,
cukrów,
tłuszczy,
gospodarkę:
wodną,
elektrolitową,
witaminową,
woda znajduje się w przestrzeni między- i śródkomórkowej; 75% wody zgromadzone jest
w skórze i mięśniach (z czego 20% w samej skórze),
skóra wpływ na gospodarkę wodną przez dyfuzję wody poprzez naskórek i jest to proces ciągły.
ODDYCHANIE SKÓRY
Absorpcja tlenu przez skórę wynosi 1,5% całej absorpcji tlenu przez ustrój.
SKÓRA JAKO ORGAN OCHRONNY
Stanowi ona ochronę przed czynnikami szkodliwymi różnego rodzaju.
Ochrona:
przed urazami mechanicznymi:
przerost warstwy rogowej,
falisty układ brodawek,
włókna kolagenowe i elastynowe (chronią przed pęknięciem, ponieważ mają zdolność rozciągania),
obecność tkanki podskórnej osłabia działanie urazów mechanicznych;
przed czynnikami chemicznymi:
posiada płaszcz hydrolipidowy (zwany EMULSJĄ SKÓRY) → utworzony jest on z łoju i potu,
a także z niektórych elementów powstających w procesie keratynizacji,
kwaśny odczyn skóry – chroni ją przed szkodliwym działaniem bakterii chorobotwórczych,
naturalna flora bakteryjna:
składają się na nią różne ustroje,
np. gronkowce, beztlenowce;
przed czynnikami fizycznymi:
ochrona przed promieniowaniem UV (wytwarzanie melaniny) oraz zimnem i ciepłem (ochłodzenie się dzięki zwiększonemu wydzielaniu potu).
CERA
DIAGNOSTYKA CERY
Rozpoznanie choroby i stanu skóry na podstawie analizy stanu chorobowego przeprowadza się za pomocą dostępnych metod badawczych, tj.:
wywiad,
badanie fizykalne,
badanie dodatkowe,
badanie LAMPĄ WOODA:
jest to lampa wykorzystująca promieniowanie nadfioletowe do celów diagnostycznych,
dzięki filtrowi niklowo – kobaltowemu emituje promieniowanie UV o określonej długości fali, mającej właściwości wywołujące FLUORESCENCJĘ,
diagnozę przeprowadza się w zaciemnionym pomieszczeniu w niewielkiej odległości (ok. 20 cm) po dokładnym oczyszczeniu skóry → należy umyć skórę i odczekać 30 minut,
w zależności od rodzaju cery, jej defektów i schorzeń inny jest kolor fluorescencji:
niebiesko – fioletowy → skóra normalna,
słaby niebieski, bladofioletowy → skóra sucha,
ciemnofioletowy → skóra dobrze nawilżona,
białawy → skóra zrogowaciała lub gruba.
Istnieje wiele czynników pogarszających stan cery:
gorące napoje,
ostre potrawy,
ekstremalne temperatury,
alkohol,
papierosy,
stres,
drażniące kosmetyki,
tarcie,
gorące kąpiele.
RODZAJE CER
CERA NORMALNA
tylko u dzieci,
niewidoczne są na niej pory,
nie jest wcale lub jest minimalnie sucha,
brak wykwitów skórnych,
powinna być pielęgnowana tylko latem i zimą w sposób zabezpieczający.
CERA DOJRZAŁA NORMALNA
nie ma widocznych, poszerzonych porów,
nieznacznie sucha,
czasami występuje obrzęk powiek,
nie ma nadmiaru wydzieliny łojowej.
CERA TŁUSTA
widoczne poszerzone pory,
widoczne zaskórniki,
nadmierne wydzielanie łoju,
skóra się świeci,
skóra jest sprężysta,
nie wolno się opalać.
CERA BARDZO TŁUSTA
bardzo poszerzone pory,
zaskórniki na całej twarzy,
nadmierne wydzielanie łoju,
bardzo dużo wykwitów,
może przeistoczyć się w cerę trądzikową.
CERA TŁUSTA DOJRZAŁA
widoczne rozszerzone pory,
zaskórniki z utlenioną keratyną,
niewielka ilość wykwitów,
kolor szarobrudny skóry.
CERA TŁUSTA Z TRĄDZIKIEM
podobna do cery bardzo tłustej,
wykwity występują prawie ciągle,
obrzęknięta,
krosty pozostawiają drobne blizny,
przebarwienia (można zlikwidować → kwas + słońce = plama) lub odbarwienia (nie można ich zlikwidować).
CERA SUCHA Z TRĄDZIKIEM
rzadko występuje,
ciągle wyskakują wykwity,
sucha,
łuszczy się,
bardzo mało wydzieliny łojowej.
PODSTAWOWA CERA SUCHA
niewidoczne pory,
tendencja do łuszczenia się,
odwodniona,
cienka,
miejscami silnie przesuszona,
usta spiechrznięte.
CERA SUCHA DOJRZAŁA
niewidoczne pory,
czerwieni się,
łuszczenie,
popękane usta,
wrażliwa na czynniki atmosferyczne.
CERA BARDZO SUCHA
ciągłe uczucie suchości,
zawsze nadwrażliwa,
ciągłe łuszczenie.
STARZEJĄCA SIĘ CERA SUCHA
niewidoczne pory,
cienka,
sucha,
łuszczy się,
mogą być rozszerzone naczyńka,
skłonna do podrażnień.
CERA MIESZANA
sucha – policzki
tłusta – pasmo T: czoło, nos, broda.
CERA WRAŻLIWA
podatna na alergie,
przetłuszczająca się,
reaguje bardzo silnie na emocje i preparaty kosmetyczne,
nadmierne przesuszanie się,
obrzęk oczu,
spękane usta.
CERA WRAŻLIWA, SUCHA, PODATNA NA ALERGIE
reaguje na emocje i kosmetyki,
wykwity,
przesuszenie,
zaczerwienienie,
podrażnienia,
spiechrznięte wargi,
obrzęk oczu,
wysypka,
uczucie przesuszenia i ściągnięcia.
CERA Z ROZSZERZONYMI NACZYŃKAMI
ROZSZERZONE NACZYŃKA – to zmiany patologiczne w układzie naczyniowym skóry. Są to trwałe rozszerzenia naczyń włosowatych. Dzielą się na:
pierwotne (samoistne) – związane z zespołami wrodzonymi,
wtórne – wynik działania czynników zewnętrznych (wiatr, słońce, mróz, leczenie sterydami).
Może przerodzić się w cerę trądzikową.
CERA Z TRĄDZIKIEM RÓŻOWATYM
TRĄDZIK RÓŻOWATY RUMIENIOWY
występują zmiany rumieniowe z przemijającym, większym lub mniejszym, zaczerwienieniem;
TRĄDZIK RÓŻOWATY GRUDKOWO – KROSTKOWY
oprócz rumienia i grudek pojawiają się krostki;
TRĄDZIK RÓŻOWATY GRUDKOWY
powstają grudki,
mogą powstawać TELEANGIEKTAZJE – są to rozszerzone naczynia włosowate, widoczne jako obszary prześwitujących delikatnych czerwonych siateczek naczyniowych.
CERA Z TRĄDZIKIEM POSPOLITYM (Acne vulgaris)
częste schorzenie dermatologiczne,
dotyczy głównie młodzieży w okresie dojrzewania,
czasem wygasa samoistnie, czasem nawet bez leczenia,
u niektórych ludzi przeciąga się dłużej, do 30-40 roku życia,
czynniki usposabiające:
dysregulacja hormonalna:
pojawia się w okresie dojrzewania, w zaburzeniach miesiączkowania,
odgrywa główną rolę w powstawaniu trądziku;
leczenie zewnętrzne (po tych antybiotykach do roku nie można zachodzić w ciążę):
roztwory zawierające antybiotyki (np. tetracyklina),
doustnie: witamina PP, C, B2, kwas witaminy A.
CERA ATOPOWA – atopowe zapalenie skóry (AZS)
przewlekła i nawrotowa choroba,
typowa lokalizacja zmian:
zgięcia kolanowe, łokciowe,
twarz, szyja,
charakteryzuje się zmianami wypryskowymi,
na powierzchni skóry jest silny świąd i suchość,
należy unikać nadmiernego pocenia się i stresu.
CERA Z ŁOJOTOKOWYM ZAPALENIEM SKÓRY
wyprysk łojotokowy,
zmiany wypryskowe powstają na podłożu łojotokowym,
charakter zmian: łojotokowo – złuszczająco – wysiękowy,
zlokalizowane na owłosionej skórze głowy, w okolicach łojotokowych, na twarzy, czole, brwiach,
leczenie:
leki odczulające,
kortykosteroidy,
leki przeciwdrożdżakowe,
szampony lecznicze (np. Nizoral),
pirogronian cynku.
MASAŻ
HISTORIA MASAŻU
Masaż – z fr. massage. Pierwsze wzmianki pochodzą z hinduskiej księgi Vedas (1800 lat p.n.e.). Rozwinął się w Grecji, swoje apogeum osiągnął w Rzymie, tam powstał masaż erotyczny.
W średniowieczu został zakazany. Masaż wrócił do Europy w XVI w. za sprawą francuskiego lekarza Ambrożego Pare, który odkrył, że głaskanie miejsc pooperacyjnych zmniejsza obrzęk, zwiększa masę mięśniową i poprawia obraz skóry. W okresie międzywojnia prof. Jan Zaorski otworzył pierwszą szkołę masażu na terenie Polski. Masaż powrócił na stałe pod koniec lat 80. / na początku lat 90.
DEFINICJA MASAŻU
Masaż – zespół ruchów wywierających ucisk na tkanki, polega na wykonywaniu przez masażystę określonych ruchów w określonym tempie z określoną siłą, zgodnie z przebiegiem mięśni, naczyń krwionośnych i limfatycznych od ich obwodu do serca, rytmicznie, bez naciągania skóry, nieuzbrojoną ręką masażysty.
RUCHY MASAŻU
głaskanie
rozcieranie
ugniatanie
oklepywanie
wibracja
GŁASKANIE
Najłagodniejszy ruch masażu, wykonywany największą powierzchnią dłoni.
Ułatwia krążenie krwi i limfy,
powoduje opróżnienie powierzchownych i głębiej położonych naczyń żylnych i chłonnych,
lepszy dopływ krwi tętniczej do masowanego odcinka,
lepsze odżywienie tkanek,
działa na zakończenie nerwów czuciowych – w zależności od stosowanego bodźca pobudza lub obniża ich pobudliwość.
ROZCIERANIE
Ruch kolisty, półkolisty,
łączy się w łańcuszek,
powoduje rozdrobnienie cząstek przemiany materii, np. kw. mlekowego,
ma szczególne znaczenie przy rozmiękczaniu blizn, przy przywracaniu pierwotnego stanu tkankom,
ruch ten wykonywany jest w głąb tkanek.
UGNIATANIE
Ruch bardziej wnikliwy niż głaskanie i rozcieranie,
podczas tego ruchu rozdrobnione produkty przemiany materii przesuwane są w kierunku serca i naczyń żylnych,
naczynia żylne są opróżniane, przez co zwiększa się przepływ krwi tętniczej,
ruch ten stosujemy w celu intensywnego pobudzenia mięśni, powoduje on lepsze odżywienie skóry i mięśni.
OKLEPYWANIE
Polega na wykonaniu szybkich, krótkich, z bliskiej odległości uderzeń,
powoduje znaczne przekrwienie tkanek,
tkanka mięśniowa zostaje pobudzona do skurczu, co w efekcie wzmacnia siłę mięśni,
ruch ten działa również na układ nerwowy.
WIBRACJA
Najtrudniejszy ruch masażu,
działa na układ nerwowy, mięśniowy i na skórę,
jest to ruch, który pobudza,
najczęściej stosowany przy skórach starczych.
PREPARATY WSPOMAGAJĄCE MASAŻ:
preparaty tłuste (np. oliwka lub krem do masażu z chlorofilem lub arniką),
preparat hydrofilny – krem lub żel nawilżający z wodą lub wapozonem,
preparat aromaterapeutyczny z olejkami eterycznymi (z olejkiem migdałowym lub oliwkowym),
talk,
masaż chromoterapeutyczny (leczenie światłem),
muzyka → odprężenie.