KONTROLA SPOŁECZNA

1. Konformizm – dostosowanie swojego zachowania, sposobu myślenia do zachowania i sposobu myślenia innych.

Co powoduje, że ludzie dostosowują swoje zachowania do zachowań innych? - Strach, obawa kary, akceptacja przez innych, informacyjny wpływ społeczeństwa.

1. Co rozumiemy przez kontrolę społeczną? – Kontrola społeczna to wszelkie mechanizmy uruchamiające a czasem wymuszające współdziałanie które utrzymują porządek społeczny.
   Kontrola społeczna wew. I zew. – formalna i nieformalna – działa na wszystkich poziomach życia zbiorowego: w rodzinie, małych grupach koleżeńskich, wielkich zbiorowościach społecznych.
   Formalna – zachowania w stosunkach osobistych, reakcje spontaniczne(zawsze zamierzona)
   Nieformalna – to co zapisane w regulaminach, państwowych kodeksach

2. Syndrom grupowego myślenia – uleganie ograniczającej sugestii i naciskowi grupy której jest się członkiem.
   Eksperyment Asha – oszacowanie długości odcinków. Badani udzielili odpowiedzi sprzecznych z własnymi zmysłami a podporządkowali się odpowiedzią poprzedników którzy byli pomocnikami eksperymentatora. Eksperyment wykazał skłonność do dostosowania się do ludzi nawet z nieznanych kręgów.

3. Miligram – eksperyment badał posłuszeństwo wobec autorytetu. Prawdziwej osobie badanej przypadała rola nauczyciela a pomocnikowi ucznia. Nauczyciel czytał pary słów a uczeń miał zapamiętać jak najwięcej. Jeśli odpowiedział dobrze czytane było dalej jeśli źle rażony był prądem. Przy każdej kolejnej złej odpowiedzi zwiększana była siła wstrząsu. Uczeń tak naprawdę wcale nie był rażony prądem. Nauczyciel wzmacniał miło próśb o przerwanie wstrząsy gdyż tak mu powtarzano. Wynik interpretuje się jako objaw skłonności do podporządkowania się autorytetom.

4. Funkcje dewiacji: - Wyznaczenie granic dopuszczalnych zachowań, Wewnętrzna integracja grupy, Czynnik zmiany społecznej

5. Co wpływa na osłabienie funkcjonowania kontroli społecznej? ...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

6. Dlaczego akceptacja jest dla jednostki taka ważna – gdyż wtedy ma poczucie pełnego uczestnictwa w grupie, wie że może się zwrócić do grupy gdy ma problem, ma poczucie bezpieczeństwa i przynależności.

7. Repertuar sankcji- system kar i nagród. Służy nagradzaniu za uczynki pozytywne dla grupy oraz karaniu za przewinienia.

8. Dewiacja jest to zachowanie niezgodne z jakimiś normami, standardami składającymi się na wizję ładu. Jej granica jest zależna od zbiorowości społecznej a także od pozycji jednostki.
   Czy istniej dewiacja pozytywna? – Ciężko odpowiedzieć jednoznacznie, ponieważ pewna jednostka może uważać jakieś czyny bądź zachowania za pozytywne a inne za negatywne.

9. Teorie funkcjonalistyczne:
   a) dewiacja jako rezultat rozregulowania systemu społecznego – Durkheim – anomia – Wszelkie zakłócenia porządku społecznego będące następstwem czy to kryzysu gospodarczego czy to wojny, a także gwałtownych zmian społecznych prowadzą do załamania się jednolitego systemu powszechnie uznawanych norm, a więc do dezorganizacji społecznej. Odpowiadające nowym warunkom wzory zachowań nie są wykształcone. Powoduje to, że granice dobra i zła ulegają zamazaniu. Ludziom ciężko jest przestrzegać norm które nie są dla nich jasne .
   Merton – typologia dewiacji – konformizm ( w tym przypadku aprobowanie wartości uznawanej w danej zbiorowości i stosowanie do norm i wzorców), innowacja ( aprobowanie wartości przy jednoczesnym nie stosowaniu się do wzorców), rytualizm ( nieaprobowanie systemu wartości, stosowanie do wzorców), bunt i ucieczka( odrzucenie systemu oraz wzorców)
   b) Dewiacja jako rezultat transmisji kultury dewiacyjnej – istnieją zbiorowości wytwarzające własny system wartości i norm oraz zgodnych z nimi wzorów zachowań których przestrzeganie jest obowiązkowe np. mafia włoska.
   c) jako rezultat niesprawności mechanizmów kontroli społecznej- Ludzie kalkulują czy większy zysk przyniesie zachowanie zgodne z normami czy też niezgodne z nimi i zagrożone karą. Od jej wyniku zależy czy zachowują się konformistycznie czy dewiacyjnie.

Teorie interakcjonistyczne:
a) Teoria etykietowania – dewiacja jest procesem interakcji między dewiantami a niedewiantami, nadanie komuś etykiety dewianta wzmacnia jego zachowania dewiacyjne, jest ważna, ponieważ wychodzi z założenia, że żadne działanie nie jest samo przez się kryminalne (ani normalne)
b) Dewiacja wyuczona – pojęcie zróżnicowanych powiązań, zachowania kryminalne są wyuczone w grupach pierwotnych, szczególnie w grupach rówieśniczych

INSTYTUCJE TOTALNE

1. Techniki adaptacyjne:
   a) wycofanie się z sytuacji- nie zwraca uwagi na innych, niczym się nie interesuje.
   B) taktyka buntu- świadomie prowokują władzę instytucji, odmawiają współpracy z innymi
   c) zadomowienie – stara się zbudować zadowalającą egzystencję.
   d) konwersja – stara się mieć jak najwięcej swobody wśród personelu
   e) zimna kalkulacja – pokazanie czynami że jest się twardym

2. Proces deprywacji osobowości podwładnych – odebranie podwładnemu przedmiotów z którymi mógłby się utożsamić

3. Cechy instytucji totalnych – całe życie toczy się w jednym miejscu i podlega tej samej władzy, - wszyscy traktowani są jednakowo, - mają ściśle zaplanowany dzień, - poszczególne czynności są przymusowe, - podział na personel i podwładnych.

4. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

5. Klasyfikacja instytucji totalnych:
   I grupa – instytucja powołane do opieki nad osobami niedołężnymi ( domy starców, przytułki)
   II grupa – zakłady opieki nad osobami niezdolnymi do samodzielnego troszczenia się o siebie
   III grupa – więzienia, zakłady poprawcze, obozy koncentracyjne
   IV – koszary wojskowe, okręty, internaty, obozy pracy
   V – opactwa, klasztory, zakony

6. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

7. OBRÓBKA LUDZI – poprzez stosowanie gróźb, nagród i perswazji można ludzi uczyć i wydawać mu polecenia. Stale istnieje niebezpieczeństwo odkrycia u podwładnego cech ludzkich. Personel ma zachować wobec niego dystans.

DYSKRYMINACJA ZE WZGLĘDU NA PŁEĆ I ORIENTACJĘ SEKSUALNĄ

1. Skąd się biorą stereotypy – to przekonania które znajdują potwierdzenie w rzeczywistości. Stereotypowe poglądy zwalniają z myslenia o tym jak naprawdę wygląda świat

2. Płeć biologiczna – odnosi się do biologicznych różnic między ciałem męskim i damskim. Płeć kulturowa – dotyczy psychicznych, społecznych i kulturowych różnic między mężczyzną a kobietą

3. Społeczny kontrakt płci - Jest to społeczno-kulturowa umowa określająca relacje kobiet i mężczyzn w rodzinach i w życiu publicznym. Kontrakt taki określa intensywność, sposób i warunki, na jakich kobiety i mężczyźni uczestniczą w dwóch sferach życia - prywatnej i publicznej. Kontrakt taki jest wynikiem długotrwałych procesów społeczno-kulturowych i jest bardzo trudny do zmiany.

4. Pozytywna dyskryminacja - jest to utrzymywanie czasowych lub stałych rozwiązań i środków prawnych mających na celu wyrównanie szans osób i grup dyskryminowanych ze względu na płeć, pochodzenie etniczne, religię, orientację seksualną, niepełnosprawność i inne cechy.

5. Segregacja pozioma to tendencja, żeby kobiety i mężczyźni wykonywali odmienne zawody. Prowadzi ona do dyskr yminacji kobiet, poprzez dyskryminację zawodów sfeminizowanych, które uważane są za mniej ważne i prestiżowe, a co za tym idzie – są znacznie gorzej opłacane. Z kolei segregacja zawodowa pionowa polega na tym, że kobiety zajmują niskie, mężczyźni zaś wysokie stanowiska w hierarchii zawodowej. W wielu obszarach aktywności zawodowej mamy do czynienia z piramidą – u jej podstawy, czyli na niskich stanowiskach, jest bardzo dużo kobiet, natomiast na szczycie hierarchii, tam gdzie podejmowane są decyzje, widać wyraźną przewagę mężczyzn. Dotyczy to zarówno poszczególnych instytucji czy organizacji, jak i np. grup zawodowych.

6. 1. dyskryminacja bezpośrednia- Jesteś dyskryminowana wówczas, gdy z uwagi na Twoją płeć jesteś traktowana mniej korzystnie niż mężczyzna w porównywalnej sytuacji.
   2. dyskryminacja pośrednia - Ma ona miejsce w sytuacji, gdy występują dysproporcje w zakresie warunków zatrudnienia na niekorzyść wszystkich lub znacznej liczby kobiet, jeżeli nie mogą one być obiektywnie uzasadnione innymi względami niż płeć (np. zaniżanie stawki godzinowego wynagrodzenia osobom pracującym w niepełnym wymiarze czasu, jeśli kobiety dominują w tej grupie zatrudnionych.

7. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

8.  nowe elektroniczne media prezentują stereotypy, seksizm, a często poniżający obraz kobiet. większość gier video stanowi kolejny element powielania dyskryminujących kobiety stereotypów, które utrwalają i trywializują przypadki pogwałcania ich praw.

29. promiskuityzm - kontakty seksualne pozbawione więzi uczuciowych, podejmowane z przypadkowymi, często zmienianymi partnerami. Promiskuityzm, czyli dążenie do kontaktów seksualnych z przypadkowymi partnerami może być objawem zaburzeń psychicznych u ludzi, np. może towarzyszyć depresji w wieku pokwitania.