PROBLEM (WG. OKONIA) – zadanie wymagające pokonania jakiejś trudności o charakterze praktycznym lub teoretycznym przy udziale aktywności badawczej podmiotu.
OGNIWA) Uświadomienie uczniom celów i zadań
• mówimy uczniom jaki jest cel całego procesu, co później dzięki niemu mogą osiągnąć
• motywacja do uczenia się (uczeń działania w procesie kształcenia wykonuje chętniej): pozytywne wzmocnienie, eksperymenty, wycieczki (zmiana środowiska), uczenie się przez zabawę (zmiana stylu), poczucie sensu własnego działania
2) Opracowanie nowego materiału
• stworzenia programu nauczania oraz przewidywanie czy nasz program będzie miał pozytywne skutki
• dostosowanie programu do: wieku uczniów, właściwości treści (matematyka czy historia), obszerności, doświadczeń uczniów w tym zakresie, kompetencji nauczyciela (psychologiczne, emocjonalne, wykształcenie), zobiektywizowanie trudności pośród uczniów
• wykorzystywanie bogatych źródeł (uaktualnienie procesu wartościowania), odpowiednie dozowanie, zmiana kanału nadawania, stylu, metod, źródeł i środków dydaktycznych
• treści nowe powinny być budowane na starym doświadczeniu, aby uczniowie łatwiej je przyswoili
3) Kierowanie procesem uogólnienia
Etapy kszt. umiej i nawyk: A) uświadomienie uczniom nazwy i znaczenia danej czynności. B) sformułowanie podstawie przypomnianych wiadomości jednej lub kilku reguł działania. C) pokazanie przez nauczyciela wzoru wykonywania danej czynności. D) pierwsze czynności ucz wykonywane przy stałej kontroli naucz. E) systematyczne, samodzielne ćwiczenia ucz w posługiwaniu się opanowaną czynnością.
• metoda – sposób pracy nad treścią
• Uogólnienie jest punktem odwołania swojej pamięci, starania się budowania syntez, aby materiał zapamiętany był szybko i sprawnie kojarzony
• Prawa, pojęcia, zasady, twierdzenia; mapy myśli, hasła tematyczne, temat zagadnień
• Prawa stosuje się do wielu sytuacji podobnych
4) Utrwalanie
• Sumienne podawanie przykładów, które utrwalą nada wiedzę
• Stwarzanie warunków, dzięki którym uczniowie będą aktywizować swoją wiedzę
• Do warunków skuteczności utrwalania zdobytych przez uczniów wiadomości zalicza się:
• +występujące u uczniów nastawienie na trwałe zapamiętywanie
• +właściwe rozumienie przez uczniów utrwalanego materiału
• +zastosowanie odpowiednich technik zapamiętywania
• Metody utrwalania wg Poplucza
• + bierne- polegające na powtarzaniu i przypominaniu ; jest to uczenie się pamięciowe ze zrozumieniem.
• + aktywne(czynne)- polega na systematyzowaniu oraz klasyfikowaniu wiadomości kształtowaniu umiejętności i nawyków w toku ćwiczeń i samodzielnej pracy.
• Utrwalanie materiału powinno wyglądać w sposób następujący. Zaraz po wprowadzeniu nowych treści należy je powtarzać w kolejności ich uprzedniego podawania; najważniejsze i najtrudniejsze treści należy powtarzać w trakcie lekcji powtórzeniowych co wytwarza systematyczną wiedzę.
• Istnieją następujące sposoby powtarzania
• +pogadanka, czyli tradycyjne odpytywanie
• +praca z tekstem
• +uczenie się pamięciowe
• +pytanie jednocześnie kilku uczniów i konfrontowanie ich odpowiedzi
• +stosowanie różnych sposobów uporządkowania określonego materiału
• -systematyczne podawanie uczniom informacji koniecznej do zapamiętania i utrwalenia
• -stwarzanie uczniom warunków do aktywizowania swojej wiedzy
• Mnemotechniki-ogólna nazwa sposobów ułatwiających zapamiętywanie. Przechowywanie i przypominanie sobie informacji.
• Do głównych rodzajów technik pamięciowych zaliczamy:
• Skojarzenia: łączenie nowych informacji z już zapamiętanymi
• Porządkowanie i grupowanie: według przyjętych zasad na przykład podobieństwa znaczeniowego, formalnego, fonetycznego.
• Stosowanie praw zapamiętywania: wykorzystanie obu półkul mózgowych i ich potencjału (kolory kształty symbole obrazy dźwięki rytm wyróżnianie się)
• Skróty językowe: na przykład połączenie pierwszych liter nazw w jedno słowo lub zdanie.
5) Kształtowani e umiejętności i nawyków, ETAPY:
1. nauczyciel uświadamia uczniom nazwę i znaczenie danej umiejętności
2. uczniowie formułują w oparciu o przypomniane wiadomości jedną lub kilka reguł działania
3. nauczyciel pokazuje uczniom wzór danej umiejętności
4. uczniowie zaczynają wykonywać daną czynność pod stałą kontrolą nauczyciela
5. uczniowie wykonują systematyczne, samodzielne ćwiczenia przyswojonej umiejętności
6) Łączenie teorii z praktyką
• Na podstawie posiadanej wiedzy teoretycznej i umiejętności uczniowie potrafią rozwiązywać skomplikowane zadania, potrafią przy tym opisać swoje działania i jego cel
• Nauczyciel powinien stworzyć odpowiednie warunki, aby uczniowie mogli się sprawdzić w swojej wiedzy i umiejętności
7) Kontrola i ocena
• Może być obecna w rym etapie procesu kształcenia, ale tego umiejscowienie ogniw jest dość elastyczne