CZYNNOŚCI NAUCZYCIELA ORAZ UCZNIÓW W POGADANCE JAKO METODZIE KSZTAŁCENIA

Pogadanka- jedna z metod kształcenia oparta na słowie. Polega na rozmowie nauczyciela z uczniami, ale pytania zadaje tylko nauczyciel, uczeń na nie odpowiada. ponadto nauczyciel wybiera ucznia do odpowiedzi i panuje nad przebiegiem rozmowy.

Pogadanka jest nadużywana w pierwszych klasach szkoły podstawowej- tam rozwój języka jest najważniejszy, a dzieci nie mają jeszcze wykształconego swojego zdania i nie umieją budować dłuższych wypowiedzi.

Metoda kształcenia- wypróbowany i stosowany systematycznie układ czynności ucznia i nauczyciela realizowanych świadomie w celu spowodowania zmian w osobowości ucznia.

ROLA NAUCZYCIELA I UCZNIA

1. Nauczyciel dominuje w pogadance.

2. Jest jej prowadzącym i zna jej cel.

3. Stawia określone, zaplanowane pytania, na które uczeń ma odpowiedzieć zgodnie z koncepcją nauczyciela.

4. Nauczyciel wypowiada dwa razy więcej słów niż uczeń

5. Nauczyciel może nadawać metakomunikaty: uwagi o przebiegu komunikacji i prawo do oceny wypowiedzi ucznia.

6. Kierowanie porozumiewaniem się uczniami wg janowskiego:

Nauczyciel:

-od niego zależy kolejność wypowiedzi uczniów, udziela uczniom prawa głosu

-może pouczać, jak uczniowie mają się wypowiadać i może wymagać od nich określonej odpowiedzi

-może przerwać wypowiedź i wymagać poprawienia odpowiedzi

-zmierza do określonego, wcześniej założonego celu rozmowy

-Traktuje pogadankę jako sposób na podniesienie dyscypliny w klasie.

KRYTYKA POGADANKI

Nawroczyński:

1. Zagadnienie stawia nauczyciel, nie uczeń

2. Od niego wywodzi się pobudka do pracy umysłowej

3. Uczeń ma kroczyć po wytkniętej z góry drodze rozumowania

4. Uczeń wykonuje zaledwie półpracę, nigdy całą pracę

5. Pytania nauczyciela stępiają wrażliwość uczniów na własne problemy

Kruszewski:

1. To dialog nierówno prawnych stron

2. Uczeń może tylko odpowiadać na pytania

3. Nauczyciel stawia zróżnicowane, różnie rozbudowane pytania

4. Nauczyciel wie do czego zmierza każde pytanie i jaki jest logiczny sens całej pogadanki, a uczeń tego nie wie

5. Uczeń zbiorowy- nie zna celu swoich odpowiedzi i zadawanych pytań, nie ma żadnych praw- musi opowiadać na pytania. Wszyscy uczniowie muszą odpowiadać tak samo

Aby uniknąć pułapki pozornych zalet pogadanki należy:

Stawiać pytania problemowe i stosować różnorodne metody oparte na praktycznym działaniu uczniów

Traktować uczniów jak zbiorowość o rozbudowanej strukturze wewnętrznej i tworzyć grupy zadaniowe w miejsce ucznia zbiorowego.