Wychowanie w koncepcjach pedagogicznych
Koncepcje pedagogiczne są:
uzupełnieniem i pogłębieniem koncepcji psychologicznych
próbą poszukiwania konkretnych sposobów oddziaływań wychowawczych
cennym źródłem inspiracji dla innowacji w wychowaniu
Koncepcja pedagogiczna Janusza Korczaka
Założenia:
bezwzględne przestrzeganie niezbywalnych praw dziecka do: szacunku, tego, aby było tym, kim jest, radosnego dzieciństwa, współdecydowania o własnym losie, niepowodzeń i łez, posiadania rzeczy i tajemnic
rozwój samorządności dzieci i młodzieży ( sądy koleżeńskie 5 osobowe odgrywały one wiodącą rolę, rada samorządowa 10 osobowe zaś inicjowała i powoływała „ komisje problemowe” tj. sprawdzania czystości, komisja zeszytów, podręczników, był także sejm dziecięcy 20 osobowe zatwierdzał bądź uchylał decyzje rady)
plebiscyt życzliwości i niechęci miały na celu: nabywania umiejętności oceniania swych kolegów, pełniły także funkcje diagnostyczną i wychowawczą, był stosowany także w stosunku do wychowawców
redagowanie gazetek przez komitet redakcyjny
zawieranie „zakładów” zakłady te dotyczyły przezwyciężania złych skłonności oraz nabywania dobrych, najczęściej odbywały się między wychowawcą a wychowankiem
Koncepcja pedagogiczna Aleksandra Kamińskiego
Założenia:
Wykorzystanie doświadczeń z harcerstwa w pracy dydaktyczno – wychowawczej
zabawy dydaktyczne jest to główna forma ujawnienia się rzeczywistych zainteresowań uczniów, urozmaicały lekcje, organizowane z umiarem, stosowane dopóki budzą ciekawość
zajęcia w grupach to kolejny sposób odpowiednio zorganizowanego toku lekcji to jest wypełnianie zadań o charakterze organizacyjnym, dydaktycznym i wychowawczym w grupach nie większych niż 6 osobowe np. pełnienie dyżurów(org.), dbałość o porządek w klasie(wych.), aktywne uczestnictwo zespołu w lekcji(Dyd.)
lista umiejętności polegała na nabywaniu przez uczniów sprawności i umiejętności(takich jak mają np. pisarz, architekt, sekretarka), a warunkiem dostania sprawności było poddanie się próbie sprawdzenia umiejętności przez nauczyciela
Dzielność – wysoka wartość moralna - to wytrwałość w dążeniu do celów, umiejętność pokonywania problemów i trudności oraz impuls w służbie pozostałym wartościom tj. przyjaźń, braterstwo. Koncepcja pedagogiczna ściśle podporządkowuje się uznanym przez Kamińskiego wartościom moralnym.
Koncepcja pedagogiczna Celestyna Freineta występuje pod nazwą „Nowoczesna Szkoła Francuska Technik Feineta”. Przeciwstawiała się tradycyjnym metodom nauczania i wychowania. Zdobywanie doświadczeń „ po omacku” technikom swobodnej ekspresji
Założenia:
zapewnienie uczniom swobodnej ekspresji to jest komunikowanie innym własnych uczuć i myśli, ujawnienie własnych uzdolnień i talentów
realizowanie idei samorządności polega to na tym, że uczniowie są współorganizatorami życia szkolnego, układają tygodniowy plan pracy w poniedziałek i ocenianiu wyników w sobotę
odpowiednie wyposażenie klas szkolnych takie jak mapy, encyklopedie, środki audiowizualne itp.
opracowywanie swobodnych tekstów swobodne i spontaniczne wypowiadanie się uczniów na temat ich życia w środowisku, pisanie krótkich opowiadań, a później wybieranie najlepszych ponowne opracowanie ich i drukowanie
wydawanie gazetek szkolnych były uwiecznieniem wcześniej opracowanych i drukowanych tekstów, redaktorem był nauczyciel, były również ścienne gazetki szkolne zawierały kolumny z tytułami „winszujemy”, „krytykujemy”, „życzymy sobie”- były tu uwagi uczniów z podpisem
korespondencja międzyszkolna była okazją do nawiązywania przyjaźni i bezpośrednich kontaktów: korespondencja polegała na wymianie tekstów, gazetek szkolnych, listów indywidualnych i zbiorowych oraz fotografii
Koncepcja pedagogiczna Aleksandra Neilla
Założenia:
dziecko z natury dobre każda jednostka z natury jest dobra, ma zakodowaną w sobie tendencje do moralnego dobra
wysoki zakres swobody jest to samodzielne działania wychowanków, odpowiedzialność za własne decyzje i czyny, poczucie niezależności i tożsamości. Ale Istnieje także granica swobody wyznacza je ochrona interesów innych ludzi, ograniczeniami takimi był ramowy rozkład zajęć
rozwój samorządu i samorządności – samorząd internatowy lub szkolny podejmował decyzje w sprawach życia internatu, szkoły, wyjątek było odwoływanie i powoływanie nauczycieli i wychowawców
wymagania stawiane wychowawcom i nauczycielom polegała na tym by szczególna opieka ze strony wychowawców okazywana była dzieciom nieszczęśliwym i „zepsutym”. Dzieci te powinny wiedzieć, że mogą liczyć na akceptacje ze strony wychowawców i należy dbać o ich rozwój intelektualny i emocjonalny
Koncepcja pedagogiczna ks. Jana Bosko zwana systemem prewencyjnym
Koncepcja ta przeciwstawiała się systemowi wychowania represyjnego jak i nadmiernie pobłażliwego.
Założenia:
Wielostronny rozwój młodzieży, jako uczciwych obywateli i dobrych chrześcijan-polegało na: stworzeniu środowiska wychowawczego, które charakteryzuje się „rodzinną atmosferą”, kształtowaniu poczucia odpowiedzialności, właściwie pojętej wolności, prowadzeniu dialogu, poszukiwaniu prawdy, dbaniu o poprawne stosunki międzyludzkie
System prewencyjny – oparty na trzech filarach
„miłość”– to naczelna zasada polega na okazywaniu wychowankom: przyjaźni, zaufania, bezinteresowności i bezwarunkowej akceptacji.Każdy wychowawca powinien być osobą dojrzałą, mającą dobry kontakt z młodzieżą i mającą zdolność wczucia się w ich problemy oraz specyfikę ich świata
„rozum”– polega na kierowaniu się rozsądkiem w procesie wychowania, wychowawcy mają pomagać korzystać z pozostawionej im wolności, informować jak powinni postępować w różnych sytuacjach, należy rozwijać miłość, tolerancję, twórczość; nie należy stosować przemocy
„religia”– jest koniecznym warunkiem wychowania, rozpoczyna i kończy dzieło prawdziwego wychowania, uzasadnia obowiązek okazywania przez człowieka bezinteresownego służenia bliźniemu
Koncepcja pedagogiczna Wasyla Suchomlińskiego
Założenia:
kontakty z przyrodą jest źródłem przeżyć estetycznych, ogólnej aktywności psychicznej i rozwoju myślenia uczniów. Wycieczki szczególnie klas młodszych połączone z zabawą, opowiadaniami są źródłem przeżyć estetycznych. Przyroda staje się „szkołą pracy umysłowej” pod warunkiem myślenia abstrakcyjnego
wychowanie moralne to budzenie człowieczeństwa u dzieci i młodzieży oraz wychowanie przez dobroć.Człowieczeństwo utożsamione jest z cechami człowieka dobrego i uczciwego tj. życzliwości, współczucia. Należy tak wychowywać, aby dobro było wynikiem wyboru dzieci i młodzieży, by było źródłem zadowolenia. Rozwijanie dobroci u wychowanków odbywa się poprzez okazywanie im szacunku i wyrozumiałości a najlepiej własnym przykładem.
Koncepcja Marii Montessori
Założenia:
wspieranie spontaniczności i twórczej aktywności dzieci
wszechstronny rozwój fizyczny, psychiczny, kulturowy i społeczny
rozwijanie w dzieciach samodzielności i wiary we własne siły
ważne miejsce w życiu człowieka zajmuje wychowanie religijne