Masaż klasyczny - to zespół technik (chwytów) stosowanych w odpowiedniej kolejności, służącej do poprawy psychofizycznej sprawności chorego.

Masaż klasyczny należy do najstarszych zabiegów

RODZAJE MASAŻU

KLASYCZNY	PRZYRZĄDOWY	W ŚRODOWISKU WODNYM
- leczniczy - sportowy - relaksacyjny	- wibracyjny - pneumatyczny (presoterapia)	- wirowy - podwodny - natryskowy
SPECJALISTYCZNY	HIGIENICZNO - KOSMETYCZNY	INNE
- segmentalny - łącznotkankowy - okostnowy - drenaż limfatyczny - izometryczny		- akupresura - bańka chińska - ajurwedyjski - lami lami - tajski - gorącymi kamieniami

Zasady stosowania masażu leczniczego :

- wywiad z pacjentem

- masaż mięśni – od przyczepu do przyczepu

- masaż układu nerwowego – od obwodu do centrum

- masaż układu krwionośnego – od obwodu do serca

Stosować zgodnie ze wskazaniami i przeciwwskazaniami, minimum 2 godziny po posiłku.

- masaż jest dla pacjenta mikrourazem, dlatego po zabiegu odpoczywamy ok. 15 min.

- bezpośrednio po masażu nie wychodzi się na powietrze, ponieważ może dojść do popękania naczyń włosowatych

Czas trwania zależy od rodzaju masażu.

- całego ciała – 60 min.

- kręgosłupa – 20-30 min.

- całego ciała z ćwiczeniami biernymi – do 70 min.

- jednej części ciała – ok. 10 min.

- podstawowa seria to ok. 10 zabiegów

- każdy ruch masażu powtarzamy minimum 2 razy

Wyposażenie gabinetu :

- powierzchnia min. 12 m²

- temperatura w pomieszczeniu ok. 22^oC

- powierzchnia okna w gabinecie powinna stanowić co najmniej 10% powierzchni podłogi

- w gabinecie na podłodze nie powinno być wykładziny (panele, kafelki)

- umywalka, płyn do odkażania rąk (HANUSAN)

Środki poślizgowe do masażu dzielimy na :

- stałe (talk, puder, zasypka)

- półtłuste (krem, wazelina)

- płynne (oliwka kosmetyczna, olej parafinowy, olejki eteryczne, toniki, mydliny)

Wpływ masażu klasycznego na skórę:

- działa kosmetycznie

- ujędrnia i uelastycznia skórę

- usuwane są złuszczające się obumarłe warstwy naskórka

- likwiduje lub zmniejsza zrosty i zgrubienia

- przeciwdziała odleżynom

- otwierają się ujścia gruczołów potowych i łojowych

Wpływ masażu na układ krążenia :

- przyśpiesza krążenie krwi i limfy

- działa przeciwzakrzepowo

- pobudzenie nieczynnych naczyń włosowatych

- szybsze wchłanianie obrzęków

- przyśpiesza przemiany materii

- pomaga w wydalaniu produktów przemiany materii

Wpływ masażu na tkankę mięśniową :

- masaż pobudza włókna mięśniowe do skurczu i podnosi ich napięcie co zapobiega zanikaniu mięśni

Wpływ masażu na stawy i aparat więzadłowy :

- zwiększa się elastyczność i wytrzymałość aparatu więzadłowego, z zarazem stopień ruchomości stawu

- szybciej przywraca zdolność stawów i wiązadeł do pracy

Wskazania do wykonywania masażu klasycznego – całościowego

- dna moczanowa, artretyzm (związana z zaburzeniami metabolizmu kwasu moczowego)

- stany zapalne

- podczas rekonwalescencji

-masaż kondycyjny

- nerwice psychogenne (masaż obniża stan nadpobudliwości)

Przeciwwskazania do masażu

- gorączka

- choroba Parkinsona

- ostre stany zapalne ścięgien

- stwardnienie rozsiane

- choroby krwi (hemofilia)

- miażdżyca kończyn III i IV stopnia

- wysokie ciśnienie

Zasady dawkowania masażu :

- każdy chwyt powinien być poprzedzony i zakończony głaskaniem

- w przypadku niskiego ciśnienia (masowanego) – szybki, energiczny – krótkotrwający

Olejki Eteryczne – to wonne i lotne wyciągi ze świeżych aromatycznych części roślin, krzewów i drzew (płatki kwiatów, listki, nasiona, korzenie). Esencje tych wyciągów nie są tłuste i mają konsystencję taką jak woda czy alkohol. Rozpuszczają się w wosku, alkoholu i olejach roślinnych. Niektóre mają także zdolność mieszania się z wodą.

Olejki eteryczne uzyskiwane najczęściej poprzez destylację z parą wodną z odpowiedniego surowca roślinnego.

Olejek Różany – ma działanie antydepresyjne, zwiększa aktywność życiową oraz pobudza wyższe ośrodki mózgowe. Polecany przy dolegliwościach ginekologicznych.

Olejek Majerankowy – działa uspokajająco i rozgrzewająco. Zastosowanie: bezsenność, napiecia nerwowe, nerwice, nadciśnienie, lęki, bóle głowy, skurcze mięśni. Działanie przeciwbólowe.

Olejek sandałowy – działa antyseptycznie na drogi moczowe (zapalenie pęcherza moczowego), układ oddechowy (zapalenie oskrzeli).

Olejek Rozmarynowy – pobudza ośrodkowy i obwodowy układ nerwowy oraz działa przeciwbólowo na obolałe, zmęczone mięśnie. Zastosowanie : zmęczenie umysłowe, zaburzenia pamięci.

Olejek Kadzidłowy – działa przeciwzapalnie w schorzeniach infekcyjnych dróg oddechowych a także w chorobach skóry (wpływa na właściwe napięcie zwiotczałej skóry twarzy i opóźnia pojawienie się zmarszczek).

Olejek Lawendowy – ma działanie przeciwbólowe, bakteriobójcze, uspokajające, oczyszczające. Stosuje się często w bezsenności, migrenach.

Olejek Cyprysowy – ma silne działanie ściągające, wykorzystywany przy usuwaniu nadmiaru wody z organizmu i przy nadmiernej potliwości. Znosi bóle miesiączkowe i niepokój wewnętrzn. Odstrasza owady, usuwa obrzęki i działa przeciwbólowo.

Olejek Eukaliptusowy – działa przeciwbólowo, przeciwzapalnie i regeneracyjnie. Stosowany przy masażu łagodzi bóle mięśniowe, reumatyczne, ułatwia oddychanie, działa wykrztuśnie.

Olejek Geraniowy – działa antydepresyjnie, stymuluje pracę układu limfatycznego. Używany w masażu działa uspokajająco.

Olejek Jałowcowy – ma działanie moczopędne, ściągające, przeciwbólowe, uspokajające i relaksujące. Wspomaga odchudzanie i zwalcza cellulitis. Zastosowanie bezsenność, cellulit, reumatyzm, nadciśnienie.

Olejek Sosnowy – ma działanie przeciwzapalne, głównie w schorzeniach infekcyjnych dróg oddechowych. Zastosowanie – grypa, kaszel, infekcja dróg oddechowych, astma.

Olejek Tymiankowy – ma zastosowanie przy dolegliwościach związanych z grypą.

Kompozycje Olejków Eterycznych

Kompozycja Antystresowa – łagodzi uczucie napięcia, niepokoju

Skład: - 4 krople olejku lawendowego

- 3 krople olejku jałowcowego

- 3 krople olejku cytronelowego

- 20 ml. olejku ze słodkich migdałów

Kompozycja Uspokajająca – działa wyciszająco

Skład: - 5 kropli olejku lawendowego

- 5 kropli olejku geraniowego

- 20 ml. olejku ze słodkich migdałów

Kompozycja przy Bezsenności – uczucie zmęczenia fizycznego

Skład: - 5 kropli olejku lawendowego

- kropli olejku majerankowego

- 20 ml. olejku ze słodkich migdałów

Kompozycja przy Skórczach Łydek – kurczowy ból mięśni łydek będący następstwem wysiłku fizycznego

Skład: - 4 krople olejku

-

-

-

Kompozycja przy Zmęczonych i Obolałych Mięśniach – głównie po wysiłku fizycznym

Skład: - 3 krople olejku bazylikowego

- 3 krople olejku lawendowego

- 2 krople olejku majerankowego

- 2 krople olejku rozmarynowego

- 20 ml olejku słonecznikowego

MASAŻ SPORTOWY

Masaż Sportowy – to intensywny masaż zmniejszający zmęczenie organizmu powstałe na skutek aktywności fizycznej. Celem masażu sportowego jest zapobieganie objawom patologicznym które mogą powstać w wyniku dużych przeciążeń występujących w sporcie wyczynowym. Masaż występuje w kilku formach: - masaż treningowy

- masaż przed zawodami

- masaż startowy

- masaż regeneracyjny

Masaż treningowy – celem jego jest rozwijanie zdolności sportowca do pracy, zwiększenie wrażliwości czynnościowych jego organizmu. Wykonuje się go w całym cyklu treningowym. Jest to masaż działający na głębokie partie tkanek miękkich – głównie te mięśnie które są obciążone podczas treningu. Techniki to: rozcieranie i ugniatanie (mocne). Czas trwania masażu wynosi w zależności od masy sportowca od 40 do 60 min.

Masaż treningowy należy wykonać w 1,5 – 6 godzin po intensywnym treningu.

Masaż przed zawodami – wykonywany w ciągu 2 dni przed startem. Celem masażu jest podtrzymanie gotowości sportowej zawodnika. Masaż ten wpływa na pobudzenie mięśni, a w dalszej kolejności na ich rozluźnienie. Gdy zawodnik jest w stanie pobudzenia wykonujemy masaż łagodniejszy (zbyt duża liczba bodźców może spowodować efekt odwrotny)

Masaż startowy (przedwysiłkowy) – wykonywany jest tuż przed rozgrzewką poprzedzającą start. Celem masażu jest rozgrzanie mięśni i aparatu „więzadłowo – stawowego” poprawia on elastyczność i zwiększa zdolności skurczowe mięśni. Masaż startowy wpływa bardzo korzystnie na zmniejszenie ryzyka urazów. W masażu startowym masuje się dokładnie przyczepy mięśniowe. U sportowców z objawami gorączki przedstartowej stosuje się masaż uspokajający. Do tego rodzaju masażu można stosować żele i kremy rozgrzewające.

Masaż regeneracyjny – wykonuje się w przerwie między startami oraz bezpośrednio po zawodach. Celem masażu jest jak najszybsza regeneracja organizmu. Masaż taki umożliwia 2-3 krotnie szybszą regenerację niż odpoczynek bierny. Masujemy metodą głębokich rozcierań i ugniatań, szybkich oklepywań, mocnej wibracji. Stosujemy techniki rozluźniające.

SAUNA

Sauna – jest to zabieg fizykalny powszechnie stosowany zarówno do celów higienicznych jak i leczniczych. Jest on również bardzo chętnie stosowany w odnowie biologicznej.

Sauna jest kąpielą w gorącym powietrzu o nieznacznej wilgotności w którym okresowo występuje jej krótkotrwałe zwiększenie.

Metodyka sauny :

- zasadniczą cechą sauny jest naprzemienne nagrzewanie i ochładzanie ustroju

- w zabiegu tym można wyróżnić dwie fazy, nagrzewanie i ochładzanie

- każda faza trwa od 7 do 12 minut, łączny czas seansu wynosi od 1 godz do 1.20 minut

- 15 – 30 minut przed sauną odpocząć

- 1 – 2 godziny po posiłku (nie wchodzić do sauny na czczo !)

- wymagane staranne umycie się i wysuszenie ciała (lepsze pocenie)

- w saunie położyć się lub wygodnie usiąść na 2 – 3 ławce, nogi na wysokości siedzenia

- 8 – 12 minut (max 15 minut)

- przed opuszczeniem sauny usiąść (adaptacja do pionowej postawy)

- po opuszczeniu sauny najkrótszą drogą do kąpieli powietrznej, chodzić nie dopuszczać do schłodzenia (do wystąpienia dreszczy)

- zanurzenie w zimnej kąpieli (ułatwia dopływ krwi do serca) – razem 2 – 3 wejścia

Odpoczywać około 30 minut. Ubierać się od stóp. Unikać silnego schłodzenia organizmu.

Pocenie się i utrata wody

- temperatura ustroju wrasta do 36,9^oC rozpoczyna się czynność gruczołów potowych, uwidacznia się po 3 minucie, większe ilości potu po 8 – 10 minutach

- osoby kąpiące się pierwszy raz nie zawsze pocą się od razu (wyćwiczenie gruczołów potowych wymaga 6 – 8 zabiegów)

- w ciągu minuty wydziela się 20 – 30 g potu.

WPŁYW MASAŻU NA UKŁADY

UKŁAD KRĄŻENIA

- rozszerzenie naczyń krwionośnych i otwarcie połączeń tętniczo – żylnych, obniżenie o 42 – 45% oporu

- przy normalnym i podwyższonym ciśnieniu tętniczym następuje spadek, a przy niskim ciśnieniu wzrost

- zwiększony przepływ krwi przez rozszerzone naczynia skórne

- zmniejszenie przepływu nerkowego, mięśniowego i trzewnego (usunięcie krwi z magazynów tkankowych)

- odruchowe rozszerzenie naczyń wieńcowych serca

UKŁAD ODDECHOWY

W górnym pomieszczeniu sauny zawartość tlenu jest o ok. 20% niższa

- przy zachowaniu się w saunie zgodnie z zaleceniami częstości i głębokości oddechów nie ulega zmianom, im dłuższy pobyt w saunie tym większa liczba oddechów

- na skutek odwodnienia organizmu i zmniejszenia przepływu mięśniowego może dojść do łagodnej kwasicy metabolicznej: obniżenie pH krwi, wzrost ciśnienia parcjalnego CO₂ we krwi

- następuje spłycenie i przyśpieszenie częstości oddechów

UKŁAD RUCHU

- wzrost temperatury ciała

- zmniejszenie napięcia mięśniowego

- przejściowe osłabienie siły mięśniowej (obniżenie stężenia potasu komórkowego na skutek zmniejszenia przepływu mięśniowego i umiarkowanej kwasicy metabolicznej)

- poprawienie elastyczności tkanki włóknistej torebki stawowej i więzadeł stawowych

- zwiększenie krążenia w torebce stawowej

EFEKT CAŁOŚCIOWY

- przestrojenie czynnościowe autonomicznego układu nerwowego

- pobudzenie gruczołów dokrewnych (pobudzenie układu podwzgórze, przysadka, nadnercza)

- stymulowanie układu odpornościowego

- rozluźnienie napiętych mięśni, zrostów, poprawa ruchomości stawów

- wydalanie toksyn z organizmu

- wzrost ukrwienia i przemiany materii w mięśniach

- zwiększenie rozciągliwości i elastyczności narządu ruchu

DZIAŁANIE KAPIELI W SAUNIE NA ORGANIZM

- ciepłem w czasie pobytu w kabinie sauny

- nagła zmiana wilgotności powietrza w kabinie sauny po polaniu kamieni wodą

- zimnem w fazie ochładzania po wyjściu z kabiny do basenu z zimną wodą

- kilkakrotna zmiana powyższych bodźców w czasie pobytu w urządzeniach sauny

UWAGI DO STOSOWANIA SAUNY W SPORCIE

- jeżeli sportowiec źle znosi przegrzanie w saunie, zabieg nie powinien być stosowany

- sauny nie powinno się stosować w celu szybkiej redukcji masy ciała: zmniejszenie masy ciała związane jest z poceniem się (utrata wody)

- w wyniku utraty soli mineralnych z potem może dojść do bolesnych skurczów mięśni

- objętość osocza ulega zmniejszeniu

PRZECIWSKAZANIA – LEKKIE

- nie powinno się korzystać z sauny przy podwyższonej temperaturze ciała i w okresie menstruacji

- nie powinno się stosować 2 – 4 dni przed ważnymi zawodami

- po odwodnieniu w saunie obserwują się zmniejszenie wydolności fizycznej przez 24 – 26 godzin po zabiegu

BŁĘDY W SAUNIE I PO …

- wchodzenie do sauny w stroju kapielowym

- wchodzenie z biżuterią

- kąpiel po spożyciu alkoholu

- używanie do polewania olejków eterycznych

- zabieranie do kabiny mokrego ręcznika

- picie napoju w saunie (dopiero po wyjściu z zabiegu)

- zażywanie leków bezpośrednio przed zabiegiem

- prowadzenie pojazdów tuż po zabiegu (senność, rozluźnienie, osłabienie koncentracji)

WSKAZANIA

- choroby układu ruchu

- choroba zwyrodnieniowa stawów

- niezapalne choroby kręgosłupa

- przewlekłe choroby reumatyczne

- stawy pourazowe narządów ruchu

- choroby dróg oddechowych

- nieżytowe infekcje dróg oddechowych

- niskie ciśnienie krwi

- zaburzenia krążenia włośniczkowego (zimne ręce, zimne stopy)

PRZECIWWSKAZANIA - OSTRE

- ostre choroby, infekcje, aktywna gruźlica

- ostre stany astmy

- ostre stany reumatyczne stawów

- choroba wieńcowa serca

- niewydolność krążenia

- miażdżyca naczyń krwionośnych

- małe dzieci, z powodu niesprawnej termoregulacji

- jaskra, następuje wzrost ciśnienia płynów w gałce ocznej

- nadczynność i niedoczynność tarczycy

- niedoczynność nadnerczy

- psychozy, padaczka

- choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy

- alkoholizm, narkomania

- guzy złośliwe