Bardzo wąska wiązka światła białego pada na pryzmat i okazuje się, że wiązka padająca na ekran nie jest już biała ani wąska, lecz szeroka i niejednolita (w każdym miejscu ma inny kolor). Rozłożenie światła na jego barwy składowe nazywamy rozszczepieniem, a obraz utworzony na ekranie widmem.
Zakrzywienie światła przy przejściu przez pryzmat zależy od kąta między ściankami pryzmatu, od kąta padania na ściankę pryzmatu, i od współczynnika załamania materiału z którego wykonano pryzmat. Jedyną wielkością, która może się w tym przypadku różnić jest współczynnik załamania. Rozszczepienie światła spowodowane jest różną prędkością rozchodzenia się promieni świetlnych o różnych barwach. Różna prędkość rozchodzenia się światła owocuje oczywiście różnym współczynnikiem załamania światła i różnym kątem załamania
Ponieważ zaś światło białe jest mieszaniną świateł o wielu barwach, to przepuszczenie go przez pryzmat spowoduje rozdzielenie poszczególnych składowych na piękną tęczę.
W przypadku przejścia światła białego przez pryzmat: zachodzi wtedy nie tylko ogólne odchylenie całego promienia od jego pierwotnego kierunku, ale również jego rozszczepienie na wszystkie barwy widma
PRZEJŚCIE ŚWIATŁA PRZEZ PRYZMAT
Kąt odchylenia
E=af1+af2 – fi
E=(n12 – 1)*fi
W pryzmacie można otrzymać zjawisko całkowitego wewnętrznego odbicia.
Odchylenie promienia świetlnego wywołanego przez pryzmat zależy od kąta padania fali świetlnej na pryzmat, współczynnika załamania światła w pryzmacie oraz od kąta łamiącego pryzmatu.
Światło białe po przejściu przez pryzmat ulega również zjawisku rozszczepienia.
Przejście światła monochromatycznego przez płytkę równoległościenną. Światło po przejściu przez taką płytkę jest równoległe do pierwotnego kierunku.