| Komunikacja język. | - Utrzymywanie łączności pomiędzy 2… osobami – ich porozumiewanie się - przekazywanie myśli / - udzielanie wiadomości |
|---|---|
| Mowa | -porozumiewanie się dźwiękowe 2…osób -towarzyszy człowiekowi od najmłodszych lat: gesty/gruchanie/poj.wyrazy/mowa -4FAZY:
|
| Kod językowy | -znany nadawcy i odbiorcy system znaków werbalnych i nie werbalnych |
| Kod werbalny | -przekazuje 35%inf /naturalny/ -PISANY-skonwekcjonowany układ/jednakowy charakter/nabywany w trakcie nauki szkolnej/odmianą jest Braile/ważny jest: temat, zdania, słownict., spójniki, średniki, akapit… -MÓWIONY- formy: dialog,monolog,polilog/DIALOGOWY-twarzą w twarz-wykazuje również kod nie werbalny z przewagą werbalnego-/SPONTANICZNY-awista,brak możliwości korekty, charakter potoku słownego /SYTUACYJNY-zależny od osoby,Msc.czasu,wieku,płci itd. |
| Kod niewerbalny | -65%/towarzyszy werbal., a czasem zastępuje go[j.migowy]/ustala stosunki międzyludzk. -znaki:PROZODYCZNE-artykulacja,tempo,intonacja głosu/PROKSEMICZNE-odległość; 4m>publiczna,3,6-1,2>naturalna,45-15cm>intymna/KINETYCZNE-mimika,gesty,ruch, potoczne-podanie ręki,rytualne-f-cja magiczna -typy zachowań:EMBLEMAT-gesty, które można przełożyć na słowa[faker] /ILUSTRATOR- komentarz do tekstu /WSKAŹNIK EMOCJI-odzwierciedla stany uczu-ciowe / REGULATOR KONWEKCJI-występują np. w radiu – oddawanie głosu słucha-czowi,,podnoszenie ręki, gdy chcemy coś rzec /ADAPTATOR-pozycja ciała w rozmowie |
| Schemat komunikacji Roberta Jacobsona | KONTEKST[poznawcza, inf] KOMUNIKAT[poznawcza,autoteliczna, kreatywna] NADAWCA[ekspresyjna] ODBIORCA[paradygmatyczna,impresywna] KOD[metajęzykowa] KONTAKT[fatyczna] |
| 1Kontekst | Zrozumienie, poznanie, zdobywanie informacji/dobór odpowiedniego aktu mowy |
| 2Komunikat | To,co chcemy przekazać |
| 3Kod | Umowny, konwencjonalny,naturalny,zrozumiały dla nadawcy i odbiorcy/ ROZWINIĘTY – wyrazy uniwersalne, dobra ,rozbudowana składnia,przewaga konstrukcji werbalnych/OGRANICZONY – twórca Berstein/pojęcie z socjologicznego do językowego, 2 style mówienia a) mówienie i rozumienie silnie związane z kontekstem, duzo nie werbalności, wymaga wiedzy nadawcy i odbiorcy b) grupowe slogany[rodzina,przyjaciele,praca] nietaktowne w otoczeniu zwykłego społeczeństwa /UŁOMNY – zaniechanie reguł, niechlujstwo |
| 4Kontakt | Pośrednie lub bezpośrednie nawiązanie rozmowy |
| Funkcje | Realizują się w każdym typie wypowiedzi,w zależności od zastosowania jedne będą na piedestale, drugie w cieniu/cechują je 4 czynniki[powyższe] |
| Ekspresywna | Emotywna/wyraża i sygnalizuje pewne cechy nadawcy |
| Fatyczna | Istota komunikacji – nawiązanie i podtrzymanie kontaktu z odbiorcą |
| Impresywna | Nakłaniająca/Nastawienie wypowiedzi na odbiorcę/może mieć na celu wpłynięcie na odbiorcę-manipulację/ przekazuje coś nie zależnie od kodu/wyróżniamy wypowiedzi:DLAKOGOŚ - zneutralizowana relacja ja ty np. utwór literacki,opis,plotka, anegdota/DOKOGOŚnastawiona na odbiorcę ja ty, wypowiedź pełna,np.prożba,rozkaz, mowa sądowa//DEREKTYWNOŚĆ- wezwanie do aktywności, formy imperativu „ty” „wy”, typy: rządanie- na powierzchni tekstu, kiedy coś jest kategorycznie ustalone,operuje rozkazami, potrzeba- łagodniejsza, operuje czasownikami modalnymi, warunek- wynika, zależy od czegoś, pokazuje reakcje pomiędzy zjawiskami/ PERSWAZJA-wykożystuje język by działać na wyobraźnię,przekonuje,często podkreśla ważność-słuszność-zagrożenia,przedmiotem może być wszystko np.w reklamie / MANIPULACJA-usypia odbiorcę, może stanowić zagrożenie, słownictwo wartościujące,może być zakłamana i bazować na demonstracji |
| Kulturotwórcza | Gromadzenie,przechowywanie wiedzy, doświadczenia pokoleń i świata wartości |
| Magiczna | Wykonawcza,sprawcza/spełnia się, gdy tworzy nową rzeczywistość, stam rzeczy/ważna w socjolingwistyce/pozwala poznać życie,obyczaje/społeczeństwo pierwotne duchy->biblia>konstytucja>wypowiedzi na mocy konwekcji społecznej np. zakład,obietnica/ performant-oznacza czynność np.obiecuję/ formant orzecznikowy-np.pozdrowienia-nie zawsze informuje o prawdziwych uczuciach |
| Metajęzykowa | Nastawienie wypowiedzi na sam kod, system językowy |
| Poetycka | Nastawienie wypowiedzi na samą siebie-estetykę języka/dominuje w utworach artystycznych, ale nie może być z nimi utożsamiana |
| Poznawcza | Dotyczy kontekstu rzeczywistości, pozwala się zachować stosownie do sytuacji |
| Socjalizująca | łączy członków danej społeczności/można dzieki niej wskazać np.urodzenie, wychowanie |
| 1939 | Zmiany w Polsce/swoboda,różne propozycje programowe,potoczność[neutralna, nacechowana,wulgarna],j.obce,spoufalenie z rozmówcą czy odbiorcą, wyrazistość i udramatyzowanie języka,infotaimenty[inf. w ciekawy sposób], „a” na końcu słów[smsa, bloga],kicz językowy[rozmowy w tonacji letniej],słowa zaklęcia[super],unifikacja języka [nadużywanie stylów], nadużywanie słów nie znanych odbiorcy[spindoktor],zmiana semantyki, interfiksacja słów,skracanie wyrazów[dwa zeta] |
| Moda kulturowa | Zwyczaje,obyczaje |
| Moda językowa | Nadużywanie jednego wyrazu kosztem drugiego,ekspansywność, maniera językowa,wycierają się pewne słowa i sposoby mówienia w języku[cool,ekstra,ok]mają na nią wpływ względy polityczne, gospodarcze |
| Styl potoczny | Pierwszy,którego się uczymy/należy do odmiany mówionej/cechy: antropocentryzm [ujmowanie świata z pkt.Widzenia człowieka],konkretność[nazy konkretne-chleb], metaforyczność[związki frazeologiczne],agresywność,wulgaryzacja,neutralny i staranny [lekcje]nacechowany i swobodny[rówieśnicy,dom],UE proponuje zlikwidować formy „Pan” „Pani”,ekspansywny – przekracza bariery, widoczne w TV, miał zbliżać-niebezpie. |
| Tytuły prasowe | Militaryzacja słownictwa,zwroty koleżeńskie, potoczność i frazeologizmy pot., dosadny, konkretność, histeralność |
| Język reklamy i TV | Wyolbrzymia, z sacrum do profanum, zapożyczenia, super, bezpośredniość-ja-ty-my, potoczny, wulgarny, uniwersalny,zanik form grzecznościowych, kontrowersyjność, znani ludzie[piosenkarze] |
| Tytuły | Metatekst[tekst o tekście]/f-cja fatyczna/formy: grupy nominalne, niedomówienia, pytania,komunikat, wykrzyknienie, wartościujące/środki teoretyczne: personifikacja,intertekstowość,cudzysłów, nazwiska, zdjęcia |
| Seriale - opisy | Mityzują rzeczywistość/prezentują nowe postawy, modele życia/ streszczenia: równoważniki zdań,niedomówienia,telegraficzne prezentowanie treści/f-cja impresywna/ język stonowany/ |
| SMS | Czysta,skondensowan struktura/ dialogowość/plusy:szybki dostęp, tanie,służą jako kartki okazyjne, 1można wysłać wielu osobą/minusy:tylko 160znaków,ubogi jęz.,brak bezpośredniego kontaktu,zachwianie sprawności jęz., brak intymności,anonimowości |
| Internet | Przyczyna samotności/plus:tjsms/minusy:tjsms i:niebezpieczny[czat],zniewala,bezkarny |
| Ebooki | Zagraża:wyobraźni, wrażliwości, wzrokowi czytelnika |
| Graffiti | Sposób wyrażania |
| Świadomość jęż. uczniów | Inaczej mówią na lekcji , inaczej na przerwie |
| totalny | Pierwotnie odnosił się do klęski, dziś powszechny |
| odlotowy | Z języka narkomanów odlot |
| inne | Kultowy, gwiazda |