Wykład II.
Wiedza – społeczny system wiedzy o świecie składa się z trzech podsystemów:
- Wiedzy naukowej.
- Wiedzy komplementarnej.
- Wiedzy alternatywnej.
* Wiedzy potocznej.
Wiedza naukowa – to obszar przekonań głoszonych i uzasadnianych przez profesjonalistów / naukowców i w danej społeczności uznanych za normatywne. Jako wynik myślenia naukowego związana z tzw. Racjonalnością naukową, którą można utożsamić z przyjętymi przez społeczność naukową strategiami poznawczymi stosowanymi wobec problemów, przed rozwiązaniem których owa społeczność staje.
Wiedza komplementarna – uważana jest za wiedzę racjonalną, chociaż nie można jej jeszcze udowodnić w danej społeczności, a więc dopiero pretenduje do miana naukowej. Wiedza, która była uważana za naukową / racjonalną a dzisiaj dzięki rozwojowi procedur poznawczych odstąpiono od niej.
Wiedza alternatywna – uważana jest za mało prawdopodobną, ale akceptują ją niektóre grupy w społeczeństwie.
Wiedza zdroworozsądkowa ( potoczna ) – zwana zdrowym rozsądkiem czy też wiedzą potoczną, intuicyjną, życiową jest wynikiem myślenia potocznego, które uspójnia rozumienie świata nawet gdy wiedza o nim jest fragmentaryczna czy sprzeczna – doświadczenie.
Wiedza opisowa – Zbiór przekonań dotyczących obiektów wyodrębnionych z rzeczywistości, ich właściwości relacji wzajemnych jest wyrazem indywidualnego ustosunkowania się człowieka do świata i przyczynia się do konstrukcji wiedzy –recepty.
Wiedza recepta – Zbiór procedur odpowiedniego w danej sytuacji zachowania. Wiedza – recepta nie jest tylko algorytmem zachowań reaktywnych przejawianych w codziennym funkcjonowaniu człowieka, jest tu również przepisem, który wskazuje na sposób realizowania indywidualnych celów życiowych i jako taki dotyczy strategii unikania porażek i osiągania sukcesów.
Poznawanie świata – ideały czasów.
Ideał średniowieczny. | Ideał nowożytny. | Ideał współczesny. |
---|---|---|
Sposób poznawania świata podporządkowany jest religii i objawieniu, treść teorii naukowych winna być zbieżna z dogmatyką religijną. | Jedyny sposób obiektywnego prawomocnego poznawania świata bytów fizycznych, treść teorii naukowych winna być wolna od wątków religijnych, kulturowych. | Sposób poznawania świata bytów fizycznych, subiektywnie, racjonalny zrelatywizowany wobec wartości i wzorów kultury i wobec podmiotu poznającego. |
Metody poznawania świata – czasy.
Średniowiecza. | Nowożytne. | Współczesne. |
---|---|---|
Dedukcja poszczególnych twierdzeń z prawd uznanych za niepodważalne i nie wymagające dowodu. | Indukcja w uogólnione teorie podstawowych i prostych elementów, teorie są weryfikowane eksperymentalnie. | Abdukcja, która poprzez rzeczywisty i myślowy eksperyment dostarcza wiedzy o charakterze hipotetycznym, podmiotowym, i w pewnym sensie odkształconym w stosunku do naturalnego przebiegu zjawisk, ze względu na używaną / zewnętrzną procedurę naukowo – badawczą. |
Pedagogika jako nauka.
Po raz pierwszy została potraktowana przez Johana F. Herbarta ( 1776 – 1841r ) który to przedmiotem swoich zainteresowań uczynił cele wychowania i metody wychowania. W drugiej połowie XX wieku hebartyści zdydaktyzowali pedagogikę sprzeczając się czy w nauczaniu należy nastawić się na intelektualny indywidualizm czy też uspołecznienie uczniów.