D6. Antybiotyki stosowane w weterynarii i ochronie upraw roslin.
(To co znalazłam w książkach)
Rolnictwo i weterynaria ma bardzo duże potrzeby w zakresie antybiotyków. Lecznictwo zwierząt, podobnie jak ludzi, korzysta z antybiotyków tetracyklinowych, makrolidowych, linkozamidów, β-laktamów i amino glikozydów. Odwrotne są jednak proporcje ilościowe zużywania wymienionych grup antybiotyków w tych dwóch obszarach lecznictwa, a ponadto dąży się do opracowywania wybranych antybiotyków z przeznaczeniem wyłącznie dla weterynarii. Przykładem takiej grupy leków opracowanej specjalnie dla zwierząt są antybiotyki jonoforowe. Do jonoforowych antybiotyków paszowych zaliczane są antybiotyki polieterowe, których charakterystyczną cechą jest aktywność przeciw kokcydiom (grupa pierwotniaków). Związki te są produktami metabolizmu promieniowców, głównie z rodzaju: Streptomyces , Actinomadura, Nocardia, Dactylosporangium. Nazwa antybiotyki polieterowe pochodzi od występowania w ich strukturze chemicznej fragmentów eterowych należących do liniowo połączonych pierścieni tetrahydrofuanu i tetrahydropiranu. Są to stosunkowo złożone struktury z wieloma centrami asymetrii i różnorodnymi funkcjami tlenowymi (gr. karboksylowe, karbonylowe, hydroksylowe, metoksylowe.) Do najważniejszych antybiotyków polieterowych należą: monenzyna, salinomycyna, lasalocid. Właściwości liofilowe antybiotyków polieterowych decydują o braku, praktycznie, rozpuszczalności w wodzie oraz o ich mechanizmie działania. Wbudowując się w błony komórkowe, zmieniają ich przepuszczalność, działają mianowicie jako przenośniki kationów jednowartościowych, m.in. potasu. Stosowane są profilaktycznie jako dodatek do pszy (20-100g/t) dla ptactwa domowego i zwierząt hodowlanych. Ich cechą niekorzystną jest duża toksyczność.
We wcześniejszym okresie, wiele antybiotyków leczniczych stosowano również jako dodatki do pasz sprzyjające szybszemu wzrostowi zwierząt. Od wielu lat są one zastępowane bioproduktami selekcjonowanymi specjalnie pod tym kątem, co znacznie poszerza prace nad nowymi antybiotykami.
Bardzo duże ilości antybiotyków wykorzystuje się również do ochrony upraw roślin. Są to antybiotyki nie używane w lecznictwie, m.in. blastycydyna, mildiomycyna, polioksyna, prumycyna, kasugamycyna, walidamycyna, tetranaktyna.
WYKŁADOWE MYŚLI PANA ANDRUSZKIEWICZA: (co do większości nazw nie jestem pewna gdyż mam bardzo słabe notatki wykładowe i nie mogę rozczytać pisma, a chmiel, ani google nic o nich nie mówią)
Inne antybiotyki aktywne przeciw patogenom roślinnym to
Nystatyna – tulipany i orchidee
Bafilomycyna
Botrycydyny
Miharamycyny
Synetungine
Lipopeptyna A
- antybiotyki stosuje się do ochrony upraw ryżu w Japonii
WETERYNARIA:
- Antybiotyki stosowane w weterynarii najczęściej cechuje szerokie spektrum działania.
- są to głownie substancje bakteriobójcze
- stosowanych jest ok. 150 antybiotyków
- iniekcyjnie stosuje się: chloramfenikol, glikozeiny, bacytracynę (iniekcje u psów), nowobiocyna (iniekcje u drobiu)
Efekty uboczne stosowania antybiotyków:
- grzybice przy długotrwałej antybiotykoterapii
- anafilaksje
- amino glikozydy: uszkodzenie słuchu
- wankomycyna: zwiększony poziom sodu – źle przy nadciśnieniu
- niekompatybilność: szczególnie ważne przy lekach przeciwzakrzepowych (nie wolno z tetra cyklinami)
- reakcje alergiczne na β-laktamy