ZARZĄDZANIE JAKOŚCIĄ – WYKŁADY

30.04.2014

7.05.2014

13.05.2014

1. Zaprojektowanie systemu:

2. Opracowanie polityki jakości:

Wizja > Misja > Cele strategiczne > Strategia > Polityka jakości.

3. Wizja:

- Wyobrażenie właściciela i kierownictwa organizacji na temat sposobu działania i miejsca organizacji w gospodarce w odległej przyszłości,

- Wizja to widzenie, wyobrażenie, idea czy marzenie.

4. Misja:

- Credo organizacji,

- Podstawowy cel,

- Zestaw względnie trwałych dążeń, celów, na które zorientowane są lub powinny być działania podejmowane przez jej uczestników.

5. Formułowanie misji:

- Po co organizacja istnieje,

- Do czego ma dążyć,

- Co ma osiągnąć,

- Czyje i jakie potrzeby powinna zaspakajać,

- Jakie jest jej społeczne posłannictwo.

6. Cele – wyobrażenie przyszłego stanu, który chcemy osiągnąć dzięki naszemu działaniu. Projektując cele należy pamiętać o pięciu podstawowych zasadach:

- Należy ustalić hierarchię ważności celów,

- Cele powinny być realne to jest możliwe do osiągnięcia,

- Trzeba przestrzegać logiki przy ustalaniu celów co oznacza min.: że nie mogą one być wzajemnie sprzeczne, a cele szczegółowe muszą wynikać z ogólnych,

- Cele muszą być sformułowane jasno i wyczerpująco,

- Cele organizacja powinny być zbieżne z celami pracowników (w przeciwnym razie mogą powstać problemy z ich realizacją).

7. Wymagania dotyczące celów:

a) Metoda SMART:

- Specific – konkretne,

- Mesaurable – wymierne,

- Achievable – osiągalne,

- Relevant – odpowiednie,

- Timed – terminowe.

b) Metoda ZMORA:

- Zrozumiałe,

- Mierzalne,

- Określone w czasie,

- Realistyczne,

- Ambitne.

8. Hierarchia celów organizacji:

- Przetrwanie i rozwój,

- Zrównoważone funkcjonowanie (dostęp do zasobów koniecznych do istnienia i rozwoju),

- Maksymalizacja:

* Zysku (organizacje rynkowe),

* Budżetu (organizacja niedochodowe),

- Wytwarzanie społecznie użytecznych dóbr i usług realizacją funkcji na rzecz otoczenia,

- Realizacja konkretnych zamierzeń, działań i zadań.

9. Rodzaje celów:

- Misja – podstawowy cel organizacja,

- Cele strategiczne – cele ustalane na najwyższym szczeblu i dla najwyższego kierownictwa,

- Cele taktyczne – cele ustalane na średnim szczeblu i dla menedżerów średniego szczebla organizacji,

- Cele operacyjne – cele ustalane na najniższym szczeblu i dla menedżerów niższego szczebla organizacji.

10. Cele strategiczne:

- Rozumiane jako przyszłe, przewidywane i pożądane stany organizacji i jej otoczenia, odzwierciedlające uzgodnione interesy głównych stakeholders, pozycjonujące organizacje w czasie i przestrzeni,

- Cele strategiczne określają co konkretna organizacja chce osiągnąć w kolejnych okresach i pozwalają kontrolować czy organizacja osiąga sukces.

11. Strategia:

- Długofalowa koncepcja funkcjonowania organizacji,

- Strategią można nazwać spójny i celowy zbiór decyzji oraz działań zrealizowany w określonym czasie,

- Strategia wiąże ze sobą trzy klasy zmiennych: okazje, zagrożenia i ograniczenia nakładane przez otoczenie, zasoby i umiejętności oraz uznawane wartości i przekonania.

12. Formułowanie strategii:

- Określenie wizji, misji organizacji oraz jej celów strategicznych,

- Analiza wewnętrzna organizacji,

- Analiza otoczenia,

- Sformułowanie alternatyw strategicznych,

- Wybór optymalnej strategii.

13. Strategiczna karta wyników:

Proces implementacji strategicznej karty wyników obejmuje 4 etapy:

- Dopracowanie wizji i strategii,

- Wyjaśnienie celów i mierników strategicznych oraz integracja z systemem zarządzania,

- Planowanie i wyznaczanie celów szczegółowych,

- Usprawnienie systemów monitorowania realizacji strategii i uczenia się organizacji.,

14. Model strategicznej karty wyników:

15. Polityka jakości – ogół zamierzeń i ukierunkowanie organizacji dotyczące jakości formalnie wyrażone przez najwyższe kierownictwo (ISO 9000:2005).

16. Polityka jakości:

Najwyższe kierownictwo powinno zapewnić, że polityka jakości:

- Jest odpowiednia dla celu istnienia organizacji,

- Zawiera zobowiązania do spełnienia wymagań i ciągłego doskonalenia skuteczności systemu zarządzania jakością,

- Tworzy ramy do ustanowienia i przeglądu celów dotyczących jakości,

- Jest zakomunikowana i zrozumiała w organizacji,

- Jest przeglądana pod względem jej ciągłej przydatności.

17. Cele dotyczące jakości – najwyższe kierownictwo powinno zapewnić ustanowienie celów dotyczących jakości dla odpowiednich funkcji i szczebli w organizacji, łącznie z celami potrzebnymi do spełnienia wymagań dotyczących wyrobu. Cele dotyczące jakości powinny być mierzalne i spójne z polityką jakości.

18. Identyfikacja procesów:

- Zidentyfikować procesy w organizacji,

- Określić sekwencję procesów,

- Określić wzajemne oddziaływania między procesami.

19. System zarządzania jakością – wymagania ogólne – organizacja powinna ustanowić, udokumentować, wdrożyć i utrzymywać system zarządzania jakością oraz ciągle doskonalić jego skuteczność zgodnie z wymaganiami normy ISO 9001:2008.

20. Proces – zbiór działań, które przekształca wejścia na wyjścia.

21. Schemat procesu:

22. Podział procesów:

- Procesy główne, zarządcze i pomocnicze,

- Procesy główne, wspomagające i doskonalące,

- Procesy główne i równoległe.

23. Etapy ewolucji struktury:

24. Monitorowanie i pomiary procesów:

- Organizacja powinna stosować odpowiednie metody monitorowania oraz gdy ma to zastosowanie, metody pomiarów procesów systemu zarządzania jakością,

- Metody te powinny wykazać zdolność procesów do osiągania zaplanowanych wyników,

- Jeżeli zaplanowane wyniki nie są osiągane, należy dokonać korekcji oraz podjąć, tam gdzie ma to zastosowanie, działania korygujące.

25. Określenie wskaźników/miar procesów:

- Wskaźnik/miara procesu,

- Sposób obliczania,

- Wartość pożądana,

- Osoba odpowiedzialna,

- Częstotliwość pomiaru.

26. Opracowanie dokumentacji systemu zarządzania jakością:

- Określenie procesów,

- Zaprojektowanie dokumentacji,

- Powiązania między procesami a procedurami,

- Powiązania między poszczególnymi poziomami dokumentacji.

27. Wymagania dotyczące dokumentacji:

Postanowienia ogólne – dokumentacja systemu zarządzania jakością powinna zawierać:

- Udokumentowane deklaracje polityki jakości i celów dotyczących jakości,

- Księga jakości,

- Udokumentowane procedury i zapisy wymagane postanowienia niniejszej normy,

- Dokumenty, łącznie z zapisami, określone przez organizacje jako niezbędne do zapewnienia skutecznego planowania, przebiegu o nadzorowania jej procesów.

UWAGI:

- Zakres dokumentacji systemu zarządzania jakością może być różny w poszczególnych organizacjach w zależności od:

* Wielkości organizacji i rodzaju działalności,

* Złożoności procesów i ich wzajemnego oddziaływania,

* Kompetencji personelu,

- Dokumentacja może mieć dowolną formę lub dowolny rodzaj nośnika.

28. Funkcje dokumentacji:

- Informacja,

- Standaryzacja,

- Uporządkowanie,

- Bezpieczeństwo,

- Reklama.

29. Model dokumentacji:

30. Powiązania między procesami a procedurami:

31. Księga jakości – dokument w którym określono system zarządzania jakością.

32. Księga jakości:

Organizacja powinna ustanowić i utrzymywać księgę jakości, która zawiera:

- Zakres systemu zarządzania jakością łącznie ze szczegółami dotyczącymi wszelkich wyłączeń i ich uzasadnienie,

- Dokumentowane procedury ustanowione dla systemu zarządzania jakością lub powołanie na nie,

- Opis wzajemnego oddziaływania miedzy procesami systemu zarządzania jakością.

33. Zawartość księgi jakości:

- Strona tytułowa:

* Nazwa i logo firmy,

* Tytuł – księga jakości,

* Numer wydania,

* Data wydania,

- Spis treści,

- Status zmiany i indeks,

- Organizacja księgi jakości – rozdzielniki,

- Stosowane definicje i skróty,

- Prezentacja organizacji – deklaracja kierownictwa,

- Polityka jakości,

- Opis poszczególnych procesów systemu zarządzania jakością wraz z opisem ich wzajemnego oddziaływania oraz odsyłaczami do poszczególnych procedur,

- Wykaz procedur systemu zarządzania jakością.

34. Odpowiedzialność, uprawnienia i komunikacja:

a) Odpowiedzialność i uprawnienia – najwyższe kierownictwo powinno zapewnić, że odpowiedzialność i uprawnienia są określone i zakomunikowane w organizacji.

b) Przedstawiciel kierownictwa – najwyższe kierownictwo powinno wyznaczyć członka kierownictwa organizacji, który niezależnie od innych obowiązków, powinien mieć odpowiedzialność i uprawnienia które obejmują:

- Zapewnienie, że procesy potrzebne w systemie zarządzania jakością są ustanowione, wdrożone i utrzymywane,

- Przedstawienie najwyższemu kierownictwu sprawozdań dotyczących funkcjonowania systemu zarządzania jakością i wszelkich potrzeb związanych z doskonaleniem,

- Zapewnienie upowszechnienia w całej organizacji świadomości dotyczącej wymagań klienta.

35. Procedura – ustalony sposób postępowania. Zawiera pytania: Kto, co, gdzie, kiedy, jak.

36. Elementy algorytmu:

- Początek i koniec procesu,

- Krok procesu,

- Decyzja,

- Połączenie,

- Kontynuacja.

37. Procedury ISO 9001:2008:

- Nadzór nad dokumentacją,

- Nadzór nad zapisami,

- Audyty wewnętrzne,

- Nadzór nad wyrobem niezgodnym,

- Działania korygujące,

- Działania zapobiegawcze.

38. Macierz odpowiedzialności Hijmana:

Zespoły organizacyjne, kierownicy
Zadania czynności, działania

D – decyduje

W – wykonuje

U – uczestniczy

I – jest informowany

39. Zawartość procedury:

- Tytuł,

- Karta zmian,

- Rozdzielnik,

- Cel,

- Zakres obowiązywania,

- Stosowane definicje i skróty (tylko w razie potrzeby),

- Odpowiedzialność – podział kompetencji i obowiązków,

- Opis postępowania,

- Dokumenty związane,

- Załączniki (tylko w razie potrzeby).

40. Zapis – dokument, w którym przedstawiono uzyskane wyniki lub dowody przeprowadzonych działań (ISO 9000:2005).