ZARZĄDZANIE JAKOŚCIĄ – WYKŁADY
26.03.2014
2.04.2014
1. ISO 9001:2008 – system zarządzania jakością.
2. Ewolucja norm ISO serii 9000:
- 1987 pierwsza edycja norm ISO serii 9000,
- 1994 druga edycja norm ISO serii 9000,
- 2000 trzecia edycja norm ISO serii 9000,
- 2008 czwarta edycja norm ISO serii 9000.
3. Rodzina norm ISO serii 9000:2008:
- ISO 9000:2005 – Systemy zarządzania jakością – podstawy i terminologia,
- ISO 9001:2008 – Systemy zarządzania jakością – wymagania,
- ISO 9004:2009 – Zarządzanie ukierunkowane na trwały sukces organizacji. Podejście wykorzystujące zarządzanie jakością,
- ISO 19011:2011 – Wytyczne dotyczące audytowania systemów zarządzania.
4. Zasady zarządzania jakością:
a) Orientacja na klienta – Organizacje są zależne od swoich klientów i dlatego zaleca się, aby rozumiały obecne i przyszłe potrzeby klienta, aby spełniały wymagania klienta oraz podejmowały starania, aby wykraczać ponad jego oczekiwania.
b) Przywództwo – Przywódcy ustalają jedność celu i kierunku działania organizacji. Zaleca się, aby tworzyli oni i utrzymywali środowisko wewnętrzne, w którym ludzie mogą w pełni zaangażować się w osiąganie celów organizacji.
c) Zaangażowanie ludzi – Ludzie na wszystkich szczeblach są istotą organizacji i ich całkowite zaangażowanie pozwala na wykorzystanie ich zdolności dla dobra organizacji.
d) Podejście procesowe – Pożądany wynik osiąga się z większą efektywnością wówczas, gdy działania i związane z nimi zasoby są zarządzane jako proces.
e) Podejście systemowe do zarządzania – Zidentyfikowanie, zrozumienie i zarządzanie wzajemnie powiązanymi procesami jako systemem przyczynia się do zwiększenia skuteczności i efektywności organizacji w osiąganiu celów.
f) Ciągłe doskonalenie – Zaleca się, aby ciągłe doskonalenie funkcjonowania całej organizacji stanowiło stały cel organizacji.
g) Podejmowanie decyzji na podstawie faktów – Skuteczne decyzje opierają się na analizie danych i informacji.
h) Wzajemnie korzystne powiązania z dostawcami – Organizacja i jej dostawcy są od siebie zależni, a wzajemnie korzystne powiązania zwiększają zdolność obu stron do tworzenia wartości.
5. Polityka jakości i cele dotyczące jakości – Polityka jakości i cele dotyczące jakości są ustanawiane jako wytyczne do kierowania organizacją. Zarówno polityka, jak i cele determinują pożądane wyniki i są pomocne organizacji w wykorzystaniu jej zasobów do
osiągnięcia tych wyników. Polityka jakości stwarza ramy do ustanowienia i przeglądu celów dotyczących jakości. Cele dotyczące jakości powinny być spójne z polityką jakości i zobowiązaniem do ciągłego doskonalenia, a ich osiągnięcie powinno być mierzalne. Osiągnięcie celów dotyczących jakości może mieć pozytywny wpływ na jakość wyrobu, skuteczność operacyjną i wyniki finansowe, a tym samym na zadowolenie i zaufanie stron
zainteresowanych.
6. Jakość – stopień, w jakim zbiór inherentnych właściwości spełnia wymagania.
7. Polityka jakości – ogół zamierzeń i ukierunkowanie organizacji, dotyczące jakości formalnie wyrażone przez najwyższe kierownictwo.
8. Cele dotyczące jakości – przedmiot starań lub zamierzeń w odniesieniu do jakości. Cele dotyczące jakości zazwyczaj opierają się na polityce jakości organizacji. Cele dotyczące jakości zazwyczaj określa się dla odpowiednich funkcji i szczebli organizacji.
9. Zarządzanie – skoordynowane działania dotyczące kierowania organizacją i jej nadzorowania.
10. Najwyższe kierownictwo – osoba lub grupa osób, które na najwyższym szczeblu kierują organizacją i ją nadzorują
11. Zarządzanie jakością – skoordynowane działania dotyczące kierowania organizacją i jej nadzorowania w odniesieniu do jakości. Kierowanie i nadzorowanie w odniesieniu do jakości zazwyczaj obejmuje ustanowienie polityki jakości i celów dotyczących jakości, planowanie jakości, sterowanie jakością, zapewnienie jakości i doskonalenie jakości.
12. Planowanie jakości – część zarządzania jakością ukierunkowana na ustalenie celów dotyczących jakości i określająca procesy operacyjne i związane z nimi zasoby niezbędne do osiągnięcia celów dotyczących jakości. Ustanawianie planów jakości może być częścią planowania jakości.
13. Sterowanie jakością – część zarządzania jakością ukierunkowana na spełnienie wymagań dotyczących jakości.
14. Zapewnienie jakości – część zarządzania jakością ukierunkowana na zapewnienie zaufania, że wymagania dotyczące jakości będą spełnione.
15. Doskonalenie jakości – część zarządzania jakością ukierunkowana na zwiększenie zdolności do spełnienia wymagań dotyczących jakości. Wymagania mogą odnosić się do każdego takiego zagadnienia, jak skuteczność, efektywność lub identyfikowalność.
16. Ciągłe doskonalenie – powtarzające się działanie mające na celu zwiększenie zdolności do spełnienia wymagań. Proces ustanawiania celów i znajdowanie możliwości do doskonalenia jest procesem ciągłym, w którym wykorzystanie ustaleń z auditu i wniosków z auditu, analizy danych, przeglądów zarządzania lub innych środków prowadzi zazwyczaj do działania korygującego lub działania zapobiegawczego.
17. Skuteczność – stopień, w jakim planowane działania są zrealizowane i planowane wyniki osiągnięte.
18. Efektywność – relacja między osiągniętymi wynikami a wykorzystanymi zasobami.
19. Organizacja – grupa ludzi i infrastruktura, z przypisaniem odpowiedzialności, uprawnień i powiązań.
20. Księga jakości – dokument, w którym określono system zarządzania jakością organizacji. Księgi jakości mogą różnić się co do szczegółów i formy, w celu dostosowania ich do wielkości i złożoności poszczególnych organizacji.
Księga jakości zawiera:
- Zakres systemu zarządzania jakością, łącznie ze szczegółami dotyczącymi wszelkich wyłączeń i uzasadnieniem,
- Udokumentowane procedury ustanowione dla systemu zarządzania jakością lub powołanie się na nie,
- Opis wzajemnego oddziaływania między procesami systemu zarządzania jakością.
21. Plan jakości – dokument specyfikujący, które procedury i związane z nimi zasoby należy zastosować, kto i kiedy ma je realizować w odniesieniu do określonego przedsięwzięcia, wyrobu, procesu lub umowy.
22. Zapis – dokument, w którym przedstawiono uzyskane wyniki lub dowody przeprowadzonych działań. Zapisy mogą być wykorzystywane, na przykład do dokumentowania identyfikowalności i do dostarczenia dowodu weryfikacji, działania zapobiegawczego i działania korygującego. Zazwyczaj zapisy nie wymagają nadzorowania nowelizacji.
23. Procedury – mają na celu określenie sposobu działania (lub grupy działań) i wyznaczenie jego zakresu. Ponadto celem każdej procedury w systemie zgodnym z ISO 9001, jest zapewnienie zgodności przebiegu danego procesu z wymaganiami normy.
1) Nadzór nad dokumentacją.
2) Nadzór nad zapisami.
3) Audit wewnętrzny.
4) Nadzór nad wyrobem niezgodnym.
5) Działania korygujące.
6) Działania zapobiegawcze.
24. Audyty:
a) Zewnętrzne:
- Drugiej strony – audyt dostawcy,
- Trzeciej strony – audyt certyfikujący.
b) Wewnętrzny:
- Pierwszej strony.
25. System – zbiór wzajemnie powiązanych lub wzajemnie oddziałujących elementów (ISO 9000:2005).
26. ISO 9001:2008 – system jakości jest dla organizacji a nie organizacja dla systemu jakości. System jakości przyjazny dla użytkownika.