Funkcje pnia mózgu :
- ośrodek oddychania
- ośrodek regulujący pracę serca
- ośrodek regulujący ciśnienie tętnicze
- ośrodek regulujący temp. organizmu
- ośrodek regulujący metabolizm
- ośrodki integracji bodźców słuchowych i czuciowych
- przysadka będąca ważnym gruczołem dokrewnym
- ośrodki odruchowe wzroku i słuchu
- twór siatkowaty pnia mózgu, odpowiedzialny za stan przytomności

Funkcje móżdżku:
- kontrola równowagi ciała;
- koordynacja ruchowa;
- utrzymywanie stałego napięcia mięśniowego

Mózg część OUN umieszczona w obrębie czaszki, otoczona oponami mózgowo-rdzeniowymi. W obrębie mózgu można wyróżnić pień mózgu i płaszcz mózgu. Mózg dzielimy na:
.MIEDZYMÓZGOWIE stanowi trzecia komorę mózgu. Na dnie tej komory znajduje się podwzgórze. Tutaj zlokalizowane są ośrodki głodu, termoregulacji, sytości, popędu seksualnego i in.
KRESOMÓZGOWIE zbudowane jest z półkul mózgowych, które pokryte są kora mózgową, zbudowana z istoty szarej. Wewnątrz znajduje się istota biała. Tutaj znajduje się pierwsza i druga komora mózgu. Każda półkula zawiera cztery płaty: potyliczny ( ośrodek wzroku oraz rozumienia), skroniowy ( ośrodek słuchu), ciemieniowy ( ośrodek mowy, kojarzenia, pamięci, rozumienia wrażeń), czołowy ( kontrola pracy mięśni szkieletowych).
ŚRÓDMÓZGOWIE stanowi mały odcinek pnia mózgowego, w którym znajdują się ośrodki kierujące i koordynujące pracą mięśni oczu.
MÓŻDZEK leży za mózgiem, wypełnia tylną część czaszki. Składa się on z dwóch półkul, które łączą się ze sobą za pomocą robaka. W móżdżku podobnie jak w mózgu znajduje się istota szara i białą. Dzięki tej strukturze możliwe jest napięcie mózgowe oraz koordynowanie ruchów ciała.
RDZEŃ PRZEDŁUŻONY, zwany także ZAMÓZGOWIEM

Funkcjonalne podsystemy UN:
- centralny układ nerwowy (mózg, móżdżek i rdzeń) - obwodowy (peryferyjny) UN (nerwy kręgowe i czaszkowe, dochodzące do mięśni i receptorów czuciowych i kończące się w rdzeniu)
- autonomiczny układ nerwowy: część CUN i PUN

Funkcje rdzenia kręgowego:
- przesyłanie bodźców do mięśni
- przewodzenie impulsów z i do mózgu
- unerwienie skóry, mięśni, gruczołów, układu naczyniowego
- znajdują się w nim ośrodki odruchów bezwarunkowych

Odruch - to automatyczna reakcja narządu wykonawczego (efektora) na bodziec zewnętrzny lub wewnętrzny, zachodząca przy udziale ośrodkowego układu nerwowego.

Łuk odruchowy – to droga od receptora do narządu wykonawczego

Odruchy bezwarunkowe – odruchy wrodzone, wykonywane automatycznie, bez udziału naszej woli. Odbywają się one za pośrednictwem rdzenia kręgowego oraz podkorowych części mózgu. Odruch ten jest podstawowy dla utrzymania życia (zwężenie źrenicy pod wpływem silnego bodźca świetlnego)

Odruchy warunkowe – nabyty, odpowiedź na bodziec powstająca dzięki nowym połączeniom nerwowym między rożnymi ośrodkami. Powstaje podczas życia osobnika. Powstaje poprzez powtarzanie pewnych czynności, które po analizie w ośrodku kojarzeniowym zostają utrwalone i stają się nawykową reakcją warunkową.

Wysiłek tlenowy- jest to taki poziom intensywności, kiedy energia do pracy mięśni pochodzi głównie z przemian zużywających tlen, a więc przede wszystkim ze spalania tłuszczy.

Wysiłek beztlenowy kwasomlekowy - tutaj energia uzyskiwana jest ze spalania glukozy (glikogenu) przy niedoborze lub braku tlenu. Powoduje on wzrost stężenia mleczanu.

Wysiłek beztlenowy niekwasomlekowy - energia uzyskiwana jest z ATP lub fosfokreatyny, trwa on kilka sekund i jest charakterystyczny dla wysiłków sprinterskich.

Funkcje układu limbicznego:
-udział w regulacji zachowa emocjonalnych,
- istotny dla procesu zapamiętywania, motywacji
- udział w koordynacji czynności układu somatycznego i autonomicznego.

Funkcje układu siatkowatego:
- kontroluje stan pobudzenia umysłu, czuwania i przytomności

Funkcje kory mózgowej:
- analiza danych przychodzących ze zmysłów
- działania motoryczne
- wyższe czynności psychiczne: planowanie, myślenie, analiza emocji

Funkcje mózgu:
- sterujące, nadzorcze działanie,
- homeostaza organizmu (m.in. częstość akcji serca, ciśnienie tętnicze krwi, równowaga wodno-elektrolitowa, temperatura ciała)
-wyższe funkcje nerwowe(funkcje poznawcze, popędowe, pamięć i uczenie się).

Układ nerwowy somatyczny – nastawiony na łączność ze światem zewnętrznym, odbiera z niego różnorodne informacje za pośrednictwem narządów zmysłów oraz zarządza aparatem ruchowym, umożliwiając poruszanie się w przestrzeni i reagowanie w sposób celowy na bodźce zewnętrzne.

Układ nerwowy autonomiczny - jego rolą jest sprawowanie kontroli nad przemianą materii oraz prawidłowym działaniem narządów wewnętrznych.

Rodzaje mięśni i ich budowa:
Mięśnie szkieletowe zbudowane są z długich, cylindrycznych komórek, posiadających wiele jąder. Widoczne jest na nich poprzeczne prążkowanie wynikające z naprzemiennego występowania różnego rodzaju włókienek. Mięśnie te są przyczepione do kości szkieletu i dzięki nim możemy aktywnie się poruszać.
Mięśnie gładkie tworzone są przez komórki jednojądrowe, o kształcie wrzecionowatym. Ten rodzaj mięśni wyściela przewody układów i narządów wewnętrznych - przewód pokarmowy, naczynia krwionośne, przewody wyprowadzające gruczołów. Występują też w innych narządach, np. w obrębie układu wydalniczego, oddechowego itp.
Mięsień sercowy komórki są wielojądrowe i również widoczne są naprzemienne włókienka jasne i ciemne. Włókna tego mięśnia tworzą rozgałęzienia. Łączy on w sobie właściwości komórek mięśniowych oraz nerwowych.

Budowa mięśni szkieletowych zbudowane są z długich, cylindrycznych komórek, posiadających wiele jąder. Widoczne jest na nich poprzeczne prążkowanie wynikające z naprzemiennego występowania różnego rodzaju włókienek. Mięśnie te są przyczepione do kości szkieletu i dzięki nim możemy aktywnie się poruszać.
miofibryle -włókienka kurczliwe białkowe; zbud. z aktyny i miozyny; występują we włóknach mięśniowych (gładkich i poprzecznie prążkowanych), sarkomer – najmniejsza czynnościowa jednostka miofybryli

Mechanizm skurczów mięśni szkieletowych:
1. podrażnienie włókna
2. powstanie potencjału czynnościowego
3. przewodzenie pobudzenia wzdłóż sarkolemmy i w głąb włókna mięśniowego
4. uwolnienie jonów wapnia, które dyfundują następnie do miofibryli
 5. zmiana konformacji tropiny po połączeniu się z jonami wapnia skutkuje to odczepieniem sie cząsteczki tropiomiozyny od miozyny odblokowany zostaje punkt przyczepu mostków miozyny do aktyny.
6. Obrót mostka miozynowego - wciągnięcie miofilamentów cienkich pomiędzy grube nici miozyny. W tym momencie od nitek miozyny odłącza się ADP i Pi .
7. W tym etapie ponownie do miozyny dołącza się ATP, co powoduje odłączenie miozyny od aktyny. ( Spadek stężenia jonów wapnia)

Rodzaje skurczów mięśni szkieletowych:
- skurcz izotoniczny, gdy jeden z zaczepów jest przymocowany a drugi nie ma żadnego mocowania, czyli mięsień niczego nie ciągnie. Stan napięcia pozostaje pomimo skurczu bez zmian.
- skurcz izometryczny, w którym długość mięśnia nie zmienia się, natomiast napięcie rośnie.
- skurcz auksotoniczny, początkowo mięsień będzie angażował kolejne elementy kurczliwe, tak że napięcie będzie wzrastało pomimo braku zmiany długości. W momencie, gdy moc pozwoli na pokonanie ciężaru, do którego ten miesień jest przyczepiony zacznie się on skracać, pomimo że napięcie nie będzie już rosło. Ten typ skurczu najbardziej przypomina warunki naturalne.

Źródła energii wykorzystywanej do pracy mięśni:
- ATP (adenozynotrójfosforan)
- białka, tłuszcze i węglowodany dostarczane wraz z pożywieniem