Fizjoterapia chorych na nowotwory klatki piersiowej

Etiologia raka płuc

• Najczęstsza przyczyna –czynne bierne palenie tytoniu

• Działanie azbestu

• Działanie niektórych matali ciężkich

• Działanie promieniowania jonizującego

• Częściej chorują mężczyźni Prognozy na 2055 rok: 24 tys mężczyzn i 10 tys kobiet umrze z powodu raka płuc

Patomorfologia

• NDRP (ok 80 %) niedrobno nabłonkowy rak płuc

• Rak płaskonabłonkowy- najczęściej u palaczy

• Rak gruczołowy

• Rak wielokomórkowy

• Inne (adenosQuamous )

• DRP(ok 20%) duża śmiertelność szybkie przeżuty

• Duża szybkość proliferacji

• Krótki czas podwajania masy guza

• Wysoka skłonność do tworzenia wczesnego rozsiewu krwiopochodnego

• Większa wrażliwość na cytostatyki i promieniowanie jonizujące

• Leczenie chemioterapią chemioradioterapią LD

Stopień zaawansowania klinicznego nowotworu

TNM-stopień zaawansowania

T tumur –guz

N nodulus- węzły chłonne

M metastasis-obecność przerzuty

Cecha T- guz pierwotny

Tx - guz udokumentowany obecnością komórek nowotworowych w wydzielinie oskrzelowo; , bez cech guza w badaniu radiologicznym i bronchoskopowym

To- brak cech guza pierwotnego
Tis- rak in situ widoczny tylko w badaniu patomorfologicznym

T1-guz o Średnicy- nie większej niż 3 cm. otoczony miąższem płucnym lub opłucną, bronchoskopowo bez naciekania wykraczającego poza oskrzele płatowe

T2- guz z co najmniej jedną z poniższych cech:
powyżej 3cm w największym wymiarze

Naciekający oskrzele główne w odległości większej niż 2 cm od ostrogi głównej nacieka opłucna płucną

z towarzyszącą niedodmą lub zapaleniem z niedrożnością oskrzele lecz nie obejmujące całego płuca

T3 – guz każdej wielkości z naciekaniem następujących struktur anatomicznych: ściana klatki piersiowej, przepona, opłucna osierdziowa, opłucna śródpiersiowa, osierdzie, nerw przeponowy, guz z towarzyszącą niedodmą lub zapaleniem całego płuca;
T4 – guz każdej wielkości naciekający jedną ze struktur: śródpiersie, serce, wielkie naczynia, tchawica, przełyk, ostroga główna, trzony kręgów, nerw krtaniowy wsteczny, guz z wysiękiem opłucnowym lub osierdziowym, guz z oddzielnymi guzkami satelitarnymi w obrębie tego samego płata

Cecha N – węzły chłonne ilość zajętych
Nx – niemożliwe do oceny

N0 – brak przerzutów do regionalnych węzłów chłonnych
N1 – obecne przerzuty w węzłach okołooskrzelowych (międzypłatowych, płatowych, segmentarnych) lub/i wnękowych po stronie guza
N2 – obecne przerzuty w węzłach chłonnych śródpiersia po stronie guza (górne śródpiersiowe, górne okołotchawicze, przedtchawicze, pozatchawicze, dolne okołotchawicze, aortalne, podaortalne, okołoaortalne, okołoprzełykowe, okolicy więzadła płucnego) lub/i w węzłach poniżej rozwidlenia tchawicy
N3 – obecne przerzuty w węzłach chłonnych śródpiersia lub wnęki po stronie przeciwnej lub w węzłach chłonnych pod mięśniem pochyłym przednim szyi lub w węzłach chłonnych nadobojczykowych po stronie guza lub po stronie przeciwnej

Cecha M – przerzuty odległe
Mx – brak możliwości oceny obecności przerzutów odległych
M0 – brak obecności przerzutów odległych
M1 – obecne przerzuty odległe ( w tym inne ogniska nowotworu w innym płacie po tej samej stronie lub po stronie przeciwnej)

Ocena stopnia zaawansowania

• Dokładna ocena zasięgu choroby

• Znaczenie prognostyczne

• Porównanie wyników badań klinicznych i różnych metod leczenia

• Wybór metody leczenia –efektywność

Leczenie chirurgiczne ( IA –IIB)

Leczenie skojarzeniowe (użycie więcej niż jednej metody leczniczej )(IIIA-IIIB)

Leczenie paliatywne (IV) opieka nad nieuleczalnym chorym leczeni objawowo

Bronchoskopia to badanie krtani, tchawicy i oskrzeli, którego celem jest znalezienie przyczyn niektórych objawów chorobowych, takich jak kaszel czy krwioplucie. Wziernikowanie tchawicy i oskrzeli jest uzupełnieniem badania radiologicznego klatki piersiowej

Erbus eus – pobieranie wycinka trwa ok 20 min

PET- tomografia emisyjna (glukoza połączona z izotopem fluoru ) przy stanie zapalnym wynik może być fałszywie dodatni

Nowotwór objawy w chwili rozpoznania – kaszel, duszność ból w klatce piersiowej krwioplucie chudnięcie osłabienie

Pneumonektomia- usunięcie całego płata

Lobektomia- usunięcie części płata

Bilomektomia- jeśli po lewej to to samo ci pneumenektomia ale ogólnie to wycięcie jednej z 10 cz płuca

resekcja oszczędzeniowa – wycięcie kawałka miąższu

Dostęp tylno boczny –inwazyjny przecinany mięsień najszerszy grzbietu, połowa klatki nie pracuje (m kaszlu musimy stymulować do działania )

Definicja rehabilitacji

Ruch zastapi wiele leków ale żaden lek nie zastąpi ruchu – dega

Należy pamiętać iż ćwiczenia wzmacniają a nieczynność osłabia ciało – Hipokrates

Specyfika objawów związanych z chorobą i leczeniem

• Ograniczona wydolność wysiłkowa

• Nadmierna wentylacja płuc w stosunku do wysiłku

• Zmęczenie mięśni oddechowych

• do podejmowania aktywności codziennej

• narażenie na wystąpienie powikłań związanych z leczeniem onkologicznym (zapalenia płóc)

Cel fizjoterapii

*złagodzenie objawów choroby i leczenia

*zmniejszenie inwalidztwa

*poprawa stany funkcjonalnego

*zwiększenie aktywności chorego

*poprawa jakości życia

Program fizjoterapii w centrum onkologii dla chorych z nowotworami klatki piersiowej

Chorzy z obniżonymi parametrami spirometycznymi (mniejsza niż 70 1 sek wydolność )

Środki dla oceny chorego : spirometria 6 MTW

Cel: poprawa parametrów spirometrycznych

Zwiększenie wydolności fizycznej

Zmniejszenie ryzyka powikłań związanych z leczeniem

Zwiększenie komfortu życia

Metody dwutygodniowy trening w warunkach ambulatoryjnych lub domowych

Model I - dystans 400- 500m

Model II - dystans 400-300m

Model III - dystans <300m

Model I

Trening na bieżni w rytmie 3:3*5 ( 3 chodzimy z niska wartością 3 z szczytową razy 5

Gimnastyka ogólnorozwojowa

Trening trenażerem oddechowym(10 wdech 10 wydech)

Model II

Trening na bieżni w rytmie 4;2*5 4 wolno dwie szybko

Gimnastyka ogólnorozwojowa

Trening trenażerem oddechowym

Model III

Trening na bierni w rytmie 3;1*5

Gimnastyka ogólnorozwojowa

Trening trenażerem oddechowym

Postępowanie przedoperacyjne

Cel: przygotowanie do zabiegu

- edukacja pacjenta w zakresie rehabilitacji pooperacyjnej

- nauka kaszlu

- nauka stabilizacji rany pooperacyjnej

- nauka ćwiczeń oddechow użyciu trenażera oddechowego

Pierwsza doba po operacji

• Masaż wibracyjny

• Ćw oddechowe

• Ćw efektywnego kaszlu

• Ćw czynne kkd i kkg

• Trening oddechowy trifflo(specjalne urządzenie w które wdmuchujemy powietrze )

• Pionizacja

• Marsz w obrębie łóżka

• Profilaktyka przeciwobrzękowa

Druga doba po operacji do zakończenia hospitalizacji minimum 60 metrów

• Kontynuacja programu usprawniania z pierwszej doby

• Marsz po korytarzu

• Ćwiczenia grupowe (od 3 doby )

• Jazda na rowerze treningowym (10 min 3 x dziennie ) tempo 12 -16 km /h

• Wchodzenie po schodach lub na step

Program ćwiczeń w warunkach domowych:

• Rano- 30 min spacer, 30 min odpoczynek

• Ćwiczenia według instrukcji

• Ćwiczenia trenażerem oddechowym co 2 godziny

• Po obiedzie - wejście na 3 piętro/4/5

• Wieczorem - ćwiczenia według instrukcji

Program ćwiczeń dla chorych objętych chemioterapią, radioterapią lub chemioradioterapią:

model II

• trening na bieżni w rytmie 4;2*5

• gimnastyka ogólnorozwojowa

• trening trenażerem oddechowym

model III

• trening na bieżni w rytmie 3;1*5

• gimnastyka ogólnorozwojowa

• trening trenażerem oddechowym

Zabiegi fizykalne stosowane w Centrum Onkologii:

• masaż wirowy

• masaż aquavibronem

• masaż pneumatyczny

• manualny drenaż limfatyczny

• prądy TENS, jonoforeza, galwanizacja, DD

• stymulacja komputerowa

• krioterapia miejscowa

Metody wyznaczenia wydolności fizycznej

• bezpośrednia- CPET wiarygodny, powtarzalny

• pośrednie - EKG wysiłkowe

- testy na bieżni wg standaryzowanych

protokołów

- 6 MW

Następne zajęcia

• Stoper

• Centymetr

• Ciśnieniomierz

• Plaster w rolce bez opatrunku

• Ubiór sportowy