Korekcja: usprawnianie deficytów rozwojowych i
wyrównywanie braków w wiadomościach i umiejętnościach
szkolnych; usuwanie i pomniejszanie przyczyn i skutków
nieprawidłowości w rozwoju.Kompensacja: wyrównywanie
braków lub zastąpienie jakiegoś braku innym czynnikiem,
a także wspieranie rozwoju funkcji zaburzonej przez sprawną
lub mniej zaburzoną.Trudności w uczniu się: mogą pojawić się
na różnym poziomie edukacji, powodują, że uczeń nie potrafi
w przewidzianym programie nauczania przyswoić sobie określonej
umiejętności. Przyczyną są uwarunkowania środowiskowe,
dydaktyczno wychowawcze oraz tkwiące w samym uczniu. Przez
trudności w uczeniu się należy rozumieć również subiektywne
problemy, które przejawiają się nie tylko ocenami niedostatecznymi
– uczeń wykazuje postępy w nauce, dokonuje się to jednak
kosztem wysiłku i nakładem pracy niewspółmiernego do
uzyskiwanych efektów, co nie pozostaje bez konsekwencji dla
systemu nerwowego dziecka i dla jego dalszego rozwoju. Na
następnych etapach mogą przekształcić się w jawne niepowodzenia,
jak również stać się przyczyną zaburzeń zachowania i poważnych
kłopotów wychowawczych. Terapia pedagogiczna: ma dotyczyć
dziecka ze specyficznymi problemami w uczeniu się. Celem
nadrzędnym terapii jest pedagogicznej jest stworzenie
możliwości wszechstronnego rozwoju umysłowego, psychicznego
i społecznego dzieciom z utrudnieniami rozwojowymi na miarę
ich możliwości. Osobą prowadzącą terapię pedagogiczną jest
nauczyciel – terapeuta, a odbiorcą oddziaływań pedagogicznych
jest dziecko., jego zaburzenia rozwojowe i trudności szkolne
określane przez specjalistyczną diagnozę.Reedukacja:„działalność”
wychowawcza i nauczanie osoby, która z jakichś powodów
utraciła pewne posiadane poprzednio umiejętności czy
wiadomości albo stała się nieprzystosowana do środowiska.
ĆWICZENIA ROZWIJAJĄCE KOORDYNACJĘ WZROKOWO-
RUCHOWĄ 1.ćwiczenia na materiale bezliterowym:
rozpoznawanie obrazków i ich elementów, składanie
obrazków z części, odszukiwanie braków na obrazku, wyszukiwanie
różnic pomiędzy obrazkami, różnicowanie przedmiotów i figur
, ćwiczenia z rozpoznawaniem kształtów i kolorów, ćwiczenia w
układaniu dowolnych kompozycji, układanie figur wg wzoru
2. na materiale literowym: wyszukiwanie takich samych liter
i ich segregowanie, lepienie liter z plasteliny, wyszukiwanie
takich samych sylab i ich segregowanie,
loteryjka wyrazowa, segregowanie wyrazów, krzyżówka sylabowa
OBJAWY ZABURZEŃ PERCEPCJI SŁUCHOWEJ:-mały zasób słów i
agramatyzmy -trudności w tworzeniu zdań, opowiadań,
zapamiętywaniu, powtarzaniu trudnych, dłuższych wyrazów,
w rozumieniu dłuższych i złożonych instrukcji słownych-
opóźniony rozwój mowy-wady wymowy -trudności w
różnicowaniu dźwięków mowy, zwłaszcza tych podobnych
i określeniu ich położenia w wyrazie-trudności w syntezowaniu
sylab i głosek-trudności w dokonywaniu analizy sylabowej i
głoskowej wyrazów-trudności w czytaniu i pisaniu na dalszych
etapach edukacyjnych Zaburzenia słuchowe, które odzwierciedlają
się w umiejętnościach szkolnych:PISANIE : -specyficzne trudnośc
i w pisaniu ze słuchu zniekształcenie pisowni, zlepki liter,
zniekształcanie wyrazów w dyktandach, trudności w pisaniu
wyrazów ze zmiękczeniami, dwuznakami, w różnicowaniu
niektórych głosek itp.)-trudności w analizie zdań na wyrazy,
wyrazów na sylaby itd… -łączenie przyimków z rzeczownikami, np. wklasie,
naławce itp.-opuszczanie końcówek wyrazów, gubienie liter
(zwłaszcza samogłosek)-przestawianie szyku dyktowanych
wyrazów-liczne przekręcenia, poprawki w zeszycie świadczą
o tym, że dziecko posługuje się pamięcią wzrokową bardziej
CZYTANIE:-trudności w różnicowaniu dźwięków mowy, więc mogą
być niewłaściwie wymawiane-trudności we właściwej intonacji
-ogólne błędy w czytaniu: zamiana liter, zmiana brzmienia,
nieprawidłowe odczytywanie całych wyrazów (np. kordła,
a nie kołdra )-trudności w rozumieniu przeczytanej treści
INNE:- trudności w uczeniu się języków obcych
-trudności w uczeniu się pamięciowym (piosenki, wiersze,
tabliczka mnożenia, jakieś ciągi, np. miesiące) – łatwiej przychodzi
uczenie, jak jest dany tekst przed oczyma-trudności w przyswajaniu
gramatyki, rozumieniu dłuższych wypowiedzi słownych
Diagnoza MATEMATYKAbadania diagnostyczne trzeba
rozpocząć od opisu funkcjonowania dziecka w szkolnych
formach działalności matematycznej: podstawą jest
obserwacja zachowania dziecka na lekcjach matematyki
w sytuacji, gdy:1) powinno rozwiązać samodzielnie
zadanie, siedząc w ławce2) jest wywoływanie do tablicy i
nauczyciel każe mu rozwiązywać zadanie, a rówieśnicy
obserwują jego poczynania3) dzieci rozwiązują zadania
wspólnie*analiza poziomu wiadomości i umiejętności
matematycznych dziecka: należy ustalić co dziecko
wie i umie, a potem ocenić, w jakim stopniu jest to zgodne z
wymaganiami obowiązującymi na lekcjach matematyki (sprawdzenie
poszczególnych czynników składających się na dojrzałość
matematyczną)*określenie poziomu rozwoju procesów psychicznych,
które są zaangażowane w naukę matematyki:1) jaki jest poziom
czynności nadawczych, odbiorczych i wykonawczych (współpraca
oka i ręki np.)2) jaki jest poziom rozwoju umysłowego dziecka
3) jak dziecko zachowuje się w sytuacji trudnej, która wymaga
od niego wysiłku intelektualnego*określenie efektu edukacji
matematycznej, także na poziomie przedszkolnym*wyjaśnienie
genezy stwierdzonych nieprawidłowości w uczeniu się matematyki
i funkcjonowaniu dziecka: podstawą jest psychologiczny życiorys
dziecka oraz analiza jego warunków życia
Program Dziecięca matematyka przewiduje następujące treści
kształcenia wspomagające rozwój klasyfikacji:
oglądanie i porównywanie obiektów oraz dostrzeganie ich
podobieństw i różnic; wdrażanie do grupowania obiektów i słownego
uzasadnienia, dlaczego pasują do siebie; grupowanie, czyli rozdzielanie
różnych obiektów według różnych kryteriów np: przynależności
(do kogo należą) lub miejsca gdzie się zwykle znajdują, do czego
służą; wdrażanie dzieci do rozumienia sensu sprzątania –
przedmioty mają być we właściwych miejscach; klasyfikowanie
różnych obiektów i słowne określanie utworzonych zbiorów
Kształtowanie pojęcia liczby operacyjne rozumowanie
potrzebne przy ustalaniu stałości liczebności porównywanych
zbiorów. Chodzi o to by dziecko
potrafiło ustalić równoliczność przez tworzenie par,
a także było pewne co do stałości liczby elementów w zbiorze,
chociaż widzi, że są one przemieszczane lub zakrywane operacyjne
ustawianie po kolei pozwalające określić dziecku miejsce wybranej
liczby w szeregu liczb, a potem wskazać liczby następne i liczby
poprzednie. pomoże to zrozumieć aspekt porządkowy i miarowy
liczby naturalnej.Ćwiczenia wspomagające rozwój operacyjnego
myślenia- Ustalenie stałości liczby elementów w zbiorze
dzieci które potrafią już wnioskować o stałości elementów
wiedzą, że zmiana układu (przesuniecie, przełożenie) nie ma
wpływu na liczebność zbioru. Rozumują operacyjnie, a
zauważone zmiany traktują jako odwracalne i są przekonane
o stałości liczby obiektów. Ćwiczenia wspomagające ustalenie
stałości liczby elementów w zbiorze-układanki z trójkątów;
układanki z prostokątów; układanki z kółek
zaburzenia motywacji dotyczące KIERUNKU patologicznego
działania: czynności dziwaczne, bezsensowne, stereotypy
ruchowe i słowne (np. przy n.i i schizofrenii)natręctwa ruchowe
impulsywne działania, tzw. Popędowe (piromania, kleptomania)
negatywizm bierny- upór, niespełnianie poleceń; negatywizm
czynny- przekora, wykonywanie poleceń na odwrót
zaburzenia motywacji dotyczące NATĘŻENIA: mała siła
motywacji (czyli stopień w jakim motywacja wpływa na
zachowanie) powoduje: brak samodzielności dziecka w
doborze celów, trudności w skupieniu się na jednym działaniu,
wahania, wątpliwości, rezygnacja z osiągnięcia celu; nieprawidłowości
w zakresie wielkości motywacji: niski poziom motywacji lub zbyt
wysoki poziom motywacji; nieprawidłowości w zakresie
intensywności motywacji (ilość zużytej energii dla osiągnięcia celu,
np. słomiany zapał) czynniki motywacyjne zależne od nauczyciela:
poziom napięcia (jak nauczyciel sformułuje zadanie i czy wywoła to
stres u ucznia); koloryt emocjonalny (pokazuje, że pewne emocje,
które nam towarzyszą, wpływają na motywację zapamiętywania:
atmosfera wpływa na rozwój motywacji); poziom poczucia sukcesu
(dziecko, które zdobywa sukces buduje system własnej
wartości‑> buduje motywacje do działania-> działania->
większe kompetencje-> sukces-> wyższe poczucie własnej
wartości itp.) analogicznie do porażek
poziom zainteresowania: istotne dla planowania zajęć z
dziećmi zgodnie z ich zakresem zainteresowańsprzężenie
zwrotne: dajemy uczniowi informację zwrotną: co zrobił
dobrze, co źle, co ma poprawić. Trzeba to robić od razu,
negatywna informacja ma być przekazana w kolorycie
emocjonalnym pozytywnymstruktura nagrody; kształtowanie
motywów Metody usuwania trudności w czytaniu:metoda
syntetyczna Łączenie:alfabetyczna:sylabizowanie;fonetyczna:
głoskowanie sylabowa: zgłoskowanie skupia się przede
wszystkim na przechodzeniu od elementu do całości.
Elementem takim może być znak lub dźwięk, a całością
zdanie lub wyraz. analityczna: charakteryzuje się prezentowaniem
w nauce czytania jednostek językowych mających określone
znaczenie, takich jak wyrazy, części zdania, zdania. Wychodzimy
od całego wyrazu (czytanie całościowe), potem przechodzimy
do podziału wyrazu syntetyczno-analityczna:uznawana
jest za najbardziej skuteczną metodę nauki czytania.
Metoda ta pozwala na poznawanie znaków graficznych
języka pisanego oraz na jednoczesne rozumienie czytanego tekstu.
Połączenie dwóch poprzednich: tam gdzie wyraz jest znany
robi się analizę, tam gdzie wyraz jest nieznany robi się syntezę
w szkołach najczęściej używana jest metoda-syntetyczno-analityczna
Stopniowe usuwanie trudności w czytaniu i pisaniu
(Zakrzewska)Treningowe, poprawiające szybkość i bezbłędność
czytaniaKształcące 3 funkcje w procesie pisania (wzrokową,
słuchową, wyobrażeniowo-pamięciową); Preferujące rozwój
analizy i syntezy wzrokowo-słuchowej i słuchowo-wzrokowej;
Rozwijające rozumienie treści w różnych formach czytania
(pasywnego, cichego, głośnego) Usprawniające pisownię par
ortografów; Ułatwiające opanowanie pisowni Gosek miękkich
1- i 2-literowych; Kombinatoryka wyrazowa; Korygujące
błędy w pisaniu Rodzaje trudności w uczeniu uwarunkowane
zaburzeniami spostrzegania wzrokowego1.nieprawidłowa
budowa gałki ocznej powoduje wady wzroku,
które zaburzają ostrość widzenia, powodują szybsze
męczenie się i ból głowy u dzieci. Zniechęca to do czynności
angażujących zmysł wzroku Ruchy gałek powinny być skoordynowane,
więc nieprawidłowe funkcjonowanie analizatora kinestetyczno –
ruchowego, może być przyczyną trudności w czytaniu.
2. Uszkodzenie receptora w analizatorze wzrokowym
( siatkówki oraz dróg dośrodkowych) występują ubytki w polu
widzenia, nawet ślepota.3. Poważne zaburzenia są skutkiem
uszkodzenia ośrodka w korze mózgowej:Uszkodzenia pól
projekcyjnych (pierwszorzędowych) powoduje ubytki w polu
widzenia; Uszkodzenia pół drugorzędowych powodują
zaburzenia spostrzegania i rozpoznawania konkretnych
lub narysowanych przedmiotów. Człowiek spostrzega
elementy, ale nie potrafi ich scalić i rozpoznać jako całość.
3. Uszkodzenie pól trzeciorzędowych powoduje zaburzenia
spostrzegania i działania w przestrzeni, np. człowiek spostrzega
przedmioty, ale nie potrafi ocenić ich ułożenia, odczytać godziny
na zegarze, odróżnić prawej i lewej stronyMikrozaburzenia
rozwoju ruchowego wg Spionek1. Obniżenie sprawności
pojedynczych aktów ruchowych, np. chwytu pęsetkowatego,
co utrudnia trzymanie ołówka, posługiwanie się przedmiotami
codziennego użytku2. zaburzenia melodii kinestetycznej oraz
koordynacji ruchowej, np. dziecko poprawnie wykonuje poszczególne
ruchy, ale nie potrafi ich złożyć w całość; 3.obniżenie precyzji
ruchów docelowych z jednoczesnym wzmożeniem psychoruchowego
napędu, ruchom towarzyszą synkinezje ( współruchy) i wzmożone
napięcie mięśniowe 4.zaburzenie koordynacji wzrokowo – ruchowej,
dziecko ma trudność w dostosowaniu ruchów do
właściwości przedmiotów