TEMAT: Międzynarodowy cykl życia produktu. Przykład rozwoju produktu na różnych rynkach.
Międzynarodowy cykl życia jest metodą, która pozwala na przedłużenie życia produktu. Kiedy na jednym rynku produkt jest w fazie dojrzałości, dynamika sprzedaży jest niewielka. Jedną z możliwych strategii jest wprowadzenie go na rynek zagraniczny, na którym cykl życia tego produktu rozpocznie się od nowa. W rzeczywistości więc może zaistnieć sytuacja, że ten sam produkt, w tym samym czasie na kilku rynkach zagranicznych będzie znajdował się na różnych etapach cyklu życia.
W międzynarodowym cyklu życia można wyróżnić 4 etapy, wyjaśniające powiązania pomiędzy krajem innowatora (rynkiem, na którym pierwotnie opracowano / wprowadzono produkt) i krajami do których przenoszona jest sprzedaż i produkcja:
Etap 1 – produkcja i sprzedaż na rynku krajowym innowatora odbywa się do momentu osiągnięcia trzeciego etapu cyklu życia produktu na tym rynku.
Etap 2 – w miarę nasycenia rynku krajowego innowator podejmuje eksport do krajów wysoko rozwiniętych, a z czasem lokalizuje tam produkcję w swoich filiach lub tworzy spółki joint venture z miejscowymi producentami. Produkcję podejmują tez miejscowi producenci, realizując najczęściej strategię imitacji lub stosując rozwiązania konkurencyjne.
Etap 3 – w miarę rozwoju produkcji i sprzedaży na rynkach krajów rozwiniętych lokalni producenci zwiększają konkurencję wobec innowatora na swoich rynkach i dodatkowo podejmują eksport na rynki trzecie.
Etap 4 – relatywnie wysokie koszty produkcji w krajach rozwiniętych i narastająca tam konkurencja powodują, że innowator przenosi swoją produkcję do krajów, gdzie siła robocza i surowce są tańsze (do krajów rozwijających się), w związku z czym następuje jej rozwój. Z czasem jednak także miejscowi producenci rozpoczynają produkcję towarów konkurencyjnych wobec produktu innowatora. W rezultacie rośnie eksport danego produktu do krajów wysoko rozwiniętych i na inne rynki. W efekcie innowator rezygnuje z wytwarzania dotychczasowego produktu i najczęściej sprzedaje licencję. Jednakże w jego macierzystym kraju nadal występuje popyt na określony produkt, a do jego zaspokojenia konieczny jest import wyrobów, początkowo z krajów rozwiniętych, a następnie z krajów rozwijających się. Następuje zatem przejście innowatora z pozycji eksportera do pozycji importera produktu i podjęcie kolejnych innowacji. Może się to odbywać dzięki środkom uzyskanym przez innowatora ze sprzedaży produktu na swoim rynku, na rynku innych krajów i ze sprzedaży licencji.
Koncepcja międzynarodowego cyklu życia produktu na rynku międzynarodowym sprowadza się do przemieszczania produktu z krajów o wysokim poziomie rozwoju gospodarczego do krajów
o niższym poziomie gospodarczym. Z reguły są to branże, które charakteryzują się długim cyklem życia produktów, rynki zagraniczne odznaczają się niewielka dynamiką rozwoju, dużymi kosztami wejścia i słabą konkurencją lokalnych producentów. W literaturze taki model międzynarodowego cyklu życia produktu jest określany jako model wodospadu.
Rozwój produktu przeznaczonego dla rynku międzynarodowego i niemal równoczesne wprowadzanie go na różne rynki narodowe zyskały miano efektu zraszacza. Okres niezbędny do objęcia zasięgiem całego rynku światowego przez nowe produkty wynosi ok. roku do 2 lat.
W odniesieniu do niektórych rodzajów produktów przenoszenie produkcji jest związane z rozwojem technologii i szukaniem obniżenia kosztów wytwarzania właściwie nigdy nie miało miejsca ze względu na specyfikę branży.
Dotyczy to produktów:
O krótkich cyklach życia w branżach wybitnie innowacyjnych;
Luksusowych, których nabywcy nie kierują się ceną w swoich decyzjach zakupu;
Których rozwój jest związany z posiadanie przez przedsiębiorstwo specyficznej wiedzy
i doświadczenia oraz świadczenie nabywcom wyspecjalizowanych usług;
Których koszty transportu są tak wysokie, że niezależnie od fazy cyklu życia ich eksport nie może być znaczący;